تکیه‌ی مهدوی

بنای این تکیه مربوط به عصر قاجاری است. البته قبل از این دوره، آقا سیدمحمدصادق موسوی متوفّی اواخر قرن یازدهم که جدّ خاندان «نحوی» اصفهان به شمار می‌رود در این قسمت دفن شده بود. سید مصلح‌الدین مهدوی از مورّخان و بزرگان علم رجال. محقّق ارجمند. از خدمتگزاران راستین به تاریخ و فرهنگ شهر اصفهان و صاحب تألیفات ارزشمند در تراجم و شرح احوال علما، بزرگان و مشاهیر اصفهان می‌باشد. تنها در قسمت غربی تکیه تعدادی از قبور باقی مانده است. آخرین فرد مدفون در این تکیه سیّدمحمدحسین (مصلح الدین) مهدوی متوفّی 1374 هجری شمسی است. او مورّخ و رجالی بزرگ اصفهان است که بیشترین اطلاع راجع به بزرگان مدفون در تخت فولاد را از کتب با ارزش وی می‌توان کسب کرد.

موقعیّت جغرافیایی تکیه

این تکیه در کوچه واله، روبروی مرکز مخابرات فیض واقع شده و از شرق به تکیه‌ی خاتون آبادی منتهی می‌شود.

بزرگان مدفون در تکیه

1- سیدمحمدتقی مستجاب الدعوة:

فرزند محمدسعید بن محمد صادق موسوی اصفهانی. متوفّی 1236 هـ. ق. عالم فاضل، که از محضر آقا محمد بید‌آبادی کسب علم نمود و مورد احترام و اعتماد حاجی کلباسی و سیدحجة‌الاسلام شفتی بود. (1)

2- آقا سیدمحمدحسن مجتهد:

فرزند سیدمحمدتقی مستجاب‌الدعوة. متوفّی 1263 ق. عالم عامل فقیه کامل معروف به «مجتهد» صاحب تألیفات بسیار چون الف) مهجة الفؤاد (شرح ارشاد علامه حلی) در دوازده مجلد ب) الجامع فقهی (6جلد) ج) رساله «وجیزه در اعجاز قرآن» که به چاپ رسیده است.

3- سید مهدی نحوی:

فرزند سیدمحمدحسن مجتهد موسوی. متوفّی 1307 ق. عالم فاضل و ادیب که به جهت تسلّط در علوم ادب به خصوص نحو به «نحوی» معروف شد.

4- سیدمحمدباقر نحوی:

فرزند سیدمهدی. متوفّی 1350 ق. عالم فقیه. از محضر بزرگانی چون آخوند کاشی، آخوند ملا محمدحسین فشارکی، آقا سیدمحمدباقر درچه‌ای کسب علم نمود. عالمی پرهیزگار بود که عمری را با قناعت روزگار گذراند. (2)

5- حاج میرزا سیدمحمدحسن نحوی:

فرزند سیدمهدی متوفی 1361 ق. عالم فاضل. داماد میرزا محمدباقر چهارسوقی، از بزرگانی چون آقا سیدمحمدباقر درچه‌ای، آخوند کاشی و صاحب روضات کسب علم شود.

6- سید عبدالوهاب مهدوی معین‌العلماء:

فرزند حاج سیدمهدی نحوی متوفی 1358 ق. قاضی دادگستری و از روزنامه‌نگاران صدر مشروطیت که مدیر روزنامه «نیّر اعظم» بود. (3)

7- سید ریحان‌الدین مهدوی:

فرزند سید شهاب‌الدین. متوفّی 1399 ق. عالم فاضل.

8- سید مصلح‌الدین مهدوی:

فرزند سید شهاب‌الدین نحوی. متوفّی 1374 شمسی. از مورّخان و بزرگان علم رجال. محقّق ارجمند. از خدمتگزاران راستین به تاریخ و فرهنگ شهر اصفهان و صاحب تألیفات ارزشمند در تراجم و شرح احوال علما، بزرگان و مشاهیر اصفهان می‌باشد. (4)
اوّلین فعالیت تحقیقی ایشان، تکمیل کتاب تذکرة‌القبور بود. او پس از آن که یادداشت‌های فراوان برای کتاب آماده کرد، کتاب را به رجال اصفهان یا تذکرة‌القبور موسوم ساخت، و آن را در سال 1328 به چاپ رساند. پس از آن، درباره‌ی شعرای اصفهان به گردآوری مطلب و شرح حال پرداخت، و در سال 1335 کتاب تذکره‌ی شعرای معاصر اصفهان را منتشر کرد. پس از آن، چون خود و اجدادش از محله‌ی خواجو بودند، کتابی مختصر در تاریخ محله‌ی خواجو نوشت؛ همچنین پس از وفات آیت‌الله العظمی بروجردی کتابی در شرح حال ایشان منتشر ساخت. در کنار این فعالیت‌ها به گردآوری احادیث و شرح حال چهارده معصوم (علیهم السلام) علاقه‌ی زیاد داشت؛ لذا کتابی با عنوان عطیّة الجواد و کتاب تاریخ سامّرا و زندگانی عسکریین (علیهما السلام) را به چاپ رسانید.
همچنین جهت تدوین کتاب درسی تعلیمات دینی برای دبیرستان‌ها با تعدادی از دبیران دبیرستانهای اصفهان همکاری داشت.
زنده‌یاد مهدوی، اغلب اوقات فراغت خود را صرف یادداشت‌برداری از کتاب‌ها، جست وجو در آثار و ابنیه‌ی تاریخی اصفهان می‌نمود، و هر روز که می‌گذشت، بر دامنه‌ی تحقیقات و بررسی‌های خود می‌افزود. در نوشته‌هایش یک پژوهشگر امانت‌دار بود. در ذکر منابع خود می‌کوشید و مطلبی، بدون مأخذ نقل نمی‌کرد. معلومات و اطلاعات خود را بدون هیچ‌گونه چشم‌داشتی در اختیار محققان قرار می‌داد و از راهنمایی و کمک به علاقمندان فرهنگ و تاریخ دریغ نمی‌کرد و در این کار حوصله‌ای عجیب داشت. در علوم ادبیات، فقه، اصول، روایت و... اطلاعات فراوان داشت. ولی چون عمر خود را صرف تدریس در دبیرستان‌ها و تحقیق پیرامون رجال اصفهان نمود، در این زمینه کمتر مجال بروز یافت. ده نفر از علمای اعلام از جمله شیخ آقا بزرگ طهرانی (رحمه الله) و آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی برای ایشان اجازه نوشته بودند. در تدریس نیز همواره اصرار داشت دانش‌آموزان را با مسائل مذهبی وظایف شرعی آشنا کند. چنانکه هر روز قبل از ورود به کلاس وضو می‌گرفت و تعلیم و یاد دادن را وظیفه می‌دانست (5) (رحمة‌الله علیه).

9-سید شهاب‌الدین نحوی:

متوفی 1340 ق. فرزند علامه سیدمحمدحسن. مقدمات سطوح را نزد برادر خود حاج سید مهدی نحوی و برادر دیگرش سیدمحمد فراگرفته سپس جهت تکمیل تحصیلات از محضر بزرگانی چون ملا حسینعلی تویسرکانی و سیدمحمد شهشهانی بهره گرفت. در اغلب علوم از ریاضی، طبیعی، حکمت و فقه و اصول و ادب تبحر یافت.
تا آخر عمر به خدمت خلق و عبادت پرداخته و مورد احترام خاص و عام بود. از آثارش کتابی است جُنگ مانند در دو قسمت: 1- در فواید متفرقه از نظم و نثر عربی و فارسی و فقه و حدیث و تفسیر.
2- مجموعه‌ای از مراسلات استادش حاج سید اسدالله بید‌آبادی که به علما و غیره نوشته است. ایشان پدر مرحوم سید مصلح‌الدین مهدوی می‌باشد. (6)

نمایش پی نوشت ها:
1. معلم حبیب‌آبادی: مکارم‌الآثار، ج3، ص 1034.
2. مهدوی: دانشمندان و بزرگان، ص 259.
3. صدرهاشمی: تاریخ جراید و مجلات ایران، ج4، ص 325 - 327.
4. جهت آشنایی با آثار این عالم فرزانه، ر. ک: مهدوی: سید مصلح‌الدین، مزارات اصفهان، به تصحیح دکتر منتظرالقائم، صص 1-6.
5. نصرالهی: (مقاله مرحوم سیّد مصلح‌الدین مهدوی)، هفته‌نامه نوید اصفهان، 30 خرداد 1375، ص 4. و مقدمه کتاب اعلام اصفهان، ج1، صص 25- 30.
6. مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج2، ص 705.

منبع مقاله :
عقیلی، سیداحمد، (1391)، تخت فولاد اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی، تفریحی شهرداری اصفهان، چاپ ششم.