نویسنده: صمصام صانعی
ترب انواع مختلفی دارد پرورشی و وحشی که همه از یک خانواده می‌باشند. در اینجا به نام علمی و مشخصات مربوط به یک نوع پرورشی آن که تربچه یا ترب نقلی نامیده می‌شود و رنگ آن قرمز و در بعضی موارد صورتی می‌باشد اشاره شده است.

نام علمی:

Raphanus sativus L. var. sativus، نام فرانسه Radis و نام انگلیسی آن Radish می‌باشد.

تیره گیاه:

شب‌بو Cruciferaebr />

نوع گیاه:

بوته

مشخصات ظاهری:

گیاهی است یک ساله به ارتفاع تقریبی 40 سانتی‌متر با برگ‌هایی سبز رنگ، طوقه‌ایِ پهن، زبر و دارای بریدگی‌های نامنظم و ناصاف که از یقه گیاه خارج می‌شوند. ساقه‌های آن منشعب و گل دهنده، گل‌های آن سفید یا سفیدِ مایل به زرد، به طور معمول از تربچه، ساقه و برگ به صورت خام و از تخم تربچه نیز به صورت دم کرده یا جوشانده استفاده می‌کنند. میوه‌اش خورجین و در آن دانه‌های تربچه به رنگ زرد وجود دارند. ریشه‌ی گیاه (تربچه) به رنگ‌های قرمز یا صورتی و با اشکال مدور و دراز می‌باشد.

طبیعت:

از نظر طبیعت بین حکمای طب سنتی اختلاف نظر وجود دارد عده‌ای از حکما طبیعت آن را گرم وعده‌ای دیگر گرم و خشک می‌دانند.

رویش جغرافیایی:

در اغلب نواحی معتدل کشورها کشت می‌شود.

ترکیبات شیمیایی و ویتامین‌های موجود در تربچه:

سی‌تین، تیامین، مالوین کلراید، اسانس سولفوره و ویتامین‌های C, B1, B, A در آن تشخیص داده شده است.

بخش مورد استفاده:

ریشه (تربچه)، ساقه، برگ و تخم

نحوه مصرف:

به طور معمول از تربچه، ساقه و برگ به صورت خام و از تخم تربچه نیز به صورت دم کرده یا جوشانده استفاده می‌کنند.

خواص درمانی تربچه:

تصفیه کننده خون و فعال کننده حرکات دودی روده بزرگ و کوچک، پاک کننده کیسه صفرا از سنگ و افزاینده ترشحات غده تیروئید، نشاط‌آور و اشتهاآور، مسکن دردهای مجاری ادراری و ضد اسکوربوت قوی، فعال کننده معده و باعث رشد و نمو کودکان، دفع کننده مواد زائد بدن و استحکام‌بخش استخوان‌ها، جلوگیری کننده از بروز انواع سرطان‌ها و مانع از لخته شدن خون در رگ‌ها، بالابرنده قدرت دفاعی گلبول‌های سفید و مفید برای سیاه سرفه می‌باشد. در ضمن برای یبوست خانم‌های باردار و برای افرادی که شیمی درمانی می‌شوند نیز مؤثر است.
به دلیل دیرهضم بودن تربچه بهتر است آن را رنده کرده و استفاده کنند.
منبع مقاله :
صانعی، صمصام؛ (1395)، طبّ الصمصام -آشنایی با بیش از 400 نوع از گیاهان دارویی- (جلد دوم)، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ اول.