عطسه کردن؛ عوامل بروز و متوقف ساختن آن

آیا می‌دانستید که در خواب دچار عطسه نخواهید شد؟ این بدان علت است که عصب‌های مخصوص عطسه نیز در حال استراحت هستند. حقیقت جالبی بود، اینطور نیست؟ بنابراین با خواندن این مقاله اطلاعات بیشتری در خصوص عطسه، چگونگی کنترل آن و خرافات چندی که با آن همراه است، کسب کنید.
آآآ ـ چیییو... شما بودید که عطسه کردید؟ احتمالاً چیزی درون بینی‌تان را قلقلک داده است. عطسه همچنین راه و روش بدن جهت از بین بردن ذرات محرک موجود در بینی شما است. تعریف تخصصی عطسه، خروج تشنجی و نیمه خودآگاه هوای موجود در ریه‌ها می‌باشد. عامل عطسه ناگهانی در بعضی افراد پر بودن معده پس از صرف یک وعده غذایی حجیم است. این اختلال پزشکی تحت عنوان اسنتیشن شناخته می‌شود و به عنوان ویژگی غالب اتوزومی به صورت ژنتیکی به ارث می‌رسد. • تقریباً هر چیزی می‌تواند درون بینی شما را تحریک سازد، که متداول‌ترین آنها ذرات گرد و غبار است. هنگامی که دچار سرماخوردگی می‌شویم، ویروس موجود در بینی موجب تورم و تحریک بسیاری می‌شود. بعضی افراد از آلرژی رنج برده و به هنگام قرار گرفتن در معرض برخی ذرات مانند گرده‌ی گیاهان و موی بدن حیوانات دچار عطسه می‌شوند.

چه چیزی موجب بروز عطسه می‌شود؟

• هنگامی که یک ذره از میان موهای بینی عبور کرده و به مخاط بینی می‌رسد، موجب تولید هیستامین می‌شود. این هیستامین‌ها به سلولهای عصبی موجود در بینی رسیده و آنها نیز به نوبه خود جهت شروع عطسه، پیامی را به مغز ارسال می‌کنند.
• مغز پیام را دریافت کرده و کمک کرده مجرای بینی به طور وسیعی باز شده و نتیجه آن آزاد شدن هوا و مواد یا ذرات بیولوژیکی خواهد بود. عطسه بسیار قوی است و آن را می‌توان به این واقعیت نسبت داد که علاوه بر بینی و دهان، اندام‌های بسیاری از ناحیه فوقانی بدن نیز درگیر این وضعیت هستند.
• عطسه پاسخی است که عضلات صورت، قفسه سینه و گلو را دربرمی‌گیرد. عطسه موجب به خارج پرت شدن ذرات از بینی با سرعت 100 مایل (160 کیلومتر) در ساعت می‌شود.
• برخی باورهای غیر علمی عنوان می‌کنند که به هنگام عطسه، قلب از ضربان می‌افتد. حقیقت این است که به هنگام عطسه کردن، فشاری مثبت (مانور والسالوا) بر روی قلب ایجاد می‌شود که منجر به علت پیدایش این باور غیر علمی «توقف ضربان قلب» می‌شود.
• تقریباً هر چیزی می‌تواند درون بینی شما را تحریک سازد، که متداول‌ترین آنها ذرات گرد و غبار است. هنگامی که دچار سرماخوردگی می‌شویم، ویروس موجود در بینی موجب تورم و تحریک بسیاری می‌شود. بعضی افراد از آلرژی رنج برده و به هنگام قرار گرفتن در معرض برخی ذرات مانند گرده‌ی گیاهان و موی بدن حیوانات دچار عطسه می‌شوند.  

• رفلکس عطسه وابسته به نور

عارضه‌ای که در آن بعضی افراد با قرار گرفتن ناگهانی در معرض نور، دچار عطسه می‌شوند را رفلکس عطسه وابسته به نور گویند. حدود 17 تا 35 درصد از انسانها از این عارضه رنج برده و به عنوان یک ویژگی غالب مربوط به کروموزوم غیر جنسی (اتوزومی) به صورت ژنتیکی به ارث می‌رسد.

• اسنتیشن ( Snatiation )

دیگر عامل عطسه ناگهانی در بعضی افراد پر بودن معده پس از صرف یک وعده غذایی حجیم است. این اختلال پزشکی تحت عنوان اسنتیشن شناخته می‌شود و به عنوان ویژگی غالب اتوزومی به صورت ژنتیکی به ارث می‌رسد.

چگونگی متوقف ساخت عطسه

عطسه‌های غیر قابل کنترل که به طور ناگهانی می‌آیند را نمی‌توان متوقف کرد. با این حال، چنانچه احساس می‌کنید که می‌خواهید عطسه کنید، آنگاه تکنیک‌هایی که در ادامه آمده است می‌توانند به شما کمک کنند، به این دلیل که شما را مجبور می‌کنند به وضعیت فیزیکی غیر از عطسه تمرکز کنید.
• هنگامی که احساس کردید می‌خواهید عطسه کنید، نوک بینی خود را نیشگون بگیرید.
• با استفاده از نوک زبان خود، سقف دهانتان را بخارانید. برطرف شدن عطسه با این کار حدود 10 ثانیه به طول خواهد انجامید.
• قلقلک یا خاراندن نرمه گوش نیز کمک‌ساز خواهد بود.
• بر روی فاصله بین ابروها تمرکز کنید. تصور کنید چیزی آن را لمس می‌کند تا فشار عطسه فروکش نماید.
• مرکز لب بالایی را با انگشت خود فشار دهید.
نکاتی که در بالا اشاره شد بایستی به منظور منحرف ساختن تمرکزتان به سایر فعالیتهای فیزیکی باشد تا در صورت احساس عطسه از آمدن آن جلوگیری شود. با این حال، نبایستی جهت سرکوب ساختن یا نگه داشتن عطسه بکار روند، به این دلیل که می‌تواند خطرناک باشد. نگه داشتن عطسه می‌تواند به سینوس همراه با گوش داخلی و سلولهای مغز آسیب وارد سازد.

برخی باورهای فرهنگی

• مردم بسیاری در سرتاسر جهان عطسه را به خرافات مختلفی ربط می‌دهند. به عنوان مثال، در هند یکی از خرافاتی که در این مورد وجود دارد می‌گوید عطسه‌ای که پیش از شروع هر کاری اتفاق افتد، نشان دهنده ایجاد وقفه بد در کار است. از اینرو، این افراد به طور معمول پیش از شروع مجدد کار، کمی صبر کرده یا یک لیوان آب می‌نوشند.
• تقریباً در تمام کشورهای انگلیسی زبان، واکنش معمول به عطسه عنوان جمله‌ »عافیت باشد یا خدا عمرت دهد» توسط اطرافیان است. گرچه منشاء این سنت ناشناخته است، اما اکثر توضیحات حول این موضوع است که این کار به منظور جلوگیری از بیرون آمدن روح از بدن و یا در تلاش برای جلوگیری از مرگ فرد است. با این حال، این روزها، اکثراً گفته می‌شود که این کار به نیت داشتن روحیه‌ای خوب انجام می‌شود.
رکورد گینس
باور کنید یا نه، در کتاب گینس طولانی‌ترین حمله عطسه در جهان ثبت شده است. دونا گریفیث دختر بچه‌ای 12 ساله از انگلستان، این رکورد را به نام خود ثبت کرده است. او به مدت 977 روز یعنی از ژانویه 1981 تا سپتامبر 1983 عطسه نموده و بیش از یک میلیون عطسه را در طول این مدت به نام خود ثبت کرد. در ابتدا، عطسه‌های او بسیار مکرر بودند اما در انتها هر 5 دقیقه یکبار دچار عطسه می‌شد.
آخر آنکه امیدواریم این مقاله اطلاعات جالبی را در خصوص عطسه در اختیارتان قرار داده باشد.
سلب مسئولیت: اطلاعات ارائه شده در این مقاله صرفاً جنبه‌ی آموزشی داشته و نبایستی به منظور جایگزین توصیه‌های پزشک متخصص در نظر گرفته شود.

منبع مقاله : برگرفته از سایت بازل