معرفی بادنجان و خواص درمانی آن

بادنجان گونه‌های مختلفی دارد زینتی و پرروشی. در اینجا به نام علمی و مشخصات مربوط به یک نوع آن که مصرف خوراکی داشته و خواص دارویی نیز دارد اشاره شده است.

نام علمی گیاه:

Solanum melongena L.، نام فرانسه Melongene و نام انگلیسی آن Eggplant می‌باشد. نام‌های دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، بادمجان، باذنجان، مَغد، وَغد و پاتَنگان نامیده شده است.

تیره گیاه:

سیب زمینی Solanaceae

نوع گیاه:

بوته

مشخصات ظاهری:

گیاهی است علفی و یک ساله با ساقه‌ی استوانه‌ای نسبتاً ضخیم و پوشیده از کرک، برگ‌های آن بزرگ، بیضی شکل، موجدار و نوک تیز و گل‌های آن منفرد در بعضی موارد مجتمع و به رنگ بنفش می‌باشند. میوه‌اش سته، گوشتدار و ابعاد آن در نژادهای مختلف متفاوت است. رنگ میوه بنفش تیره و سیاه و با کلاهکی سبزرنگ به ساقه متصل می‌باشد. در ضمن در بعضی از انواع بادمجان‌های خوراکی رنگ میوه نیز با توجه به نژاد آن متنوع است.

طبیعت:

طبق نظر حکمای طب سنتی طبیعت آن گرم و خیلی خشک است.

رویش جغرافیایی:

در نواحی معتدل ایران و سایر کشورها به صورت پرورشی کاشته می‌شود.

ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در بادمجان:

ماده سولانین، آب، پروتئین، چربی، هیدرات‌های کربن، کلسیم، تیامین، فسفر، آهن، سدیم، پتاسیم، رایبوفلاوین، نیاسین و ویتامین‌های C, B2, B1, A در آن مشخص شده است.

بخش مورد استفاده:

میوه. در ضمن کلاهک میوه و برگ گیاه نیز خواص دارویی دارند.

نحوه مصرف:

به طور معمول میوه‌ی رسیده به صورت خام یا پخته شده مصرف خوراکی دارد.

خواص درمانی:

بندآورنده خونریزی و کاهنده التهابات و ورم‌های بدن، جلوگیری کننده از سکته قلبی و ضد برونشیت‌های مزمن، مغذی و خون‌ساز، ضد آسم و بازکننده گرفتگی‌های مجاری عروقی، مقوی معده و آرام‌بخش، رفع کننده التهابات پوستی و شفاف کننده پوست صورت، ضد کلسترول و سرحال کننده بدن، ضد تشنج و خرد و خارج کننده سنگ کلیه، از بین برنده امراض داخلی بدن و افزاینده اسپرم، کاهنده چربی خون و غذای مناسبی برای کم کردن وزن و متناسب کننده اندام‌ها می‌باشد. در ضمن برای احتلام شبانه، حبس البول و نازایی نیز مفید است.
در استعمال خارجی ضماد برگ بادمجان جهت رفع سوختگی‌ها، آبسه، سودا و بواسیر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تذکر:

به دلیل داشتن ماده‌ی سولانین اشخاصی که به بیماری‌های کبدی مبتلا می‌باشند باید از خوردن بادمجان امتناع ورزند.
منبع مقاله :
صانعی، صمصام؛ (1395)، طبّ الصمصام -آشنایی با بیش از 400 نوع از گیاهان دارویی- (جلد دوم)، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ اول.