نویسنده: امیر بهنام
 

گزارشی از باشگاه منچستر یونایتد تا سال 1390.

نام کامل:
باشگاه فوتبال منچستر یونایتد
لقب:
شیاطین سرخ
بنیانگذاری:
کارگران راه‌آهن در سال 1878 با نام نیوتون هیث
ورزشگاه:
اولدترافورد
گنجایش:
75،957
مدیرعامل:
خانواده گلیزر
سرمربی:
سر الکس فرگوسن

منچستر یونایتد یکی از باشگاه‌های فوتبال حرفه‌ای لیگ برتر انگلستان است. این باشگاه دارای استادیومی اختصاصی به نام اولدترافورد با ظرفیتی حدود 76،000 نفر در حومه شهر منچستر است که بعد از ومبلی بزرگ‌ترین استادیوم بریتانیا محسوب می‌گردد. بنا بر گفته سر بابی چارلتون به این ورزشگاه «تئاتر رویاها» نیز می‌گویند. از جمله اسطوره‌های این تیم می‌توان به سر بابی چارلتون، جرج بست، پیتر اشمایکل، برایان رابسون، دیوید بکهام، دنیس لاو، اوله گانر سولسشیر، دانکن ادواردز، اریک کانتونا و کریستیانو رونالدو و وین رونی و در رأس همه آنان سر مت بازبی و سر الکس فرگوسن اشاره نمود. امروزه این باشگاه با داشتن حدود سیصد و سی میلیون هوادار در تمام دنیا، پر طرفدارترین تیم در جهان است. این تیم همراه با لیورپول پرافتخارترین تیم لیگ فوتبال بریتانیا نیز هست که در طی بیست سال از سال 1986 توانسته 18 بار عنوان قهرمانی مسابقات مختلف را کسب کند. منچستر یونایتد اولین قهرمانی جام باشگاه‌های اروپا را با پیروزی 4 بر 1 در برابر بنفیکا در سال 1968 کسب کرد. همچنین این باشگاه با قهرمانی در 11 جام حذفی انگلستان، پرافتخارترین تیم در این زمینه می‌باشد.
از سال 1990 باشگاه منچستر یونایتد ثروتمندترین باشگاه فوتبال در دنیا است و تا به امروز که در رتبه اول ثروتمندترین باشگاه‌ها قرار دارد، دچار لغزش نشده است، این باشگاه از لحاظ ارزش مالی باشگاه‌های فوتبال جهان گران قیمت‌ترین باشگاه جهان محسوب می‌شود.
از نوامبر 1986 تاکنون، مربی مشهور اسکاتلندی، سر الکس فرگوسن، سکان هدایت تیم را در دست دارد.

تاریخچه:

شهر منچستر با داشتن موقعیت قوی تجاری و استادیوم بزرگی چون اولدترافورد، تا به حال با موفقیت میزبان بازی‌های عمده‌ای بوده که آخرین بار آن بازی نهایی لیگ قهرمانان اروپا در سال 2002-2003 بین تیم‌های یوونتوس و میلان بود. با این حال نباید توفیق منچستر را از لحاظ فوتبال تنها به این استادیوم اختصاص داد و باید عواملی چون باشگاه‌های حرفه‌ای که بالغ بر 8 تیم است را به آن اضافه کرد. البته موفقیت این شهر تجاری تنها به خاطر فوتبال نیست، بلکه باید عواملی دیگر چون انقلاب صنعتی که از منچستر شهری مدرن خصوصا در صنعت نساجی ساخت را در آن سهیم کرد. از لحاظ منابع تفریحی و ورزشی، منچستر بعد از دوران تجدد تقریباً به شهری کامل بدل شده است.

منچستر یونایتد در گذر زمان:

این باشگاه در سال 1878 توسط موسسه لانکاشایر و یورک شایر متعلق به کارکنان راه آهن تأسیس شد. در سال 1885 تیم فوتبال حرفه‌ای را بنیان نهاد و در سال 1902 به همین نام شناخته شد. این باشگاه از آن مردان عادی جامعه بود؛ افرادی که در شرکت راه آهن یا کارخانه‌های ذغال سنگ کار می‌کردند و برای تفریح به این باشگاه می‌آمدند و عضو آن بودند.
اعضای این باشگاه در سال 1886 اولین افتخار خود را کسب کردند. آن‌ها توانستند جامی که خود آن را ترتیب داده بودند را دریافت کنند. نام این جام «سنیور کاپ منچستر» بود که برای شرکت در آن مسابقات، مسئولان شرط سنی قائل نشدند و به همین دلیل بازیکنان قدیمی باشگاه نیز در آن بازی کردند. با کار و تلاش فراوان، تیم در سال 1892 به لیگ انگلیس ملحق گردید ولی در سال 1902 آن‌ها با بدشانسی مواجه و ورشکسته شدند. پس از ورشکستگی باشگاه، فردی به نام هری استافورد آن را خرید و روی باشگاه و تیم سرمایه‌گذاری کرد.
در سال 1903 به طور رسمی اولین مربی برای باشگاه استخدام شد. او ارنست ماگنل نام داشت و تحت نظارت او روز به روز بر کیفیت بازی منچستری‌ها افزوده می‌شد. آن‌ها راه ترقی را خوب پیدا کرده بودند. یکی از خریدهای آن روزهای منچستر بیلی مردیت بود که یکی از بهترین‌های آن زمان فوتبال بود. آن‌ها توانستند با مردیت اولین عنوان قهرمانی رسمی خود را در لیگ انگلستان که به تازگی حرفه‌ای شده بود جشن بگیرند. باشگاه منچستر در سال 1910 از مکان اصلی خود واقع در خیابان بانک، به محله ترافورد منتقل شد.

شیاطین سرخ:

تیم فعلی منچستر یونایتد حاصل تلاش سخت مربیان در طول بیش از چهار دهه است. در سال 1958 طی حادثه‌ای غم‌انگیز بیشتر شاگردان مربی موفق تیم –بازبی- بر اثر سانحه هوایی کشته شدند. پس از این سانحه، بازبی با مدیریت صحیح و با استفاده از بازماندگان تیم و نفرات جدید موفق شد تیم خود را از نو بسازد و عامل قهرمانی غرورانگیز این تیم در مسابقات جام قهرمانی اروپا در فصل 1967-68 شود. این افتخاری بود که بازبی به عنوان اولین انگلیسی موفق به انجام آن شد. آن‌ها دو بار دیگر توانستند این افتخار را در زمان سر الکس فرگوسن تکرار کنند. ابتدا در سال 1999 و در یک فینال سخت و به یاد ماندنی موفق شدند تیمشان را صاحب دومین افتخار اروپایی کنند. در آن زمان منچستر یونایتد در وقت‌های تلف شده نیمه دوم و در شرایطی که هیچ امیدی به پیروزی نداشت، توانست دو گل زیبا را وارد دروازه رقیب خود بایرن مونیخ کند. آن‌ها با این کار علاوه بر اینکه موفق شدند خود را به یک افتخار بزرگ برسانند، برای فرگوسن با تجربه نیز ارزش و اعتبار تازهای خریدند و او توانست به شهرتی جهانی دست یابد و اسطوره گذشته تیم را دوباره بازسازی کند و دیگر بار در سال 2008 در فینال جام قهرمانی اروپا آن‌ها توانستند برای سومین بار این جام را در شرایطی به دست بیاورند که حریفشان در فینال، تیم فوتبال چلسی انگلستان بود. در آن بازی در حالی که پس از وقت‌های قانونی و اضافه دو تیم به تساوی یک بر یک رسیده بودند در ضربات پنالتی در شرایطی که تیم چلسی برای قهرمانی فقط نیاز به گل کردن آخرین ضربه پنالتی داشت، آن‌ها آن ضربه را به هدر دادند تا در ادامه منچستر یونایتد موفق شود برای سومین بار قهرمان اروپا شود.

اسطوره‌های سرخ پوشان:

از جمله اسطوره‌های این تیم می‌توان به سر بابی چارلتون، جرج بست، پیتر اشمایکل، برایان رابسون، دیوید بکهام، دنیس لاو، اوله گانر سولسشیر، دانکن ادواردز، اریک کانتونا و کریستیانو رونالدو و وین رونی و در رأس همه آنان سر مت بازبی و سر الکس فرگوسن اشاره نمود. بازی‌سازی این تیم پس از رفتن دیوید بکهام بر عهده روی کین و پس از او هم بر عهده رایان گیگز، هافبک باتجربه ولزی این تیم قرار گرفت. اکنون چندی از این اسطوره‌ها را معرفی می‌کنیم:

سر الکس فرگوسن

اینک رهبری تیم را سر الکس فرگوسن که اسکاتلندی است، بر عهده دارد که بیش از 20 سال در این سمت مشغول به کار است و منچستر یونایتد را به یکی از بهترین تیم‌های جهان فوتبال مبدل ساخته و همواره با استفاده از بازیکنان جوان که از تیم‌های پایه‌ای باشگاه انتخاب و به کار گرفته است، قهرمانی‌های زیادی را برای منچستر به ارمغان آورده است و خود را در زمره بهترین مربیان جهان قرار داده است. بیشتر افتخارات منچستر یونایتد را طرفداران این تیم مدیون او می‌دانند.

اریک کانتونا

از اریک کانتونای فرانسوی به عنوان بهترین و محبوب‌ترین بازیکن تاریخ باشگاه شیاطین سرخ نام برده می‌شود، چرا که با بازی‌های زیبا و تماشاگر پسند خود حتی چندی پیش به عنوان بهترین بازیکن تاریخ لیگ برتر نیز انتخاب شد.
کانتونا با چهره مصمم و بازی فوق‌العاده‌اش و به خصوص حرکات غیر معمولی و شادی‌های پس از گل‌اش جایگاه خاصی در میان طرفداران منچستر یونایتد دارد. اریک کانتونا در سال 1993 به جمع شیاطین سرخ پیوست و در همین سال با این تیم توانست به انتظار 26 ساله طرفداران منچستر یونایتد پایان دهد و به قهرمانی لیگ برتر دست یابد.

رایان گیگز

ولزی محبوب اُلدترافورد که به عنوان یکی از کلاسیک‌ترین هافبک‌های چپ پای جهان شناخته می‌شود فوتبال را با منچستر یونایتد آغاز کرده و 16 سال است که پیراهن سرخ شیاطین سرخ را می‌پوشد. گیگز با 9 قهرمانی در لیگ برتر افتخار بزرگی را برای خود و منچستر یونایتد رقم زده است.
گیگز در فصل گذشته توانست به رکورد 500 بازی برای منچستر یونایتد دست یابد و با توجه به تمدید 3 ساله قراردادش می‌توان انتظار به جای گذاشتن یک رکورد جاودانه از سوی او را داشت.
رایان گیگز که هم اکنون به عنوان یکی از محبوب‌ترین بازیکن اُلدترافورد شناخته می‌شود، در سال 2000 هنگامی که با پیشنهاد چند میلیون دلاری باشگاه لاتزیو روبرو شد بنابر درخواست خود و همامنگی با مسئولان منچستر یونایتد قرارداد خود را تمدید کرد تا وفاداری‌اش را به شیاطین سرخ ثابت کند.
از جمله طرفداران رایان گیگز می‌توان از «موراتی» مالک باشگاه اینتر میلان نام برد که در طول 3 سال تمام تلاش خود را برای انتقال گیگز به سن سیرو انجام داد که هیچ وقت به نتیجه نرسید. در اواسط فصل گذشته و در آستانه سال نو میلادی، موراتی اعلام کرد که «رایان گیگز را به عنوان هدیه کریسمس برای هواداران اینتر به جمع آبی پوشان اضافه خواهم کرد»، این وعده موراتی هیچ وقت تحقق نیافت اما با این وعده موراتی می‌توان بیشتر به ارزش رایان گیگز پی برد. در تاریخ 29 آوریل 2009 رایان گیگز در دور رفت مرحله نیمه نهایی جام باشگاه‌های اروپا مقابل آرسنال برای هشتصدمین بار با پیراهن منچستریونایتد به میدان رفت.
در سال 2011 در یک نظرسنجی که توسط وبسایت رسمی این باشگاه ترتیب داده شده بود، هواداران منچستر یونایتد، رایان گیگز را به عنوان بهترین بازیکن تاریخ این باشگاه انتخاب کردند.  

جرج بست

بازیکنی اهل کشور ایرلند شمالی که یکی از اسطوره‌های تاریخ باشگاه شیاطین سرخ به حساب می‌آید. تمام افتخارات جرج بست فقط در رده باشگاهی و با پیراهن منچستر یونایتد بود، وی بارها با پیشنهاد انگلیسی‌ها برای پوشیدن پیراهن تیم ملی انگلیس مواجه شد ولی هیچ وقت حاضر نشد ملیت خود را تغییر دهد. جرج بست به دلیل مصرف بی‌رویه مشروبات الکلی خیلی زود مجبور به خداحافظی از میادین فوتبال شد و در سال 2005 سر انجام به دلیل بیماری، جان خود را از دست داد.
پس از فوت وی باشگاه منچستر یونایتد یک بازی دوستانه را در اولدترافورد برگزار کرد و تمامی درآمد حاصل از این بازی را به خانواده بست تقدیم کرد. در این بازی تماشاگران حاضر در ورزشگاه پوسترهایی با عکس جرج بست در دست داشتند که روی آن‌ها نوشته شده بود:
Best The Best

جوایز و افتخارات شخصی:

برنده توپ طلای اروپا:

دنیس لاو - 1964
بابی چارلتون - 1966
جرج بست - 1968
کریستیانو رونالدو - 2008

برنده کفش طلای اروپا:

کریستیانو رونالدو (31 گل) - 2008

بهترین بازیکن جهان:

کریستیانو رونالدو – 2008

افتخارات تیمی منچستر یونایتد:

لیگ دسته اول و لیگ برتر:

1907-08، 1910-11، 1951-52، 1955-56، 1956-57، 1955-65، 1966-67، 1992-93، 1993-94، 1995-96، 1996-97، 1998-99، 1999-2000، 2000-01، 2002-03، 2006-07، 2007-08، 2008-09.

لیگ دسته دوم: ۱۹۳۵

1935-36، 1974-75

جام حذفی انگلستان:

1908-09، 1947-48، 1962-63، 1976-77، 1982-83، 1984-85، 1989-90، 1993-94، 1995-96، 1998-99، 2003-04.

جام اتحادیه فوتبال انگلیس:

1991-92, 2005-٬06 2008-٬09 2009-10

جام خیریه انگلیس:

1908، 1911، 1952، 1956، 1957، 1965، 1967، 1977، 1983، 1990، 1993، 1994، 1996، 1997، 2003، 2007، 2008، 2010.

لیگ قهرمانان اروپا:

1967-68، 1998-99، 2007-08.

جام در جام اروپا:

1990-91.

سوپر جام اروپا:

1991

جام بین قاره‌ای:

1992

جام باشگاه‌های جهان:

2008

محل:

خیابان سر مت بازبی، اولدترافورد، منچستر

ساخت:

1909

بازگشایی:

1910

مالک:

منچستر یونایتد

گرداننده:

منچستر یونایتد

هزینه:

90/000 £ (1909)

طراح:

آرچیبالد لیچ

گنجایش:

75/97
اولدترافورد یکی از مشهورترین و بزرگترین ورزشگاه‌های فوتبال در بریتانیا و جهان است. در اوضاع و احوالی که بسیاری از باشگاه‌ها از ورزشگاه‌های قدیمی خود به محل‌هایی جدید نقل مکان می‌کنند، منچستر اولدترافورد را حفظ می‌کند و به جای رفتن به جایی دیگر همان ورزشگاه قدیمی را توسعه می‌دهد.
بابی چارلتون اسطوره فوتبال انگلستان این ورزشگاه را «تئاتر رویاها» نامیده است.
«زیباترین و بهترین در نوع خود. فوق‌العاده‌ترین ورزشگاهی که تا به حال دیده‌ام. این ورزشگاه در دنیا نظیر ندارد و افتخار شهر منچستر است. اینجا خانه تیمی است که در آن می‌تواند شگفتی بیافریند و ...» این جملات نویسنده یکی از روزنامه‌های منچستر در روز پس از افتتاح ورزشگاه در سال 1910 است.
ورزشگاه اولدترافورد حدود یک قرن عمر دارد. پیش از آن تیم منچستر ورزشگاهی کوچک و قدیمی داشت و اولدترافورد به عنوان خانه جدید باشگاه در غرب شهر منچستر بنا شد. اولدترافورد در آن دوران با هزینه‌ای معادل 60 هزار پوند ساخته شد که در زمان خود رقمی سرسام‌آور بود.. آرچینا لیچ مهندس معروف اسکاتلندی طراح این ورزشگاه بود. او ورزشگاه‌های معروف وایت هارت لین در شمال شهر لندن و همدن پارک در شهر گلاسگو را نیز طراحی کرده است. اولدترافورد در سال‌های 1911 و 1915 فینال جام حذفی انگلیس را برگزار کرد و در سال 1920 پذیرای بیشترین تماشاگر در بازی منچستر یونایتد مقابل آستون ویلا بود.
در جنگ جهانی دوم اولدترافورد در بمباران نیروی هوایی آلمان بشدت آسیب دید و تیم منچستریونایتد از 1946 تا 1949 بازی‌های خود را در ورزشگاه مین رود باشگاه منچستر سیتی برگزار می‌کرد. برای جام جهانی 1966 ورزشگاه اولدترافورد بازسازی شد و بازی مجدد فینال جام حذفی سال 1970 بین چلسی و لیدز یونایتد در این ورزشگاه برگزار گردید.
اولدترافورد اولین ورزشگاه انگلیس در دهه 1970 به حساب می‌آید که در آن حصار نصب کردند تا تماشاگران متعصب خشمگین نتوانند به زمین مسابقه حمله کنند.
توسعه جایگاه‌ها تا دهه 80 در دهه‌های 60 و 70 و 80 بیش از 58 هزار نفر می‌توانستند در ورزشگاه قرار بگیرند و به تماشای مسابقه بپردازند. اما با نصب کامل صندلی در آن ظرفیت واقعی ورزشگاه به 44 هزار نفر کاهش پیدا کرد که برای باشگاهی چون منچستریونایتد کم بود. از اوایل دهه 90 مدیران باشگاه به فکر افزایش حجم ورزشگاه افتادند. براساس طرحی تازه 26 هزار صندلی جدید ظرفیت ورزشگاه را افزایش می‌داد. ابتدا گنجایش ورزشگاه را به 56 هزار نفر افزایش دادند و پس از آن جایگاه شمالی‌اش را تا ارتفاع 66 متری بالا بردند که تا آنجا نیز گسترش یابد. هزینه‌ای معادل 19 میلیون پوند برای افزایش ظرفیت ورزشگاه مصرف شد.

ورودی جدید به زمین:

جایگاه جنوبی اولدترافورد جایگاه اصلی آن محسوب می‌شود که نیمکت مربیان جلویش قرار گرفته و مدیران، اتاقک‌های پلیس، رستوران‌های لوکس و صندلی‌های مسوولان اجرایی در آن واقع شده است.
شیب این جایگاه اندکی کمتر از جایگاه‌های دیگر است. 20 ردیف اول صندلی‌های ورزشگاه در هر چهار سمت آن پایین‌تر از سطح خیابان‌های اطراف اولدترافورد هستند.
جایگاه جنوبی کمتر از تلویزیون دیده می‌شود، چون دوربین‌ها در آن تعبیه شده‌اند و جایگاه‌های دیگر را نشان می‌دهند. راهروی ورودی بازیکنان به زمین از وسط جایگاه جنوبی می‌گذرد. راهروی قدیمی که از گوشه جنوب غربی زمین می‌گذشته هنوز حفظ شده و برای مناسبت‌های ویژه و تورهای دیدار از ورزشگاه باز می‌شود. جایگاه شرقی ورزشگاه به جایگاه ساعت معروف است زیرا در گذشته یک ساعت عظیم بالای آن قرار داده بودند که زمان مسابقه را نشان می‌داد. اما امروزه 2 ساعت الکترونیکی بزرگ ثبت نتایج در دو گوشه شمالی قرار گرفته است. تماشاگران تیم مهمان و افراد معلول عمدتا در این جایگاه مستقر می‌شوند.

توسعه جایگاه‌ها تا سال 2000:

کار گسترش اولدترافورد اواخر دهه 90 دوباره شروع شد و در ژانویه سال 2000 گنجایش ورزشگاه به 61 هزار صندلی افزایش یافت. بیرون ورزشگاه نمایی شیشه‌ای دارد که به ساختمان‌های اداری مدرن بی‌شباهت نیست. در این قسمت مجسمه سر مت بازبی مربی فقید تیم فاتح جام باشگاه‌های اروپا در سال 1968 و پلاک‌های یادبود بازیکنان تیم که در سانحه هوایی جان خود را از دست دادند به چشم می‌خورد. جایگاه غربی ورزشگاه همواره به هواداران متعصب منچستر یونایتد اختصاص داشته که حداکثر 20 هزار نفر در آن قرار می‌گیرند. کار گسترش جایگاه‌های ورزشگاه در سال 2000 به پایان رسید و تعداد صندلی‌ها به 68217 رسید. از نکته‌های جالب این ورزشگاه وجود جایگاه خانوادگی است که درون جایگاه بزرگ غربی قرار دارد.

اولدترافورد 96 هزار نفری:

برنامه توسعه ورزشگاه اولدترافورد هنوز به پایان نرسیده است. مهندسان طرحی را پیشنهاد داده‌اند که براساس آن گنجایش اولدترافورد به 96 هزار صندلی افزایش خواهد یافت. برای اجرای طرح جدید جایگاه جنوبی باید مرتفع شود و 4 گوشه ورزشگاه نیز ارتفاع بگیرد تا صندلی‌های بیشتری در آن نصب کنند. اما برای توسعه ورزشگاه باشگاه باید حداقل 50 ساختمان بزرگ اطراف آن را خریداری و تخریب کند که نیاز به سرمایه زیادی دارد. در هر حال مدیریت این باشگاه اعلام کرده است که مصمم به انجام این کار است.
آخرین دیدار مهم اروپایی که اولدترافورد آن را میزبانی کرد، بازی بین دو تیم ایتالیایی میلان و یوونتوس در جریان فینال جام باشگاه‌های اروپا بود. این بازی با برد میلان به پایان رسید.
منبع مقاله :
بهنام، امیر؛ (1390)، باشگاه‌های برتر فوتبال ایران و جهان، تهران: انتشارات پاسارگاد، چاپ اول.