معرفی نخود فرنگی و خواص درمانی آن

نام علمی:

Pisum sativum L.، نام فرانسه‌ی نخود فرنگی نارس سبز Petit pois و نام انگلیسی آن Green pea می‌باشد.

تیره گیاه:

پروانه‌واران Leguminosae

نوع گیاه:

بوته

مشخصات ظاهری:

گیاهی است علفی، یک یا دو ساله به ارتفاع حدود 30 سانتی‌متر گاهی موارد بیشتر با ساقه‌ای سست، تو خالی، پیچکدار و رونده و برگ‌های آن متناوب و مرکب‌پری زوج که انتهای آنها دارای پیچک است. گل‌های آن سفید (در مواردی که نخود فرنگی از نوع خوراکی باشد) و میوه‌اش کپسول و دارای غلافی است که دانه‌های نخود در آن قرار دارند. دانه‌ها گرد، کروی و بدون لکه می‌باشند. نخود فرنگی اغلب به شکل نارس و سبز تحت عنوان نخود سبز مصرف می‌شود. معمولاً دانه‌های نخود فرنگی را به صورت خام یا پخته مصرف می‌کنند و در صنایع غذایی نیز کاربرد دارد.

طبیعت دانه (نخود فرنگی):

طبق نظر حکمای طب سنتی طبیعت آن گرم و خشک است.

رویش جغرافیایی:

در اغلب نواحی کشورها خصوصاً کشورهای آسیایی و در ایران بیشتر در استان‌های شمالی، لرستان و تهران به صورت خودرو انتشار داشته و کاشته نیز می‌شود.

ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در نخود فرنگی:

انرژی، چربی تام، پروتئین، کربوهیدرات، قند، فیبر غذایی، سدیم، پتاسیم، کلسیم، فسفر، آهن، منیزیم، منگنز، فولات، تیامین، رایبوفلاوین، نیاسین و ویتامین‌های K, C, A در آن تشخیص داده شده است.

بخش مورد استفاده:

دانه

نحوه مصرف:

معمولاً دانه‌های نخود فرنگی را به صورت خام یا پخته مصرف می‌کنند و در صنایع غذایی نیز کاربرد دارد.  

خواص درمانی:

کنترل کننده قند خون و پیشگیری از بروز سرطان‌ها، خنک کننده و کاهنده کلسترول، نرم کننده و شیرافزا، کاهنده فشار خون و تقویت کننده سیستم ایمنی بدن، مغذی و مفید برای بیماران قلبی، کنترل کننده عفونت‌ها و جلوگیری از بروز سرطان پروستات می‌باشد. در ضمن برای پوکی استخوان، شب‌کوری و کم‌خونی نیز مفید است. در استعمال خارجی ضماد نخود فرنگی تحلیل‌برنده و نرم کننده ورم‌ها می‌باشد.

نکته:

نخود فرنگی و مشتقات آن دارای خاصیت ضدباروری (ضد بارداری) است و مانع تلقیح تخمک‌های زن با اسپرم مرد می‌شود یعنی حاوی ترکیب شیمیایی ضد باروری در مرد و زن می‌باشد و در کار هورمون‌های جنسی انسان ایجاد اختلال می‌کند ولی این تأثیر هنوز صددرصد تأیید نشده است.

تذکر:

استفاده از نخود فرنگی برای مردانی که دچار کاهش قدرت باروری هستند، افرادی که با افزایش اسید اوریک خون روبرو می‌باشند و کسانی که تحت درمان با داروهای ضد انعقادی خوراکی هستند مضر است.
منبع مقاله :
صانعی، صمصام؛ (1395)، طبّ الصمصام -آشنایی با بیش از 400 نوع از گیاهان دارویی- (جلد دوم)، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ اول.