نویسنده: سلمان خدادادی
آب‌درمانی (هیدروتراپی HYDROTHERAPY) یک روش عامه‌پسند؛ یعنی درمان امراض به وسیله آب.
در این روش برخلاف اکثر روش‌های دیگر، رفع خستگی عضلانی با رضایت و خوشنودی توأم می‌شود.
هیدروتراپی، در واقع خارج کردن سمومی از بدن است که می‌توانند موجب درد مفاصل و التهاب شوند. همچنین درمان به روش هیدروتراپی در کنترل بیماری‌های مزمن از قبیل روماتیسم مفاصل و استخوان‌ها مؤثر است.

تاریخچه

آب از گذشته‌های دور برای درمان‌های مورد استفاده قرار می‌گرفت، بر این اساس از زمانی که قبایل بدوی و ملت‌های متمدن شکل گرفت از آب برای درمان بیماری استفاده می‌شد. آب‌درمانی در طب سنتی و از سرزمین‌هایی مانند چین به وجود آمده است که از آن در اشکال مختلف گرم، سرد روان و ... با توجه به نوع بیماری و درمان آن تجویز می‌شد.
هیدروتراپی در گذشته توسط ایرانی‌ها، ژاپنی‌ها، مصری‌ها و یونانی‌ها با توجّه به خواصّ بسیار آن مورد توجه بوده و فراوان استفاده می‌شده است. شاید آسان‌ترین و راحت‌ترین وسیله‌ای که مردم از روزگاران قدیم برای رفع خستگی، کسالت و به دست آوردن آرامش و راحتی از آن استفاده می‌کرده‌اند؛ آب بوده است.

چارچوب نظری

نظریه اساسی و اصولِ هیدروتراپی را می‌توان به قرار زیر تشریح کرد:
ناخالصی‌های بدن علت تمام بیماری‌هاست.
درد، آوای طبیعت است که به مغز هشدار می‌دهد که پناهگاه عضو، مورد تهاجم دشمن قرار گرفته است و برای دفع میهمان ناخوانده یاری می‌طلبد.
داروهای شیمیایی زهرآگین در چنین مواردی صرفاً بیماری را کنترل می‌کنند، ولی نمی‌توانند علّت را مرتفع سازند. این داروها متعاقباً صدمات شدیدتری عارض می‌کنند.
طبیعت درمان‌دهنده بزرگی است. بنابراین تمهیدات ما در گرو همکاری با طبیعت، در پاکسازی زواید از طریق مصرف داخلی و خارجی آب است که سالم‌ترین، مطمئن‌ترین و بی‌آزارترین پاک کننده است. هیدروتراپی در گذشته توسط ایرانی‌ها، ژاپنی‌ها، مصری‌ها و یونانی‌ها با توجّه به خواصّ بسیار آن مورد توجه بوده و فراوان استفاده می‌شده است. شاید آسان‌ترین و راحت‌ترین وسیله‌ای که مردم از روزگاران قدیم برای رفع خستگی، کسالت و به دست آوردن آرامش و راحتی از آن استفاده می‌کرده‌اند؛ آب بوده است. بدن انسان سالم بیش از 60 درصد آب دارد که درجه حرارت آن 37 درجه سانتی‌گراد است. بدن روزانه مقداری آب از طریق پوست، شش‌ها، کلیه‌ها و روده‌ها دفع می‌کند و برای اینکه در تندرستی باقی بماند، باید مقداری آب خالص را از راه غذا و آشامیدنی به بدن برسانیم.
برای آنکه تندرستی را حفظ کنیم، همیشه باید غریزه طبیعی را به منزله راهنما قرار دهیم.
علّت اولیه تمام بیماری‌ها، باقی ماندن مواد مرضی در سیستم بدنی است. باکتری‌ها از این مواد زاید تغذیه می‌کنند. هیچ‌گونه باکتری در خون خالص اکسیژن‌دار و در مکانی که این مواد زاید یافت نمی‌شوند، نمی‌تواند رشد کند. بیماری‌های مزمن در اثر تجمع این مواد مرضی در بعضی از مناطق بدن که بنا به دلایلی ضعیف‌تر از بقیّه اعضا در دفع مواد زاید است، مانند ریه، کبد یا کلیه به وجود می‌آیند که این مواد زاید سبب تضعیف و تخریب عضو گرفتار می‌شوند.
تمهیدات ما در علاج بیماری حاد یا مزمن باید کمک به طبیعت در خروج این مواد زاید از بدن باشد که عملکرد اعضا را مختل می‌کند و این کار نباید با سموم یا تزریق مواد بیگانه در سیستم باشد که حالت بیماری را مشکل‌تر می‌سازد. پس آنگاه طبیعت با ناخالصی‌ها می‌ستیزد و موادی که برای بدن لازم نیست از بدن دفع می‌کند.

طبقه بندی آب از نظر درجه حرارت

1- آب خنک‌تر از دمای بدن (37 درجه) اثر برانگیزنده، خنک‌کننده و محرّک دارد.
2- آب گرم‌تر از بدن که تقویت‌کننده، نیروبخش و قدرت‌آفرین است.
3- آبی که داغ است آرامش به وجود می‌آورد و دردها را رفع می‌کند، ولی ایجاد خستگی مفرط می‌نماید.
4- آبی که اندکی از درجه حرارت بدن پایین‌تر است، یعنی آب ولرم (27-32 درجه) یا آب سرد و نه گرم (32 تا 35 درجه) همیشه سودمند و برای مصارف عمومی مناسب است.
منبع مقاله :
خدادادی، سلمان؛ (1395)، آب‌درمانی، ساری: انتشارات پارسی‌سرا، چاپ اول