نویسنده: صمصام صانعی
شاه اسپرم گونه‌های مختلفی دارد. در اینجا به نام علمی و مشخصات مربوط به یک گونه از آنها اشاره شده است.

نام علمی:

Tanacetum Balsamita L.، نام فرانسه Baume des jardins، نام انگلیسی Balsam herb و نام دیگر آن شاهسفرم می‌باشد. در نواحی معتدله سرد اغلب کشورها خصوصاً در کشورهای اروپایی، آسیای مرکزی و در ایران بیشتر در نواحی استان‌های شمالی، شمال غربی و چهارمحال و بختیاری انتشار دارد.

تیره گیاه:

کاسنی Compositae

نوع گیاه:

بوته

مشخصات ظاهری:

گیاهی است علفی و چند ساله به ارتفاع حدود 50 سانتی‌متر گاهی موارد بیشتر و برگ‌های آن معطر، دمبرگدار، تخم مرغی شکل با قاعده‌ی قلبی، نوک‌تیز با لبه‌های کنگره‌ای و دندانه اره‌ای می‌باشند. در انتهای ساقه‌ها، گل دهنده و گل‌های آن طبقیِ زرد رنگ و دور طبق، گلبرگ‌های زبانه‌ای به رنگ سفید دیده می‌شوند.

طبیعت:

طبق نظر حکمای طب سنتی طبیعت آن گرم است.

رویش جغرافیایی:

در نواحی معتدله سرد اغلب کشورها خصوصاً در کشورهای اروپایی، آسیای مرکزی و در ایران بیشتر در نواحی استان‌های شمالی، شمال غربی و چهارمحال و بختیاری انتشار دارد.

ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در شاه اسپرم:

در گیاه یک ماده‌ی تلخ و غیره تشخیص داده شده است.

بخش مورد استفاده:

عرق تهیه شده از اندام هوایی گیاه.

نحوه مصرف:

طبق دستور پزشک.
خواص درمانی عرق شاه اسپرم: نیروبخش و نشاط‌آور، مقوی معده و بادشکن، ضد تشنج و خارج کننده اخلاط سینه، ضد برونشیت و برطرف کننده سرفه‌های مقاوم، قاعده‌آور و گندزدایی کننده بدن، ضد التهاب و صفرابر می‌باشد. در ضمن برای کولیت، دل درد، ناراحتی‌های معده، دل بهم‌خوردگی، سرماخوردگی، گرفتگی عضلات و حبس‌البول نیز مفید است.
منبع مقاله :
صانعی، صمصام؛ (1395)، طبّ الصمصام -آشنایی با بیش از 400 نوع از گیاهان دارویی- (جلد دوم)، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ اول.