بيماري فقرا
بيماري فقرا
بيماري فقرا
سرطان معده از جمله سرطانهايي است كه اگر در مراحل اوليه كشف و درمان شود، قابليت بهبود دارد. بيشتر مبتلايان به سرطان معده مرد بوده و سن آنها معمولاً بالاي 55 سال است. سرطان معده در بين افرادي كه از جنبه اقتصادي وضعيت مناسبي ندارند، بيشتر مشاهده ميشود. مطلب زير، علل و علايم سرطان معده و درمان جاري آن را شرح ميدهد.
مانند ساير قسمتهاي دستگاه گوارش، معده براساس ميزان غذاي موجود توانايي تغييرات وسيع در اندازه و شكل خود را دارد. در انسان طول معده حدود 30سانتيمتر و عرض آن حدود 15 سانتيمتر است. جداره معده از سه لايه ساخته شده است. لايه خارجي يك غشاي فيبرو است. بعد از آن لايه عضلاني قرار دارد. لايه داخلي 35 هزار غده را شامل ميشود، بهطوري كه فضاي داخلي معده را به صورت لانه زنبور مينماياند. اين غدهها اسيد و شير معده را ترشح ميكنند.
غداي خورده شده، توسط اين ترشحات به صورت نيمه مايع درميآيد. لايه عضلاني با مخلوط كردن غذا با شير معده، به اين عمل كمك ميكند. اين مخلوط نيمه مايع، «كيموس» ناميده ميشود. تعداد كمي از مواد غذايي مانند قندهاي ساده از طريق جداره معده جذب ميشوند ولي بيشتر مواد غذايي از طريق معده جذب نشده، بلكه اين مواد به روده باريك وارد شده و در آنجا عمل جذب صورت ميگيرد.
بعد از چند ماه و گاه چند سال، سلولهاي سرطاني از محل تومور اوليه خارج شده، به جريان خون راه يافته و به كبد و ريهها ميرسند يا از طريق عروق لنفاوي به غدد لنفي منطقهاي دسترسي پيدا ميكنند كه به اين حالت متاستاز ميگويند. با گسترش مستقيم سرطان از جداره معده، اندامهاي مجاور مثل لوزالمعده و طحال نيز ممكن است درگير شوند. وقتي كه تومور فقط لايه داخلي يا دو لايه داخلي جداره معده را درگير كرده باشد، آن را سرطان اوليه و زماني كه سرطان به لايه خارجي جداره معده رسيد يا اعضاي ديگر را درگير كرد، به آن سرطان پيشرفته معده ميگويند.
همچنين روشهاي آمادهسازي و نگهداري موادغذايي نيز ميتواند در ايجاد سرطان معده نقش داشته باشد. سرطان معده در افرادي كه غذاهاي دودي بيشتر ميخورند، شايعتر است.
افرادي كه از آنمي بدخيم يا آكلريدري (فقدان اسيد در شيرمعده) رنج ميبرند، بيشتر از سايرين در معرض ابتلا به سرطان معده قرار دارند. بيشتر محققان عقيده دارند كه ارتباطي بين زخم معده و سرطان معده وجود ندارد. همچنين نشان داده شده است كساني كه جراحي معده داشتهاند نيز بيشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان معده قرار دارند.
قابل ذكر است شيوع سرطان معده در ژاپن بيشتر بوده، از اين رو براي تشخيص زودرس سرطان معده كارهاي وسيعي در آن كشور انجام گرفته است. در بعضي از مطالعات ميزان بهبودي بيماري در مراحل اوليه كه توسط جراحي برداشته ميشود تا 95 درصد گزارش شده است. در كشور كانادا، بيماري در كمتر از 10 درصد بيماران در مراحل اوليه تشخيص داده ميشود.
اولين علامت قابل توجه در سرطان معده، ناراحتي گوارشي مبهم يا درد خفيف شكم، تهوع مختصر ولي دائم يا سوزش سردل است. اگر اين علايم در عرض چند هفته بهبود نيافت يا چنانچه مرتباً تكرار شوند، بايد با پزشك مشورت كرد.
علائم ديگر مثل وجود خون در مدفوع، استفراغ، خستگي و ضعف شديد يا كاهش وزن شديد نيز بايد توسط پزشك بررسي شود.
وقتيكه وجود سرطان معده مورد ترديد قرار بگيرد، دو روش كلي گاستروسكوپي و استفاده از اشعه X براي تشخيص آن وجود دارد.
گاستروسكوپي روش سادهاي است كه حدود 15دقيقه طول ميكشد و با ايجاد ناراحتي كمي، بدون بيهوشي عمومي قابل انجام است. در اينگونه موارد معمولاً آرامبخش ملايمي براي بهتر كردن وضعيت بيمار تزريق ميشود. گاستروسكوپي با استفاده از يك وسيله نازك، قابل ارتجاع، توخالي و بلند كه به آن گاستروسكوپ ميگويند، انجام ميشوند.
گاستروسكوپ از طريق دهان بيمار به سمت معده رانده ميشود و پزشك به وسيله آن ميتواند قسمتهاي مختلف را مشاهده كند. چون گاستروسكوپ توخالي است، ميتوان برس ظريفي را از طريق آن به داخل معده فرستاده و از هر كجاي معده كه غيرطبيعي به نظر ميرسد، نمونهبرداري كرد و براي انجام آزمايش به آزمايشگاه فرستاد.
روش ديگري كه براي تشخيص سرطان معده به كار ميرود، استفاده از اشعه X است. معده بيمار با باريم مايع خوراكي پر شده و اجازه عبور اشعه X را نميدهد. راديولوژيست با استفاده از وسيلهاي به نام فلوروسكوپ ميتواند جريان باريم را در معده بيمار مشاهده كند. با زاويه دادن به بيمار در جهتهاي مختلف از معده بيمار عكسبرداري ميشود تا بر مبناي آن راديولوژيست، وضعيت موجود در معده را تشخيص دهد.
گاه ديگر اعضاي داخل شكم مانند طحال يا لوزالمعده هم كه در نزديكي تومور قرار دارند، برداشته ميشوند. ممكن است درمان دارويي (شيميدرماني) يا پرتودرماني به تنهايي يا به موازات هم مورد استفاده قرار گيرد.
حتي اگر تمام معده برداشته شود، بيشتر بيماران توانايي ادامه زندگي نسبتاً طبيعي را خواهند داشت و مشكلات گوارشي بعد از عمل با افزايش دفعات خوردن غذا قابل درمان است. براي بعضي از بيماران رژيم غذايي با مواد قندي كم و چربي و پروتئين زياد توصيه ميشود و غالباً ويتامين B12 تزريق ميكنند.
* غذاهاي متنوع بخوريد.
* غلات، نان، ميوه و سبزي مصرف كنيد.
* غذاهاي كمچربي و گوشتهاي كمچربي مصرف كنيد و غذا را با حرارت كم بپزيد.
* وضعيت بدني خود را با تغذيه مناسب و ورزش به حالت ايدهآل برسانيد.
* نمك و قهوه زياد و الكل مصرف نكنيد.
براي كاهش ابتلا به سرطان، وضعيت بدني خود را با تغذيه مناسب و ورزش به حالت ايدهآل برسانيد
بنياد امور بيماريهاي خاص
منبع:روزنامه اطلاعات
معده چيست؟
مانند ساير قسمتهاي دستگاه گوارش، معده براساس ميزان غذاي موجود توانايي تغييرات وسيع در اندازه و شكل خود را دارد. در انسان طول معده حدود 30سانتيمتر و عرض آن حدود 15 سانتيمتر است. جداره معده از سه لايه ساخته شده است. لايه خارجي يك غشاي فيبرو است. بعد از آن لايه عضلاني قرار دارد. لايه داخلي 35 هزار غده را شامل ميشود، بهطوري كه فضاي داخلي معده را به صورت لانه زنبور مينماياند. اين غدهها اسيد و شير معده را ترشح ميكنند.
غداي خورده شده، توسط اين ترشحات به صورت نيمه مايع درميآيد. لايه عضلاني با مخلوط كردن غذا با شير معده، به اين عمل كمك ميكند. اين مخلوط نيمه مايع، «كيموس» ناميده ميشود. تعداد كمي از مواد غذايي مانند قندهاي ساده از طريق جداره معده جذب ميشوند ولي بيشتر مواد غذايي از طريق معده جذب نشده، بلكه اين مواد به روده باريك وارد شده و در آنجا عمل جذب صورت ميگيرد.
سرطان معده
بعد از چند ماه و گاه چند سال، سلولهاي سرطاني از محل تومور اوليه خارج شده، به جريان خون راه يافته و به كبد و ريهها ميرسند يا از طريق عروق لنفاوي به غدد لنفي منطقهاي دسترسي پيدا ميكنند كه به اين حالت متاستاز ميگويند. با گسترش مستقيم سرطان از جداره معده، اندامهاي مجاور مثل لوزالمعده و طحال نيز ممكن است درگير شوند. وقتي كه تومور فقط لايه داخلي يا دو لايه داخلي جداره معده را درگير كرده باشد، آن را سرطان اوليه و زماني كه سرطان به لايه خارجي جداره معده رسيد يا اعضاي ديگر را درگير كرد، به آن سرطان پيشرفته معده ميگويند.
پيشگيري
همچنين روشهاي آمادهسازي و نگهداري موادغذايي نيز ميتواند در ايجاد سرطان معده نقش داشته باشد. سرطان معده در افرادي كه غذاهاي دودي بيشتر ميخورند، شايعتر است.
افرادي كه از آنمي بدخيم يا آكلريدري (فقدان اسيد در شيرمعده) رنج ميبرند، بيشتر از سايرين در معرض ابتلا به سرطان معده قرار دارند. بيشتر محققان عقيده دارند كه ارتباطي بين زخم معده و سرطان معده وجود ندارد. همچنين نشان داده شده است كساني كه جراحي معده داشتهاند نيز بيشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان معده قرار دارند.
تشخيص
قابل ذكر است شيوع سرطان معده در ژاپن بيشتر بوده، از اين رو براي تشخيص زودرس سرطان معده كارهاي وسيعي در آن كشور انجام گرفته است. در بعضي از مطالعات ميزان بهبودي بيماري در مراحل اوليه كه توسط جراحي برداشته ميشود تا 95 درصد گزارش شده است. در كشور كانادا، بيماري در كمتر از 10 درصد بيماران در مراحل اوليه تشخيص داده ميشود.
اولين علامت قابل توجه در سرطان معده، ناراحتي گوارشي مبهم يا درد خفيف شكم، تهوع مختصر ولي دائم يا سوزش سردل است. اگر اين علايم در عرض چند هفته بهبود نيافت يا چنانچه مرتباً تكرار شوند، بايد با پزشك مشورت كرد.
علائم ديگر مثل وجود خون در مدفوع، استفراغ، خستگي و ضعف شديد يا كاهش وزن شديد نيز بايد توسط پزشك بررسي شود.
وقتيكه وجود سرطان معده مورد ترديد قرار بگيرد، دو روش كلي گاستروسكوپي و استفاده از اشعه X براي تشخيص آن وجود دارد.
گاستروسكوپي روش سادهاي است كه حدود 15دقيقه طول ميكشد و با ايجاد ناراحتي كمي، بدون بيهوشي عمومي قابل انجام است. در اينگونه موارد معمولاً آرامبخش ملايمي براي بهتر كردن وضعيت بيمار تزريق ميشود. گاستروسكوپي با استفاده از يك وسيله نازك، قابل ارتجاع، توخالي و بلند كه به آن گاستروسكوپ ميگويند، انجام ميشوند.
گاستروسكوپ از طريق دهان بيمار به سمت معده رانده ميشود و پزشك به وسيله آن ميتواند قسمتهاي مختلف را مشاهده كند. چون گاستروسكوپ توخالي است، ميتوان برس ظريفي را از طريق آن به داخل معده فرستاده و از هر كجاي معده كه غيرطبيعي به نظر ميرسد، نمونهبرداري كرد و براي انجام آزمايش به آزمايشگاه فرستاد.
روش ديگري كه براي تشخيص سرطان معده به كار ميرود، استفاده از اشعه X است. معده بيمار با باريم مايع خوراكي پر شده و اجازه عبور اشعه X را نميدهد. راديولوژيست با استفاده از وسيلهاي به نام فلوروسكوپ ميتواند جريان باريم را در معده بيمار مشاهده كند. با زاويه دادن به بيمار در جهتهاي مختلف از معده بيمار عكسبرداري ميشود تا بر مبناي آن راديولوژيست، وضعيت موجود در معده را تشخيص دهد.
درمان
گاه ديگر اعضاي داخل شكم مانند طحال يا لوزالمعده هم كه در نزديكي تومور قرار دارند، برداشته ميشوند. ممكن است درمان دارويي (شيميدرماني) يا پرتودرماني به تنهايي يا به موازات هم مورد استفاده قرار گيرد.
حتي اگر تمام معده برداشته شود، بيشتر بيماران توانايي ادامه زندگي نسبتاً طبيعي را خواهند داشت و مشكلات گوارشي بعد از عمل با افزايش دفعات خوردن غذا قابل درمان است. براي بعضي از بيماران رژيم غذايي با مواد قندي كم و چربي و پروتئين زياد توصيه ميشود و غالباً ويتامين B12 تزريق ميكنند.
نكته
* غذاهاي متنوع بخوريد.
* غلات، نان، ميوه و سبزي مصرف كنيد.
* غذاهاي كمچربي و گوشتهاي كمچربي مصرف كنيد و غذا را با حرارت كم بپزيد.
* وضعيت بدني خود را با تغذيه مناسب و ورزش به حالت ايدهآل برسانيد.
* نمك و قهوه زياد و الكل مصرف نكنيد.
براي كاهش ابتلا به سرطان، وضعيت بدني خود را با تغذيه مناسب و ورزش به حالت ايدهآل برسانيد
بنياد امور بيماريهاي خاص
منبع:روزنامه اطلاعات
مقالات مرتبط
تازه های مقالات
ارسال نظر
در ارسال نظر شما خطایی رخ داده است
کاربر گرامی، ضمن تشکر از شما نظر شما با موفقیت ثبت گردید. و پس از تائید در فهرست نظرات نمایش داده می شود
نام :
ایمیل :
نظرات کاربران
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}