اصول کلی آب‌درمانی

1) بدن بیمار به ویژه پاها را باید به مقدار کافی گرم نگه داشت و چنانچه احساس لرز نماید، از طریق مالش با حوله داغ، ورزش و جریانی از آب گرم در پا او را گرم نمود.
2) مناسب‌ترین زمان برای آب‌درمانی پیش از اوقات صبحگاهی و قبل از رفتن به بستر خواب است. بیمار نباید قبل یا بلافاصله پس از هر غذا یا فعالیّت یا وقتی که اطاقش سرد است، درمان شود.
3) پس از جریان هوای گرم، باید کشاله ران را شستشو داد یا دوش گرفت یا با اسفنج بدن را مرطوب ساخت.
پاشیدن آب بر بدن یا شستشو با آب سرد از سرماخوردگی جلوگیری می‌کند و پس از مصرف آب سرد باید احتیاط کرد که گرما از طریق ورزش حاصل گردد. ولی اگر بیمار ناتوان است، حمام آفتاب، مالش با استفاده از کمپرس آب داغ، حمام بخار، پوشش و غیره در اطاق گرم (حداقل 20 درجه) ضرورت پیدا می‌کند.
4) یک قاشق چایخوری آب تازه یا ولرم در صورتی که بیمار آب بطلبد، در حلقوم او می‌ریزند، ولی نباید مقادیر زیادی آب داد.
5) از تمام مواد مضعف یا محرّک اعصاب مانند چای، قهوه، لیکور، تنباکو و...  باید پرهیز کرد. در موارد شدید از گوشت و ادویه باید پرهیز کرد.
شیر، میوه و نان را وقتی که بیمار اشتها داشت یا در حالات دیگر، باید به او داد. هرگاه بیمار احساس تشنگی نمود، باید آب نارگیل، آب میوه و آب خالص به وی نوشاند. مواد بسیار داغ یا سرد نباید داده شود. از تجویز نوشابه گازدار در خلال درمان باید پرهیز نمود.
6) اطاق بیمار باید آرام و تهویه هوای آن مناسب باشد.
7) حمام آب نه سرد و نه گرم و مالش دادن بیمار زمامی توصیه می‌شود که بیمار نتواند فعالیت کند یا برای کسب گرمای آفتاب بیرون قدم بزند.
8) اشخاص حسّاس و ناتوان و کودکان را نباید با شدّت معالجه کرد. اگر آنها آب سرد را تحمل نمی‌کنند، آب گرم یا ولرم را باید به کار برد. ولی باید آنها به تدریج به آب سرد عادت کنند و این امر می‌تواند برای پایین افتادن درجه حرارت بدن، مرحله به مرحله برای حصول به نتایج موفقیّت آمیزتر مؤثر باشد.
9) اگر بیمار احساس سرما و لرز کرد، آب سرد نباید به کار برد. باید او را بوسیله‌ی حوله ماساژ داد یا او را به ورزش و یا حرکات سریع دست‌ها و سایر قسمت‌های بدن یا قدم زدن‌های تند یا جریان آب گرم و غیره واداشت.
مصرف آب سرد را نباید زیاد تکرار کرد و باید فواصل زمانی کافی برای بروز واکنش در بدن برقرار کرد.
10) خاطر باید آسوده و راحت باشد.
11) درمان بیماری‌های مزمن باید مطابق با دوره زمانی بیماری و به اندازه کافی تداوم پیدا کند.
12) حتّی پس از معالجه، از عواملی که احتمال عود بیماری را افزایش دهد، باید اجتناب نمود.
13) تمام حوله‌ها، پتوها، ملحفه‌ها و غیره را باید شست و در آفتاب پهن کرد.
14) بهترین جنس ملحفه مرطوب ابریشم خام است. چنین محصولی چندان گران نیست و زمانی که نتوان ملحفه‌های سرد و زبر را به کار برد. از آن می‌توان استفاده کرد.
مواد بافتنی نرم آب را بهتر می‌کشد و باید آن را به دقت دور بدن پیچاند. لازم است دو ملحفه باشد که یکی در نوبت شستشو و دیگری در نوبت کار باشد.
استعمال ملحفه‌ها ممکن است آنها را آلوده سازد و باید آن را در آب نیم‌گرم یا آب و صابونی که از جوزهای گیاهی به دست می‌آید شستشو داد و سپس با آب سرد آب کشید و در آفتاب پهن کرد تا خشک شود.
15) پتوها را باید تکاند و در آفتاب و در معرض هوا نوبت به نوبت قرار داد. آنها را نیز باید شستشو داد.
منبع مقاله :
خدادادی، سلمان؛ (1395)، آب‌درمانی، ساری: انتشارات پارسی‌سرا، چاپ اول