نویسنده: صمصام صانعی

نام علمی:

Beta vulgaris Esculenta L.، و نام انگلیسی آن Red beet می‌باشد. نام‌های دیگر آن به فارسی و عربی، چغندر قرمز، لبو، سِلق، سَلق و سَلَق نامیده شده است.

تیره گیاه:

اسفناج Chenopodiaceae

نوع گیاه:

بوته

مشخصات ظاهری:

گیاهی است دو ساله و برگ‌های آن سبز، پهن، چیندار و نوک کند می‌باشند که مستقیماً از یقه گیاه بیرون می‌آیند. پس از گذشت یک سال از کشت چغندر (یک زمستان از شک بگذرد) ساقه گیاه به گل نشسته و میوه می‌دهد. گل‌های آن دسته‌ای و گوی مانند و در هر میوه چند دانه وجود دارد. ریشه‌ی گیاه (چغندر قرمز) کروی شکل، حجیم، کمی شیرین و شبیه شلغم به رنگ قرمز تیره و سیاه است که تا عمق 10 تا 25 سانتی‌متر یا بیشتر در زمین فرو می‌رود و وزن آن بین 100 تا 2000 گرم می‌باشد.

طبیعت:

طبق نظر حکمای طب سنتی طبیعت آن معتدل می‌باشد.

رویش جغرافیایی:

در اکثر کشورها و در ایران کشت می‌شود.

ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در ریشه (چغندر قرمز):

انرژی، پروتئین، مواد چرب، مواد قندی، هیدرات‌های کربن، خاکستر، کلسیم، فسفر، آهن، سدیم، پتاسیم، منیزیم، تیامین، رایبوفلاوین، نیاسین و ویتامین‌های PP, C, B6, B2, B1, A و ویتامین ث در آن مشخص شده است.

بخش مورد استفاده:

ریشه (چغندر قرمز)

نحوه مصرف:

به طور معمول چغندر قرمز به صورت پخته مصرف خوراکی داشته و روش‌های مصرف مختلف دیگری نیز دارد.  

خواص درمانی:

خارج کننده سموم از بدن و خون‌ساز، دفع کننده اسید اوریک و بازکننده قاعدگی، ملین و تصفیه کننده خون، تقویت کننده حافظه و آرام‌بخش، افزاینده هورمون‌های جنسی زنانه و آنتی اکسیدان، ضد نفخ و بندآورنده خونریزی، ضد کلسترول و استحکام بخش استخوان‌ها، تقویت کننده عمومی بدن و مسکن دردهای مفصلی، دفع کننده سنگ کیسه صفرا و برای مغز و اعصاب و بیماری‌های کبدی از جمله کبد چرب نیز مفید است.

تذکر:

مصرف لبو برای افراد مبتلا به قند خون، کولیت، ناراحتی‌های معده و فشار خون بالا مضر و در بعضی از کودکان حساسیت ایجاد می‌کند.
منبع مقاله :
صانعی، صمصام؛ (1395)، طبّ الصمصام -آشنایی با بیش از 400 نوع از گیاهان دارویی- (جلد دوم)، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ اول.