معرفی ازگیل و خواص درمانی آن

نام علمی:

Mespilus germanica L.، نام فرانسه Neflier و نام انگلیسی آن Medlar می‌باشد. نام‌های دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، ازگیل، درخت ازگیل، کُندس، مَشمَلا و نِکلا نامیده شده است.

تیره گیاه:

گل سرخ Rosaceae

نوع گیاه:

درختچه

مشخصات ظاهری:

درختچه‌ای است به ارتفاع حدود 5 متر با ساقه و شاخه‌چه‌های خاردار، پوست تنه درخت خاکستری نقره‌ای، برگ‌های آن با دمبرگی کوتاه، بیضی شکل، دراز، نوک تیز و با دندانه‌های کوچک و گلهایش بزرگ، منفرد و سفید رنگ مایل به صورتی می‌باشند. میوه‌اش شفت، گرد و قهوه‌ای رنگ که قبل از رسیدن مزه آن گس و پس از رسیده شدن طعم میوه شیرین است. داخل میوه نیز چند دانه سخت وجود دارد که در میان گوشت میوه محصور شده‌اند.  

طبیعت میوه:

طبق نظر حکمای طب سنتی طبیعت آن سرد و خشک است.

رویش جغرافیایی:

در نواحی جنگلی و مرطوب اکثر کشورها خصوصاً کشورهای اروپایی، آسیای میانه و در ایران در نواحی جنگلی استان‌های شمالی، آذربایجان شرقی و غربی و تهران انتشار دارد.

ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در میوه:

لعاب، قند، مالیک اسید، سیتریک اسید، تانن، ویتامین‌های PP, B, A، منگنز، پتاسیم، کلسیم، فسفر، آهن و غیره در آن مشخص شده است.

بخش مورد استفاده:

میوه. در ضمن برگ درختچه نیز خواص دارویی دارد.

نحوه مصرف:

به طور معمول میوه‌ی رسیده مصرف خوراکی دارد.

خواص درمانی:

نرم کننده سینه و مفید برای ناراحتی‌های حلق و گلو، اشتهاآور و تقویت کننده عمومی بدن، تقویت کننده اعصاب و محرک نیروی جنسی، قبض کننده و ضد اسهال‌های ساده، خارج کننده سنگ کلیه و ادرارآور، جلوگیری کننده از خونریزی و تحلیل برنده ورم‌ها، کاهنده فشار خون و صفرابر، ضد نقرس و کاهنده ورم روده، رفع کننده اختلالات قاعدگی و تسکین دهنده درد ناحیه زیر کمر می‌باشد. در ضمن برای طپش قلب، اسهال اطفال، تاول‌های دهان، بزرگی پروستات، آنژین و خونریزی بواسیر نیز مفید است.
منبع مقاله :
صانعی، صمصام؛ (1395)، طبّ الصمصام -آشنایی با بیش از 400 نوع از گیاهان دارویی- (جلد دوم)، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ اول.