توپ گردان غول پیکر

مترجم: محمد علی آصفی پور
منبع:راسخون
منظومه شمسی ما متشکل است از خورشید، هشت سیاره، بیش از یک صد و پنجاه ماه، و نیز دنباله دارها، سیارکها، سیاره‌های کوتوله، و دیگر صخره‌های فضایی. سیاره‌ها، سیارکها و دنباله دارها دور خورشید میگردند. مسیر آنها به دور خورسید بیضوی است. یک دور گردش برای سیاره تیر که نزدیکترین سیاره به خورشید است هشتاد و هشت روز و برای نپتون یک صد و شصت و چهار روز طول میکشد.
ماه ها به گرد سیارات میگردند. در حال حاضر مشتری دارای بیشترین ماه است – متجاوز از شصت ماه دارد. تیر و ونوس ماهی ندارند.
سیارات داخلیِ تیر (یا عطارد) ، ونوس، زمین و مریخ سیارات زمینی نامیده میشوند. این به این معنی است که آنها دارای سطح سختی هستند که میتوان بر روی آن ایستاد. مشتری، زحل، نپتون و اورانوس سیارات بیرونی هستند. به آنها هم چنین غولهای گازی گفته میشود که شما نمیتوانید روی آنها بایستید – سطح آنها از گاز درست شده است. نظریه های زیادی در مورد چگونگی بسط منظومه شمسی وجود دارد. در حدود چهار و نیم میلیارد سال پیش یک ابر بزرگ از گاز و گرد و غبار احتمالا فرو ریخت. خورشید در مرکز شکل گرفت که چگالترین ناحیه بود. در فواصل دورتر از خورشید، گازها به سیارات ساخته شده از سنگ تغییر ماهیت دادند.
سیارات منظومه شمسی ما

خورشید – مرکز منظومه شمسی

خورشید ستاره ای در مرکز منظومه شمسی ماست. خورشید یک توپ گردان غول پیکر از گاز داغ است که زمین را روشن میکند و به ما گرما میدهد. خورشید ما یک ستاره زرد دارای اندازه متوسط است که در حدود یک صد و پنجاه میلیون کیلو متر دور از زمین است.
در این جا برخی از حقایق مهم در مورد خورشید ما بیان میشود:
خورشید یکی از بیش از دویست میلیارد ستاره در کهکشان ما، راه شیری، است.
راه شیری یکی از میلیاردها کهکشان در کیهان ماست. به همان اندازه که در راه شیری ستاره منفرد وجود دارد کهکشان نیز وجود دارد. خورشید گرفتگی یکی از تماشایی ترین اثرهای ویژه طبیعت است، که وقتی واقع میشود که زمین از سایه ماه عبور کند. ماه همیشه سایه ای دارد، و اگر خورشید، زمین، و ماه در یک خط راست قرار گیرند سایه ماه از روی زمین عبور میکند. خورشید در فاصله سی هزار سال نوری از مرکز راه شیری واقع شده است.
خورشید متشکل از هفتاد در صد هیدروژن، بیست و هفت در صد هلیوم و دیگر عناصر است.
خورشید در سطح خودش دارای دمایی بیش از 5 هزار درجه سانتیگراد و در هسته خود دارای دمای چند میلیون درجه است.
گر چه میلیاردها ستاره وجود دارد تنها حدود 6 هزار تا از آنها برای ما قابل دیدن هستند.
حتی اگر خورشید امروز بمیرد می تواند برای سالها هنوز نور به زمین بفرستد.
خورشید در حدود چهار و نیم میلیارد سال قبل شکل گرفت. به عنوان یک ستاره نسل دوم، خورشید تنها هیدروژن نمیسوزاند بلکه هم چنین دیگر عناصر، مثل هلیوم و فلزات، را هم میسوزاند. در مرکز خورشید، هم جوشی هسته ای مقادیر عظیمی انرژی تولید میکند. انرژی تبدیل به حرارت و نور میشود که منظومه شمسی را گرم و آن را روشنتر میکند. خورشید دارای انرژی کافی برای 5 میلیارد سال است. پس از این مدت خورشید منفجر خواهد شد و ابری از گاز تمام سیارات منظومه شمسی را ویران خواهد کرد.
قطر خورشید در حدود یک و چهار دهم میلیارد کیلو متر است که ده برابر بزرگتر از قطر مشتری و بیش از صد برابر بزرگتر از قطر زمین است. در حدود یک و سه دهم میلیار زمین میتواند در حجم خورشید جا بگیرد. اما در مقایسه با دیگر ستارگان در کیهان ما، خورشید ستاره بزرگی نیست.
هسته قسمت داخلی خورشید است. آن جا جایی است که ستاره هیدروژن را به هلیوم تبدیل میکند. انرژی به صورت تابش به قسمتهای خارجی خورشید میرسد. سطح خورشید نور کره است. کروموزفر جو پایینی خورشید با دمایی تا 7 هزار درجه سانتی گراد است. تاج خورشید اتمسفر بالایی است. شما آن را تنها به هنگام یک خورشید گرفتگی میتوانید ببینید. این قسمت یکی از داغترین قسمتهای خورشید است با دمایی به بزرگی یک میلیون درجه سانتی گراد.
یک زبانه خورشیدی هنگامی واقع میشود که میدانهای مغناطیسی خورشید با هم برخورد کنند. این امر باعث میشود که گاز به خارخ از خورشید شلیک شود. گاهی این زبانه ها تا ارتفاعی تا یک صد هزار کیلو متر شلیک میشوند و برای ساعتها میتوانند دوام داشته باشند. زبانه های خورشیدی واقعا برای ما خطرناک نیستند اما میتوانند اختلالاتی در سیگنالهای رادیویی روی زمین به وجود آورند.
خورشید گرفتگی یکی از تماشایی ترین اثرهای ویژه طبیعت است، که وقتی واقع میشود که زمین از سایه ماه عبور کند. ماه همیشه سایه ای دارد، و اگر خورشید، زمین، و ماه در یک خط راست قرار گیرند سایه ماه از روی زمین عبور میکند. به هنگام وقوع این رویداد، خورشید از مقابل دید شما حذف میشود و آسمان چون شب تاریک میشود اما فقط برای چند دقیقه. این سایه ممکن است فقط چن صد کیلو متر عریض باشد و مردم دیگر نقاط جهان ممکن است به این ناحیه بیایند تا آن را ببینند.
خورشید به ما گرما، نور، غذای ما و هوایی که استنشاق میکنیم را میدهد. خورشید جو را توانا میسازد که باد و باران به ما بدهد. حتی ذغال دسنگ و نفت از گیاهان و حیواناتی که میلیونها سال پیش زندگی میکردند و زندگی آنها وابسته به خورشید بود میاید. خورشید خشکی، اقیانوسها و هوای ما را گرم میکند. گیاهان سبز از پرتو خورشید استفاده میکنند تا دی اکسید کربن را به اکسیژنی که ما تنفس میکنیم تبدیل کنند.

تیر یا عطارد

تیر اولین سیاره در منظومه شمسی است که تنها در حدود 60 میلیون کیلو متر دور از خورشید است. برای تیر در حدود هشتاد و هشت روز طول میکشد که یک بار دور خورشید بگردد و یک شبانه روز تیر در حدود پنجاه و هشت شبانه روز زمین طول میکشد. تیر یک سیاره کوچک است که خیلی بزرگتر از ماه ما نیست. دما در آن جا وقتی روی تیر به طرف خورشید است تا 500 درجه سانتی گراد است و در قسمت تاریک آن منفی 150 درجه سانتی گراد است.
سطح تیر خیلی شبیه سطح ماه است. دانشمندان معتقدند 3 میلیارد سال پیش، وقتی که منظومه شمسی در حال شکل گرفتن بود، این سیاره به طور مداوم مورد اصابت سیارکها و سنگها قرار میگرفت. نسبت به اندازه‌اش، تیر یک سیاره سنگین است. گرانش در آن جا در حدود یک سوم گرانش در سطح زمین است. هسته تیر احتمالاً هنوز مذاب است.
برخی از دانشمندان بر این باورند که تیر در واقع ماه سیاره‌ای دیگر بوده که از مدار خود خارج شده و روی مدار خودش به عنوان یک سیاره شروع به گردش به دور خورشید کرده است. مدار تیر تخم مرغی شکل است که به این معناست که در زمانهایی از سال به خورشید نزدیکتر است. آسمان تیر بسیار بسیار تاریک است و خورشید بسیار سریع شروع به طلوع میکند. چون خورشید خیلی به تیر نزدیک است در آن جا خیلی عظیم به نظر میرسد، یک توپ درخشان عظیم الجثه که دو برابر بزرگتر از آن چیزی است که از روی زمین میتوان دید.