امام خمینی (ره)از تولد تا رحلت

نویسنده:یحیی صالحی زاده


 
اول مهر ماه 1381 هجری شمسی مطابق با بیستم جمادی الثانی 1320 هجری قمری و در سالروز میلاد پربرکت حضرت فاطمه زهرا(س) در خانواده ای از تبار فقیهان و عالمان ، بزرگترین مولود قرن ، پا به عرصه ی گیتی نهاد . پدرش سید مصطفی که عالمی وارسته و مجاهدی نستوه بود ، با الهام از قرآن کریم او را روح اله نام نهاد . هنوز سن روح اله به 5 ماه نرسیده بود که سید مصطفی در راه مبارزه با خان ها و حکام ستمگر منطقه به شهادت رسید و سرپرستی روح اله را مادرش بانو هاجر خانم ، دختر آیت الله میرزا احمد و عمه اش صاحبه خانم ، به عهده گرفتند . کودکی او با شور و نشاط و بازی های کودکانه و در عین حال با مراقبت های دقیق و تربیت صحیح همراه بود . آن طور که برادرش نقل می کند ، روح اله در همه ی امور حتی بازی های کودکانه از همه همسالان خود برتر و جلوتر بود .

دوران تحصیل و جوانی :

دروس ابتدایی را مثل سایر کودکان در مکتب خانه فرا گرفت و صرف و نحو و منطق (مقدمات ) را نزد برادرش و شوهر خواهرش آموخت . در آغاز جوانی و به سال 1298 هجری شمسی به حوزه ی علمیه ی اراک رفت .
یک سال بعد و در پی مهاجرت آیت الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی از اراک به قم ، او هم برای ادامه تحصیل به قم رفت و با تکمیل دوره ی سطح ، در درس خارج آیت الله حائری یزدی حضور یافت و به قدری کوشش و جدیت به خرج داد که در 25 سالگی به درجه ی اجتهاد نائل شد .آقا سید روح اله همزمان با تحصیل ، زیر نظر آیت الله میرزا محمد علی شاه آبادی به امور معنوی و عرفانی نیز مشغول بود و در این عرصه نیز توفیقات شایانی کسب کرد .
کرسی درس فقه و اصول و عرفان او ، تشنگان علم و دانش و معرفت را سیراب می کرد تا اینکه با توجه به کسب مدارج عالی علمی و درخواست های مکرر علما و فضلا ، در سن 42 سالگی ، تدریس خارج فقه و اصول را آغاز نمود آقا سید روح الله از همان کودکی تا حدود 25 سالگی ، در کنار تحصیل ، ورزش و تفریحات سالم را در برنامه داشت .از دوستان وی نقل شده که جمعه ها همراه با هم در بیابان های خاکفرج قم به ورزش با توپ می پرداختند .

ازدواج :

آقاسید روح الله در سن 28 سالگی با دختر مرحوم حجت الاسلام آقای ثقفی ازدواج نمودند و بعد از مدت کوتاهی سکونت در تهران ، برای ادامه ی فعالیت های علمی به قم بازگشتند .ایشان نسبت به حقوق زن و رعایت آداب همسرداری بسیار مقید بودند و تا آخر عمرشریف خود، در نهایت محبت و احترام با همسرشان رفتار کردند .ثمره ی این پیوند مبارک دو پسر به نام های مصطفی و احمد و سه دختر به نام های صدیقه ، فریده و فهیمه بود .

فعالیت های سیاسی :

آقا سید روح الله که دوران سیاه حکومت رضاخان را دیده بود ، با مشاهده ی اوضاع زمان محمدرضا (پسر رضا شاه پهلوی ) و سرعت گرفتن تسلط اجانب بر مقدرات کشور و رشد انحرافات همه جانبه ، اولین گام های علنی را در مبارزه با ظلم و طاغوت برداشت . تألیف کتاب «کشف الاسرار » در سال 1322 که در واقع پاسخ به کتاب منحرف «اسرار هزار ساله » بود ، نقش عظیمی در رسوا نمودن تفکرات منحط وهابیت و دفاع از حقانیت مکتب تشیع داشت و نخستین گام در راه مبارزات به شمار می رفت . سال بعد ، اولین بیانیه ی سیاسی آیت الله خمینی (ره) صادر شد که در آن صریحاً علما و امت اسلام را به قیام فرا خوانده بود .با درگذشت آیت الله العظمی سید ابوالحسن اصفهانی ، آیت الله بروجردی جانشین ایشان و مرجع اکثر شیعیان جهان شد . ایشان در موارد متعددی ، آیت الله خمینی (ره) را به عنوان نماینده ی تام الاختیار خود در امور حوزه و مسائل سیاسی معرفی فرمود . اما تا زمان وفات آیت الله بروجردی ، آیت الله خمینی به علت حفظ وحدت و اقتدار مرجعیت ، دخالت عملی در مسائل سیاسی نمی کردند اما در عین حال ارتباط خود را با عناصر سیاسی موجه در تهران مثل آیت الله کاشانی ، حفظ نمودند .
در سال 1340 و با رحلت آیت الله بروجردی ، مرجعیت آیت الله خمینی (ره)فراگیر شد و بسیاری از علما از سراسر کشور ایشان را به عنوان اعلم معرفی کردند .در حالی که ایشان مرجعیت را نمی پذیرفت و حتی حاضر نبود که رساله ی عملیه ی خود را چاپ کند . در سال 1341 با تصویب لایحه ی انجمن های ایالتی و ولایتی در مجلس ، آیت الله خمینی و سایر مراجع به پا خاستند و با ارسال تلگراف به شاه و صدور بیانیه ، موجبات لغو این تصویب نامه را فراهم آوردند .در ادامه و با فشار استعمارگران خارجی ، شاه مسئله ی اصلاحات شش گانه و انقلاب سفید را مطرح کرد و خواستار رفراندوم شد که باز هم با مخالفت علما و روحانیون و دستور تحریم آیت الله خمینی (ره) ، این طرح استعماری ناکام ماند .واکنش مردم و سرکوب آنها توسط رژیم باعث شد تا آیت الله خمینی عید نوروز سال 42 را تحریم فرمودند .
در اولین روزهای سال 42 فاجعه ی حمله ی ساواک به مدرسه ی فیضیه بوجود آمد و موجب ایجاد جو رعب و وحشت در بین مردم و علما شد که ناگهان با صدور اعلامیه ی آیت الله خمینی ، شعله ی مبارزات دوباره برافروخته شد .سخنرانی ایشان در 13 خرداد (عصر عاشورا ) باعث دستگیری و انتقال ایشان به تهران شد که تا عید سال بعد در تهران زندانی و تحت الحفظ بودند و دوباره به قم بازگشتند .مهر ماه 1343 بود که در پی تصویب کاپیتولاسیون ، دوباره خشم آیت الله خمینی (ره)و سایر علما برافروخته شد و سخنرانی شدیداللحن آیت الله خمینی (ره)در 13 آبان 43 باعث شد که رژیم ایشان را به ترکیه تبعید کند .در طول یازده ماه اقامت در ترکیه ، ایشان کتاب تحریرالوسیله را تألیف و احکام سیاسی اسلام را در کنار احکام عبادی طرح نمودند .مهر ماه 44 آیت الله خمینی (ره)به عراق منتقل شد و با سکونت در نجف فعالیت های علمی و سیاسی ایشان دوباره اوج گرفت .در طی 13 سال اقامت در عراق ،با ارسال نامه و پیام و صدور بیانیه اوضاع ایران را در کنترل داشتند .آبان 56 بود که سید مصطفی پسر ارشد امام این مصیبت تأثیری در اراده ی پولادین امام نداشت .چند ماه چاپ مقاله ی توهین آمیز نسبت به امام در روزنامه ی اطلاعات ،موجب راهپیمایی و اعتراض مردم قم شد که به خاطر سرکوب مردم در قم ،موج اعتراضات به سراسر کشور کشیده شد . همزمان در پی فشار رژیم ایران به دولت عراق ، سختگیری عراق به امام بیشتر شد و ایشان تصمیم به ترک عراق و عزیمت به کویت گرفتند که با ممانعت مسئولان کویتی روبرو شدند و با پیشنهاد حاج احمد آقا ، فرانسه را به عنوان مقصد بعدی انتخاب کردند .
نزدیک به 5 ماه هم در فرانسه بودند و بعد تصمیم گرفتند به ایران بازگردند ، 10 روز پس از مراجعت امام به ایران ، انقلاب اسلامی مردم ایران پیروز شد .
پس از پیروزی انقلاب فشارها و توطئه های جدید داخلی و خارجی با حمایت مستقیم آمریکا شروع شد .برخی از بهترین یاران امام در اوایل انقلاب ترور شدند و به شهادت رسیدند اما امام با بصیرت و بینش عمیق و با اتکال به قدرت لایزال الهی ، امت اسلامی را به بهترین وجه ، رهبری نموده و از بحران ها عبور دادند .13 آبان 58 و در واکنش به شیطنت های آمریکا ، سفارت این کشور در ایران توسط دانشجویان پیرو خط امام اشغال شد و امام با تأیید این حرکت آن را انقلابی بزرگتر از انقلاب اول نامید .وقتی همه ی طرح ها و توطئه های دشمنان انقلاب ناکام ماند ، جنگی نابرابر و تمام عیار را بر علیه انقلاب نوپای ایران آغاز کردند .(این جنگ هشت ساله گر چه ضربات سنگینی بر پیکره ی نظام اسلامی وارد کرد اما در اثر رهبری داهیانه ی امام خمینی (ره)و مقاومت جانانه ی امت اسلام ، دستاوردهای بسیار مهمی مثل پیشرفت در صنایع نظامی ، کشاورزی و صنعتی و ...داشت ) 26 تیر ماه 1367 ، امام خمینی (ره)با پذیرش قطعنامه ی 598 سازمان ملل ، به تعبیر خودشان جام زهر را نوشیدند و جنگ خاتمه یافت .
در اسفندماه پیام مهم امام درباره ی حفظ اصول و ارزش ها که به منشور روحانیت معروف است صادرشد .حادثه ی مهم فروردین 68 ، عزل آیت الله منتظری بود .
موضعگیری های اشتباه ایشان ، وجود افراد ناصالح در بیت ایشان و ممانعت او از پاکسازی بیت خود ، از عوامل اصلی عزل وی از قائم مقامی امام خمینی (ره)بود .بعد از این جریانات بود که امام به علت بیماری قلبی در بیمارستان بستری شدند و یک بار تحت عمل جراحی قرار گرفتند .بیماری ایشان تا خرداد ماه به طول انجامید و سرانجام در 14 خرداد 68 ، روح مطهر پیشوای آزادگان جهان و رهبر کبیر انقلاب به ملکوت اعلی پیوست .آخرین فراز وصیت نامه ی امام خمینی (ره)حسن ختام این نوشتار است :
«با دلی آرام و قلبی مطمئن و روحی شاد و ضمیری امیدوار به فضل خدا از خدمت خواهران و برادران مرخص و به سوی جایگاه ابدی سفر می کنم » .
منبع:مجله قدر(ش 19)
/خ