معرفی انبه و خواص درمانی آن

نام علمی:

Mangifera indiaca L.، نام فرانسه Mangue و نام انگلیسی آن Mango می‌باشد. نام‌های دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، انبه هندی، منجو، مانگو، اَنبَج، اَنبه، اَنب و نَغزَک نامیده شده است.

تیره گیاه:

پسته Anacardiaceae

نوع گیاه:

درخت

مشخصات ظاهری:

درختی است پر شاخه به ارتفاع حدود 10 متر گاهی موارد بیشتر با تاجی بزرگ و فشرده، برگ‌های آن سبز تیره، چرمی شکل، ساده و سرنیزه‌ای و گل‌های آن به صورت خوشه‌ای، کوچک، قرمز رنگ یا مایل به سفیدِ صورتی می‌باشد. میوه‌اش گوشتی، بیضوی، ابتدا سبز و پس از رسیدن زرد رنگ می‌شود و در میوه یک هسته بزرگ، سخت و چوبی وجود دارد که با گوشت میوه احاطه شده است.  

طبیعت میوه:

طبق نظر حکمای طب سنتی طبیعت آن گرم و خشک است.

رویش جغرافیایی:

در اغلب مناطق گرم و مرطوب کشورها خصوصاً در هند، مالزی و مالت کاشته می‌شود. در ایران نیز در استان‌های هرمزگان و سیستان و بلوچستان به صورت پرورشی کاشته می‌شود.

ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در انبه:

مانگی‌فرین، مانگین، رنگ زردی به نام پیوری، بنزوئیک اسید، سیتریک اسید و تانن. آب، هیدرات‌های کربن، کلسیم، فسفر، آهن، سدیم، پتاسیم، ویتامین A، تیامین، رایبوفلاوین، نیاسین و ویتامین C در آن مشخص شده است.

بخش مورد استفاده:

گوشت میوه. در ضمن هسته‌ی میوه، پوست درخت و برگ نیز خواص دارویی دارند.

نحوه مصرف:

گوشت میوه‌ی رسیده مصرف خوراکی داشته و در صنایع غذایی نیز کاربرد دارد. در طب سنتی پوست و برگ درخت را به صورت دم کرده یا جوشانده و هسته‌ی میوه را به صورت پودر استفاده می‌کنند. در ضمن پوشت میوه مصرف خوراکی ندارد.

خواص درمانی انبه:

برطرف کننده عطش و تسهیل کننده جریان خون، تقویت کننده نیروی جنسی و خرد و خارج کننده سنگ‌های کلیه و مثانه، مفید برای دستگاه تنفس، مری، معده، روده و کلیه‌ها و درخشان کننده رنگ چهره، قابض و برطرف کننده سستی و کسالت، دفع کننده اخلاط و کاهنده ورم پا، برطرف کننده لکه‌های پوستی و تقویت کننده عمومی بدن، محافظت کننده در مقابل گرفتگی رگ‌ها و بیماری‌های قلبی در افراد دیابتی، کاهنده کلسترول و تقویت کننده قلب و عروق، افزاینده بینایی و اشتهاآور می‌باشد. در ضمن برای بزرگی طحال، زگیل، اگزما، پسوریازیس، کک مک، سردرد، آرتروز، ورم مفاصل، سرفه و نفس تنگی نیز مفید است. مغز هسته انبه برای آسم، تهوع، سرفه‌های سخت، بواسیر خونی، انگل‌های روده‌ای، اسهال، ترشحات رحمی و نارسایی‌های هضمی با منشأ صفرا که با عوارضی نظیر تلخی دهان همراه است مفید و از سیلان جریان زیاد اسپرم و سرعت انزال جلوگیری می‌نماید.

تذکر:

مصرف انبه موجب اختلال در متابولیسم وارفارین (یک داروی ضد انعقادی) گردیده و این گروه از بیماران باید از مصرف آن خودداری کنند. زیاده‌روی در مصرف انبه سبب سوءهاضمه، ناراحتی‌های چشمی، ناراحتی‌های کبدی و فساد خون می‌شود. در ضمن انبه برای اشخاص گرم مزاج، بلغمی‌ها و سودایی‌ها مضر است.
منبع مقاله :
صانعی، صمصام؛ (1395)، طبّ الصمصام -آشنایی با بیش از 400 نوع از گیاهان دارویی- (جلد دوم)، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ اول.