مترجم: رزیتا ملکی‌زاده
مسدود کننده‌های کانال کلسیم داروهایی بوده که جهت درمان فشار خون بالا، آنژین و نامنظمی ضربان قلب مورد استفاده قرار می‌گیرند. معمولا ماهیت عوارض جانبی ایجاد شده توسط این داروها شدید نیست. اما گاهی اوقات ممکن است فرد عوارض جانبی جدی را تجربه نماید. این مقاله اطلاعات بیشتری در خصوص عوارض جانبی ناشی از مصرف این داروها را در اختیارتان قرار می‌دهد. داروهای مسدود کننده کانال کلسیم، با جلوگیری از ورود کلسیم به این سلول‌ها، به انبساط و یا گشاد شدن رگهای خونی که به آن وازودیلاسیون گفته می‌شود، کمک می‌کنند. این امر موجب کاهش فشار ناشی از جریان خون در دیواره شریانی می‌شود. مسدود کننده‌های کانال کلسیم از جمله داروهایی هستند که مانع وارد شدن کلسیم به عضلات قلب و سلول‌های ماهیچه صاف در دیواره عروق خونی می‌شوند. سلول‌های ماهیچه صاف عروق خونی و همچنین عضلات قلب برای انجام عمل انقباض نیاز به کلسیم دارند و کلسیم از طریق برخی کانال‌های کوچک وارد این سلول‌ها می‌شود.
داروهای مسدود کننده کانال کلسیم، با جلوگیری از ورود کلسیم به این سلول‌ها، به انبساط و یا گشاد شدن رگهای خونی که به آن وازودیلاسیون گفته می‌شود، کمک می‌کنند. این امر موجب کاهش فشار ناشی از جریان خون در دیواره شریانی می‌شود. سطح پایین کلسیم در ماهیچه‌های قلب، انقباض قلبی یا نیرویی که توسط آن عضله قلب منقبض می‌شود را کاهش می‌دهد. این به نوبه خود، موجب کاهش خروجی قلب می‌شود. اثر تجمعی وازودیلاسیون و پایین بودن انقباض قلبی، کاهش در فشار خون خواهد بود.

موارد استفاده

همانطور که قبلاً ذکر شد، این داروها به کاهش فشار خون کمک می‌کنند. بنابراین، اصولاً در درمان فشار خون بالا و یا هیپرتنشن مورد استفاده قرار می‌گیرند. از آنجا که این داروها به گشاد کردن عروق خونی کمک می‌کنند، همچنین در عوارضی مانند آنژین، پرفشاری ریوی، کاردیومیوپاتی، پدیده رینود و خونریزی‌های سوبارارنوئیدی از آنها استفاده می‌شود.
مسدود کننده‌های کانال کلسیم در درمان فشار خون بالا در افرادی با نژاد آفریقایی ـ آمریکایی بسیار مؤثر عمل می‌کنند. با این حال، برای دیگر افراد، تأثیر بیشتری نسبت به داروهای مسدود کننده‌ی بتا و مهار کننده‌های ACE (آنزیم تبدیل آنژیوتانسین) ندارند. میگرن، عوارض آنوریسم مغزی و نامنظمی ضربان قلب برخی از عوارض دیگری بوده که برای درمان آنها این داروها می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند.
آملودیپین، دیلتیازیم، نیکاردایپین و وراپامیل بعضی از داروهای مسدود کننده کانال کلسیم بوده که معمولاً از آنها استفاده می‌شود. تفاوت میان این داروها در تأثیرشان بر ضربان قلب و همچنین مدت زمان عمل آنها است.
خطرات ناشی از مصرف داروهای مسدود کننده کانال کلسیم
به منظور پایین آوردن فشار خون این داروها را به طور کلی همراه با مسدودکننده‌های بتا مورد استفاده قرار می‌دهند. آنها همانند مسدود کننده‌های بتا می‌توانند عوارض جانبی خفیف تا شدید را ایجاد نمایند. با این حال، بروز عوارض جانبی جدی امری نادر است. عوارض جانبی که بیشتر مشاهده می‌شود، سردرد، یبوست، سوزش سر دل، تهوع، فشار خون پایین، خستگی، سرگیجه، تورم پا ناشی از اِدم و یا احتباس مایع و خواب آلودگی را شامل می‌شود. بعضی افراد ممکن است دچار تورم و خونریزی لثه، نارسایی معده، گرگرفتگی، دل درد، بیماری ریفلاکس معده و سوزش دست و پا شوند.
تنگی نفس و خس خس سینه، زرد شدن پوست و چشم‌ها، نامنظمی و کند شدن ضربان قلب و واکنش آلرژیک (که می‌تواند به صورت بثورات پوستی و کهیر خود را نشان دهد)، بعضی از عوارض جانبی جدی مرتبط با این داروهای فشار خون بالا هستند. چنانچه هر یک از این عوارض جانبی را مشاهده نمودید، حتماً در اسرع وقت به پزشک مراجعه نمایید. بروز اختلال در عملکرد کبد می‌تواند یکی دیگر از عوارض جانبی عمده این داروها باشد. به علاوه، این داروها می‌توانند با برخی مواد غذایی و سایر داروها تداخل ایجاد نمایند. به طور کلی، مسدود کننده‌های کانال کلسیم می‌توانند با گریپ فروت، الکل و داروهای خاصی مانند کاربامازپین، سیمواستاتین، لواستاتین و غیره تداخل داشته باشند.
بنابراین، قبل از مصرف این داروها، باید پزشک خود را از سایر داروها، گیاهان یا مکمل‌هایی که استفاده می‌کنید، مطلع سازید. زنان باردار و مادران شیرده، هرگز نباید این داروها را بدون مشورت با پزشک مصرف کنند. با این حال، تاکنون هیچگونه عوارض جانبی قابل ذکر، در نوزادانی که از شیر مادر استفاده می‌کنند، مشاهده نشده است. اما با این وجود بهتر است جانب احتیاط رعایت شود، به این دلیل که برخی تحقیقات صورت گرفته بر روی حیوانات حاکی از آن است که این داروها می‌توانند دارای عوارض جانبی شدید بر روی جنین باشند. بنابراین این داروهای فشار خون بالا را باید تنها تحت نظارت یک پزشک مورد استفاده قرار داد.
سلب مسئولیت: اطلاعات ارائه شده در این مقاله صرفاً جنبه‌ی آموزشی داشته و نبایستی به منظور جایگزین توصیه‌های پزشک متخصص در نظر گرفته شود.
منبع مقاله :
برگرفته از سایت بازل