معرفی گلابی و خواص درمانی آن

درخت گلابی گونه‌های مختلفی دارد وحشی و پرورشی. در اینجا به نام علمی و مشخصات مربوط به یک نوع درخت گلابیِ کاشتنی که بیشتر در بازار معمول و از نوع تقریباً درجه یک آن می‌باشد اشاره شده است.

نام علمی:

Pirus communis L.، نام فرانسه درخت Poirier، نام فرانسه میوه (گلابی) Poire، نام انگلیسی درخت Pear tree و نام انگلیسی میوه Pear می‌باشد. نام‌های دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، گلابی، شاه میوه، امرود، انجاص، کمثری، آرموت و کمثرا نامیده شده است.

تیره گیاه:

گل سرخ Rosaceae

نوع گیاه:

درخت

مشخصات ظاهری:

درختی است به ارتفاع حدود 7 متر گاهی موارد بیشتر با شاخه‌هایی خاردار و کرکدار، برگ‌های آن بیضوی، براق و چرمی شکل با لبه‌ای دندانه‌دار و گل‌های آن چندتایی به رنگ سفیدِ خاکستری نمدی می‌باشند. میوه‌اش درشت به رنگ زرد و در بعضی موارد به ندرت مایل به قهوه‌ای، مخروطی شکل، گوشتدار، شیرین و آبدار و تعدادی دانه شبیه دانه سیب و بدون لعاب داخل میوه وجود دارند.

طبیعت گلابی شیرین:

طبق نظر حکمای طب سنتی طبیعت آن معتدل یا گرم و‌ تر می‌باشد.

رویش جغرافیایی:

در اغلب نواحی معتدل و معتدله سرد اروپا، آسیا و ایران کاشته می‌شود.
ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در گیاه: در برگ‌های تازه آن تانن و گلوکزید هیدروکینون و در پوست ریشه و ساقه گلابی گلوکوزیدی به نام فلوریدزین تشخیص داده شده است.  

ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در گلابی:

تانن، مواد معدنی، ویتامین‌های PP, C, A، قند و اسیدهای آلی آزاد در آن تشخیص داده شده است.

بخش مورد استفاده:

میوه (گلابی). در ضمن برگ‌های تازه، گل، پوست ساقه و ساقه‌ی درخت گلابی نیز خواص دارویی دارند.

نحوه مصرف:

گلابی رسیده به صورت خام یا پخته مصرف خوراکی داشته و در صنایع غذایی نیز کاربرد دارد. در طب سنتی برگ، گل، ساقه و پوست ساقه را به صورت دم کرده یا جوشانده مصرف می‌کنند.

خواص درمانی گلابی:

تأمین کننده عناصر معدنی بدن و مفید برای خانم‌های باردار (اگر پخته استفاده شود سهل الهضم است)، آرام‌بخش و آنتی اکسیدان، تقویت کننده قلب و دفع کننده سنگ‌های کلیه و مجاری ادراری، برطرف کننده خفقان و دفع کننده سموم از بدن، ملین و رفع کننده سوزش مثانه، خون‌ساز و تقویت کننده، روشن کننده رنگ صورت و مقوی دستگاه هاضمه، ضد انگل‌های معده و روده و تقویت کننده حافظه، مقوی نیروی جنسی و ضد آسم می‌باشد. در ضمن برای رفع عفونت‌های مجاری ادراری، قطره قطره ادرار کردن، سوزش ادرار، نقرس، کلسترول، تصلب شرائین، فشار خون بالا و b چسبندگی پلاکت‌های خون نیز مفید است. در صورتی که به مدت چند روز مرتباً گلابی مصرف کنید مشروط بر آنکه اغذیه‌های دیگر مصرف نشود فشار خون به صورت قابل ملاحظه‌ای پایین می‌آید.

خواص درمانی تخم گلابی:

تقویت کننده نیروی جنسی و ضد کرم روده، چاق کننده و قاعده‌آور، نرم کننده سینه و خلط‌آور می‌باشد.

خواص درمانی گل:

دم کرده گل گلابی مقوی معده، ضد خونریزی و بندآورنده اسهال می‌باشد.

خواص درمانی برگ:

جویدن برگ تازه گلابی ضد اسهال و دم کرده برگ گلابی، دفع کننده اسید اوریک، خارج کننده سنگ کلیه، رفع کننده سنگ مجاری ادراری، مدر، مقوی اعصاب و مفید برای بیماری‌های قندی، بزرگی پروستات، ورم مثانه، وجود باکتری‌ها در ادرار، عفونت مجاری ادراری و التهاب مثانه می‌باشد.

تذکر:

مصرف گلابی برای افراد سرد مزاج و اشخاصی که مبتلا به بیماری‌های کلیوی (دیالیز می‌کنند) هستند مضر است. در ضمن افرادی که معده ضعیف دارند باید از مصرف آن خودداری کنند زیرا معده ضعیف گلابی را هضم نمی‌کند و بهتر است پس از خوردن گلابی از آشامیدن آب خودداری کرد.
منبع مقاله :
صانعی، صمصام؛ (1395)، طبّ الصمصام -آشنایی با بیش از 400 نوع از گیاهان دارویی- (جلد دوم)، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ اول.