نویسنده: امیر بهنام
 

گزارشی از باشگاه سپاهان اصفهان تا سال 1390.

لقب‌ها:
طوفان زرد آسیا، گبار طلایی، طلایی‌پوشان ایران، زرد قناری
بنیانگذاری:
1332
ورزشگاه:
ورزشگاه فولادشهر، اصفهان
گنجایش:
10،200 نفر
مالک:
کارخانه فولاد مبارکه
مدیرعامل:
محمدرضا ساکت

باشگاه فوتبال فولاد مبارکه سپاهان اصفهان، یک باشگاه فوتبال ایرانی است که در اصفهان، ایران پایه‌گذاری شده است. این باشگاه هم اکنون در لیگ برتر فوتبال ایران بازی می‌کند. مالک این باشگاه، مجتمع فولاد مبارکه است. این باشگاه و همشهری خود ذوب آهن، دو سوی شهرآورد اصفهان هستند. سپاهان با قهرمانی در فصل 81-82 به عنوان اولین قهرمان غیر تهرانی در تاریخ ایران به این عنوان دست یافت. این تیم پر افتخارترین تیم دهه 80 فوتبال ایران است. سپاهان با قهرمانی در فصل 88-89 بعد از استقلال، پر افتخارترین تیم تاریخ لیگ برتر ایران نیز می‌باشد.

تاریخچه:

این تیم در سال 1323 توسط محمود حریری بازیکن اصفهانی تیم ملی فوتبال ایران و شاهین تهران تاسیس شد. ابتدا نام باشگاه شاهین انتخاب شد چون شعبه‌ای از شاهین تهران بود. در سال 1342 به عنوان نماینده اصفهان جهت شرکت در مسابقات قهرمانی ایران به تهران آمد و بعد از تساوی 1-1 با تهران قهرمان شد. در سال 1346 باشگاه شاهین تهران منحل شد و شاهین اصفهان برای جلوگیری از انحلال مجبور به تغییر نام شد و نام سپاهان را که از نامهای قدیمی شهر اصفهان بود برگزید.
این تیم تا سال 1350 چهارده بار قهرمان باشگاه‌های اصفهان شد و در سال 1350 به عنوان نماینده اصفهان در مسابقات انتخابی لیگ شرکت کرد. پس از غلبه بر استقلال اهواز در فینال توانست جواز صعود به لیگ را بگیرد و در میان هشت تیم لیگ، پنجم شد. در سال 1350 عازم اولین سفر خارجی شد و در تورنمنت چلنج شیپ هند نایب قهرمان شد. برای شرکت در لیگ تخت جمشید، تیم ذوب آهن به دلیل برخورداری از امکانات بیشتر انتخاب شد و آنها مجبور به حضور در لیگ دو شدند و در نهایت قهرمان لیگ دو شدند.
در دهه 1360 زیر سایه تیم تازه ظهور کرده تام بودند و در این مدت مسعود تابش رهبری تیم را به عهده داشت. با شروع مسابقات لیگ آن‌ها یکی از تیم‌های همیشه حاضر در لیگ بودند. در این سال‌ها کارخانه سیمان سپاهان حمایت مالی از تیم را به عهده گرفت و تا سال 1379 این حمایت ادامه یافت. تغییر شرایط اقتصادی کشور و عرضه شدن سهام کارخانه سیمان سپاهان در بورس سهام و عدم تمایل سهامداران جدید این کارخانه به باشگاه داری سبب گردید تا امتیاز باشگاه به فولاد مبارکه واگذار گردد و نام باشگاه به فولاد مبارکه سپاهان تغییر کرد.
این تیم در دومین دوره لیگ حرفهای (81-82) با مربی‌گری فرهاد کاظمی در پنجاهمین سال تاسیس خود و به عنوان اولین تیم شهرستانی قهرمان لیگ برتر شد. در سومین دوره لیگ (82-83) ششم، در چهارمین دوره (83-84) مقام دهم، در پنجمین دوره (84-85) مقام هفتم و در ششمین دوره لیگ برتر مقام پنجم را کسب کرد. تیم سپاهان در هفتمین دوره لیگ برتر (85-86) با پشت سر گذاشتن مشکلات عدیده‌ای از جمله کسر امتیاز و اجرای حکم 2 ماه بازی‌های خارج از خانه و برگزاری فشرده بازی‌ها در خارج از خانه، تا آخرین ثانیه‌های اتمام لیگ، قهرمان هفتمین دوره این بازی‌ها بود که این عنوان را در دقیقه 96 بازی با پرسپولیس تهران با نتیجه 1-2 واگذار و به عنوان نایب قهرمان لیگ هفتم شناخته شد. سپاهان در نهمین دوره لیگ حرفه‌ای، با هدایت امیر قلعه نوعی با اقتدار و به طور زودهنگام به عنوان قهرمانی دست یافت.
این تیم در سال‌های 1383، 1385 و 1386 با غلبه بر تیم‌های استقلال، پرسپولیس و صبا باطری در فینال توانست قهرمان جام حذفی شود که بدین ترتیب طی دهه اخیر با 5 قهرمانی پرافتخارترین تیم ایران به حساب می‌آید.

شرکت در جام قهرمانان باشگاه‌های آسیا:

تیم فوتبال اوراوا ردز ژاپن، در تاریخ 7 نوامبر 2007 و در دور رفت مسابقه فینال جام قهرمانان باشگاه‌های آسیا، در فولاد شهر اصفهان به مقابل تیم فوتبال سپاهان رفت که این دیدار به تساوی 1-1 پایان یافت. مسابقه برگشت دو تیم اوراوا ردز ژاپن و سپاهان ایران در روز 14 نوامبر 2007 میلادی برگزار شد که اوراوا با 2 گل به پیروزی رسید و به مقام قهرمانی جام قهرمانان باشگاه‌های آسیا نایل آمد. بدین ترتیب تیم فوتبال سپاهان ایران با قبول این شکست، به مقام نایب قهرمانی جام قهرمانان باشگاه‌های آسیا رضایت داد.

شرکت در جام باشگاه‌های جهان:

تیم فوتبال فولاد مبارکه سپاهان پس از کسب مقام نایب قهرمانی در مسابقات جام باشگاه‌های آسیا در سال 2007 مجوز حضور در مسابقات جام باشگاه‌های جهان را دریافت کرد. این تیم به عنوان اولین تیم ایرانی در این مسابقات که در توکیو ژاپن برگزار می‌گردید شرکت کرد.
سپاهان در بازی اول خود در این رقابت‌ها در تاریخ 86/9/16 به مصاف ویتاکر یونایتد نیوزلند رفت. در این مسابقه که از ساعت 14:15 به وقت تهران در ژاپن برگزار شد، سپاهان اصفهان با گلزنی بازیکنان عراقی خود حریف را شکست داد. عمادرضا در دقایق 3 و 4 و عبدالوهاب ابولهیل در دقیقه 48 گل‌های سپاهان را به ثمر رساندند و برای ویتاکر یونایتد، بیزلی در دقیقه 75 گلزنی کرد. سپاهان در دومین دیدار خود مجدداً در مقابل تیم اوراوا ردز ژاپن که در فینال جام باشگاه‌های آسیا از این تیم شکست خورده بود قرار گرفت. سپاهان در پایان این دیدار 3 بر یک مقابل این تیم شکست خورد تا از رویارویی با آث میلان ایتالیا محروم شود. ناگای (32)، واشنگتن (54) و هادی عقیلی (گل به خودی) در دقیقه 70 گل‌های اوراوا ردز را به ثمر رساندند. تک گل سپاهان به وسیله محمود کریمی در دقیقه 80 برای نماینده ایران رقم خورد. در این مسابقات تیم میلان ایتالیا با برتری برابر بوکاجونیورز آرژانتین به مقام قهرمانی رسید و جایزه 5 ملیون دلاری را دریافت کرد.

ورزشگاه و زمین تمرین:

ورزشگاه خانگی:

سپاهان ورزشگاه اختصاصی ندارد. این تیم در گذشته بازی‌های خود را در ورزشگاه 22 بهمن اصفهان و ورزشگاه تختی اصفهان برگزار می‌کرد تا اینکه فاز اول ورزشگاه نقش جهان در سال 1381 به بهره‌برداری رسید و سپاهان در این ورزشگاه قهرمان لیگ برتر 81-82 شد. در سال 1385 ورزشگاه نقش جهان جهت ساخت فاز دوم مجدداً تعطیل شد و از آن زمان سپاهان در ورزشگاه فولادشهر که زمین اختصاصی تیم باشگاه فوتبال ذوب آهن اصفهان می‌باشد بازی‌هایش را برگزار می‌کند.

زمین تمرین:

در گذشته سپاهان معمولاً در مجموعه اختصاصی صفائیه مبارکه یا آرارات اصفهان تمرین می‌کرد. در سال 1388 فولاد مبارکه مجموعه ورزشی- تفریحی فردوس را از پلی اکریل خریداری کرد و در دست نوسازی و توسعه قرار داد. این مجموعه هم اکنون جهت تمرین‌های تیم سپاهان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

افتخارات:

کشوری:

•لیگ برتر:
قهرمانی (2): 81-82، 88-89
نایب قهرمانی (1): 86-87
•جام حذفی:
فهرمانی (3): 1386، 1385، 1383

آسیایی:

•لیگ قهرمانی آسیا:
نایب قهرمان (1): 2007

غیررسمی:

•جام نقش جهان
قهرمانی: 1374
منبع مقاله :
بهنام، امیر؛ (1390)، باشگاه‌های برتر فوتبال ایران و جهان، تهران: انتشارات پاسارگاد، چاپ اول.