مترجم: رزیتا ملکی‌زاده
کم آبی بدن که عارضه‌‌ای شایع در سالمندان است زمانی رخ می‌دهد که آب از دست رفته بدن بیش از مقدار مصرفی آن باشد. علائم عمومی کم آبی بدن در سالمندان، سردرگمی، بدخلقی، بد شدن خاصیت ارتجاعی پوست و ضعف عضلانی در میان سایر نشانه‌ها را شامل می‌شود. کم آبی بدن در سالمندان همچنین می‌تواند به علت عوارض جانبی مصرف داروهایی مانند داروهای ادرار آور و ملین و سایر مشکلات پزشکی مانند قند خون بالا (هیپرکلسمی)، اسهال، استفراغ، گرمازدگی (افزایش دمای بدن)، عفونت و حتی ورزش رخ دهد. همانطور که اکثرمان می‌دانیم بدن ما، بیشتر از آب تشکیل شده است. در حقیقت 70 درصد از وزن بدن به دلیل وجود آب است. حداکثر مقدار آب در درون سلولها موجود است که همچنین تحت عنوان فضای درون سلولی شناخته می‌شود. آب باقیمانده در فضای بیرون سلولی دیده می‌شود که متشکل از فضای بینابینی (بین سلولها) و فضای درون عروقی (رگهای خونی) است. چرخه‌ی پیوسته‌ای از مصرف آب و از دست دادن آن وجود دارد در حالی که مقدار مشخصی از آب در بدن حفظ می‌شود.
آب از طریق فعالیت‌هایی مانند، تعریق، ادرار، و بازدم از دست می‌رود. کم آبی بدن زمانی اتفاق می‌افتد که مقدار آب و الکترولیتهای بدن جهت انجام عملکردهای طبیعی کافی نباشد. گرچه این وضعیت می‌تواند در هر گروه سنی رخ دهد، اما بیشتر در میان شهروندان سالخورده عمومیت دارد. علائم و نشانه‌های کم آبی بدن بسته به گروه سنی به طور قابل توجهی متفاوت است. اجازه دهید به علل و اثرات کم آبی بدن در سالمندان نگاهی بیاندازیم.

نشانه‌های کم آبی بدن در سالمندان

کم شدن آب بدن علت اصلی بستری شدن سالمندان است. علت افزایش احتمال کم آبی بدن در میان شهروندان سالخورده، کمتر بودن میزان مایعات در بدن آنها است که این میزان در حدود 10 درصد کمتر از مایعات موجود در بدن یک فرد بزرگسال است. همچنین تغییرات فیزیولوژیک مرتبط با پیری مانند کاهش احساس تشنگی و از دست دادن اشتها است که موجب شروع کم آبی در بدن سالمندان می‌شود.
کم آبی بدن در سالمندان همچنین می‌تواند به علت عوارض جانبی مصرف داروهایی مانند داروهای ادرار آور و ملین و سایر مشکلات پزشکی مانند قند خون بالا (هیپرکلسمی)، اسهال، استفراغ، گرمازدگی (افزایش دمای بدن)، عفونت و حتی ورزش رخ دهد. نشانه‌های کم آبی بدن در بسیاری از موارد خفیف و مبهم هستند. این نشانه‌ها کمابیش شبیه به علائم زوال عقل و آلزایمر می‌باشند. در ادامه برخی از نشانه‌های کم آبی بدن سالمندان را معرفی می‌کنیم.
• گیجی
• ضعف عضلانی
• یبوست
• گود افتادگی چشم
• سرگیجه
• بدخلقی
• تب
• ذات‌الریه
• سردرگمی
• عفونت مجاری ادراری
• تپش قلب
• کاهش وزن
• خشکی پوست و بد شدن خاصیت ارتجاعی آن
• خروجی کمتر ادرار
• افزایش ضربان قلب
• فشار خون پایین (افت فشار خون)
• افزایش بروز عفونت
چنانچه هریک از این علائم را در فرد سالمند مشاهده نمودید، توصیه می‌شود که از یک پزشک حاذق مشورت بگیرید. بهترین راه بررسی کم آبی بدن در سالمندان کنترل وزن بدن آنها به طور روزانه است. در صورتی که وزن بدن به میزان 2 درصد کاهش داشته باشد، کم آبی بدن خفیف است؛ اما چنانچه این میزان 5 درصد و یا بیشتر باشد، کم آبی شدید خواهد بود.  

مقابله و رسیدگی به کم آبی بدن سالمندان

صرف نظر از سن بیمار، توصیه می‌شود به منظور جلوگیری از بروز برخی پیامدهای پزشکی، عارضه کم آبی بدن به طور مناسب تشخیص و تحت درمان قرار گیرد. می‌توانید با پزشک مربوطه در خصوص عوارض جانبی داروهایی که بیمار در حال مصرف است، صحبت کنید. درمان این عارضه در سالمند ضروری است خصوصاً در صورتی که به دلیل یک بیماری نهفته رخ داده باشد. برخی از عوارض کم آبی بدن، نارسایی کلیوی، کما، شوک، اختلالات الکترولیتی و غیره را شامل می‌شود.
در مجموع توصیه می‌شود که حجم طبیعی آب بدن به منظور جلوگیری از بروز علائم فوق‌الذکر حفظ شود. بهترین راه پیشگیری از کم شدن آب بدن در سالمندان، نوشیدن مقدار زیادی آب و سایر مایعات خانگی سالم است. به منظور بازگرداندن تعادل الکترولیتی، غذا و نوشیدنی‌های حاوی سدیم و پتاسیم نیز بایستی در رژیم غذایی فرد گنجانده شوند در حالی که بایستی وجود مقدار بیش از حد از هرکدام (خصوصاً سدیم) تحت کنترل باشد. همچنین اهمیت دارد میزان مصرف مایعات و دفع آنها را کنترل کرده و به منظور تشخیص کم بودن آب بدن، بایستی روزانه وزن فرد مورد بررسی قرار گیرد.
منبع مقاله :
برگرفته از سایت بازل