نویسنده: سیداحمد عقیلی
 

از تکیه‌های نوین که پس از درگذشت عالم و فقیه معروف اصفهانی آقا سیدمحمد مقدّس (متوفّی 1378 ق). بنا شده تکیه‌ی مقدّس است. بقعه‌ای هشت ضلعی با مصالح آهن، سیمان و آجر بر مزار آن مرحوم است که معماری عمده‌ی آن شامل هشت ستون آجری و گنبدی هرمی شکل است که تا حدودی شباهت به بقعه‌ی تکیه‌ی گلزار دارد. سید اسدالله مستجاب الدعواتی اجازه روایت را از آیت‌الله محمدرضا نجفی گرفته است؛ بنیانگذار مدرسه صدریه در اصفهان و در ردیف اولین کسانی قرار دارد که در اصفهان مدرسه تأسیس نمودند. موقعیّت جغرافیایی تکیه
تکیه از غرب با تکیه‌ی خلیلیان، از شرق با آب انبار کازرونی، از شمال با تکیه‌ی گلزار، و از جنوب با تکیه‌ی ایزد گشسب مجاور است.

بزرگان مدفون تکیه

1- حاج سیّد محمد مقدّس:

فرزند سیّد عبدالحسین حسینی. متوفّی 1378 ق. عالم و فقیه عالیقدر اصفهان که پس از اخذ درجه‌ی اجتهاد، در اصفهان به تدریس علوم و ترویج معارف دینی پرداخت. وی به دعوت آیت‌الله بروجردی به قم مهاجرت نمود و از افراد مورد اعتماد او قرار گرفت. وی کتابخانه‌ای مهم و معتبر از کتب خطی و چاپی فراهم آورده بود که پس از درگذشت ایشان به کتابخانه مسجد اعظم قم انتقال یافت. از آثار اوست: الف) کتاب الاوائل ب) تقریرات فقهی ج) کتاب‌الاواخر د) نصایح لقمان. (1)
در تاریخ فوتش سروده شد: «شدی روان مقدس روان بعالم قدس».

2- سید اسدالله مستجاب الدعواتی:

فرزند آمیرزا مهدی و نوه سیّد صدرالدین جبل عاملی، عالم فاضل کامل، متوفّی 1342 ش.؛ وی اجازه روایت را از آیت‌الله محمدرضا نجفی گرفته است؛ بنیانگذار مدرسه صدریه در اصفهان و در ردیف اولین کسانی قرار دارد که در اصفهان مدرسه تأسیس نمودند. (2)

3- ملاّعلی ماربینی:

فرزند ملاّ ابوتراب. متوفّی 1402 ق. عالم فاضل که از محضر اساتیدی چون سید ابوالقاسم دهکردی، سید محمدباقر درچه‌ای، سید علی نجف‌آبادی و بزرگان دیگر کسب علم نمود. عمر خود را در تحصیل علم و دانش و نشر معارف اسلام و بیان مسایل و مواعظ و ذکر مناقب و مصائب اهل بیت (علیهم السلام) گذراند و تا آخرین سالیان حیات در تحصیل علم و تعلیم آن کوتاهی ننمود. (3)

4- میرزا محمدعلی پروانه:

فرزند عبدالوهاب. متوفّی 1355 هجری شمسی. شاعر و روزنامه‌نگار. متخلّص به «پروانه». وی انجمن ادبی پروانه را اداره می‌کرد و مدیر روزنامه‌ی «شمع حقیقت» در اصفهان بود. (4) از اشعار اوست:

... ز جان و دل فرو رفتم به دریای غم عشقت *** چو غواصی که در دریا بجان دُردانه می‌جوید
نظر بر دولت قارون ندارد عاشق بیدل ***که او گنج مراد اندر دل ویرانه می‌جوید
نیابد زاهد خود بین بقاب قرب تو راهی *** ولی عاشق در آنجا همچو عنقا لانه می‌جوید
... به گرد شمع جانبازی نباشد کار هم بیدل *** مگر آنکس که کام خویش چون پروانه می‌جوید (5)

 

5- میر سیّدعلی مهدوی کرمانی:

فرزند سیّد مهدی موسوی. متوفّی 1378 ق. عالم باتقوا و پرهیزگار.

6- میرزا عبدالله ارباب:

فرزند علی پناه. متوفّی 1379 ق. عالم فاضل و خوشنویس در انواع خطوط. وی برادر حاج آقا رحیم ارباب است. (6)

7- سید ابوالقاسم شاه کرمی.

علام فاضل، متوفی 1384 هـ . ق.

8- ملا محمد دهاقانی:

فرزند محمدخلیل. عالم فاضل، متوفّی 1389 هـ .ق. از محضر جمعی از بزرگان کسب علم نمود و اجازه‌ی روایتی و اجتهادی گرفت. وی یک دوره کامل فقه نوشت. (7)

نمایش پی نوشت ها:
1. مهدوی: دانشمندان و بزرگان اصفهان، صص 484- 487.
2. مصاحبه با فرزند ایشان آیت‌الله حاج سیدمرتضی مستجاب الدعواتی.
3. قاسمی: شرح مجموعه گل، ص 98.
4. مهدوی: تذکره شعرای معاصر اصفهان، ص 108.
5. مهدوی: تذکره شعرای اصفهان، ص 109.
6. مهدوی: سیری در تخت فولاد، صص 200 و 227؛ و نصرالهی: همان مأخذ.
7. مهدوی: تاریخ علمی و اجتماعی اصفهان، ج3، ص 370.

منبع مقاله :
عقیلی، سیداحمد، (1391)، تخت فولاد اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی، تفریحی شهرداری اصفهان، چاپ ششم.