تکیه‌ی حاج آقا باقر قزوینی دردشتی

این تکیه منسوب به حاج آقا باقر قزوینی از علمای قرن چهاردهم فرزند عالم فاضل آقا محمدجواد قزوینی ساکن محلّه‌ی دردشت است. وی در سال 1363 هـ . ق. وفات یافته و علت شهرت این تکیه به خلیلیان از آن روست که مدّتی پس از درگذشت حاج آقا باقر دردشتی عدّه‌ای از افراد خاندان خلیلیان که از خانواده‌های مشهور اصفهان بودند در آنجا دفن کردند. قبر صاحب تکیه در وسط آن بر روی سکویی بدون سنگ نوشته قرار دارد. در اطراف تکیه اطاق‌هایی ساده و فاقد تزئینات هنری قرار داشت که اکنون جهت پاکسازی برچیده شده و در ضلع شمالی آن کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ایجاد شده است. ملا فرج‌الله دُرّی: متوفّی 1382 ق. عالم فاضل. از شاگردان سیّد محمدباقر درچه‌ای، آخوند کاشی و جهانگیرخان بود. استاد همایی در تاریخ فوتش سرود: «دُرّی دَری ز مخزن علم و کمال بود».

موقعیّت جغرافیایی تکیه

این تکیه از شرق با تکیه‌ی مقدّس، از غرب با پیاده رو شرقی تکیه‌ی سیّدالعراقین، از شمال با تکیه‌ی امام جمعه و از جنوب با پیاده‌رو شمالی تکیه‌ی صدری‌ها و محمد لطیف خواجویی مجاور است.

بزرگان مدفون در تکیه

1- حاج آقا باقر قزوینی دردشتی: فرزند حاج محمدجواد، متوفّی 1363 ق. وی عالمی فاضل و داماد آقا جلال‌الدّین بن شیخ محمدتقی آقا نجفی بود. جدّ ایشان حاج محمد ابراهیم قزوینی عالم فقیه و برجسته‌ای بود که سیّد حجة‌الاسلام شفتی وی را بسیار دوست می‌داشت و تصدیق به اجتهاد نموده بود. حاج محمد جعفر آباده‌ای نیز با آن مقام علمی و تقوی‌اش به دلبستگی سیّد حجة‌الاسلام به حاج محمد ابراهیم غبطه می‌خورد. (1)

2- آقا شیخ محمدحسین مقدّس مشکینی:

فرزند آقا شیخ علی، متوفّی 1368 ق. وی از اعقاب شهید ثانی و عالمی فاضل و مدرّس فقه، اصول و حکمت بود. وی از علمای گمنام و منزوی بود که عمری را به زهد و قناعت و اعراض از مردم به سر برد. و در مدرسه جدّه کوچک فقه و اصول و حکمت تدریس می‌نمود.

3- شیخ حیدرعلی صلواتی:

فرزند حاج قدیر علی سدهی، متوفّی 1392 ق. عالم و عارف پرهیزگار و صاحب کتاب ارزشمند «نجم السهیل» در شرح دعای کمیل (منظوم) است که با مطالعه‌ی این کتاب به احوال روحانی وی می‌توان پی برد. او شعری برای سنگ قبرش سروده که بر آن حک شده است:

ای محبّان ز اسیران لحد یاد کنید *** خانه قبر به دل جُستنی، آباد کنید
ما که ماندیم شما باز نمائید ز کار *** به ادای صلواتی دل ما شاد کنید (2)

 

4- عبدالمحمود محزون اصفهانی:

متخلص به «محزون» متوفّی 1377 ق. از شعرای خوش سخن و صاحب کتب و رسایلی همچون: الف) جنگل که دیوان اشعار اوست ب) عروج النبی (صلی الله علیه و آله و سلم) ج) گنج العیش (مجموعه غزل) و آثار دیگر است. از اشعار اوست:

ای خوش خصال دلبر انصاف ده خدا را *** با دوستان یکدل از حد مبر جفا را
آندم که رخ نمایی بعد از غم جدایی *** بهتر ز ملک شاهی این کمترین گدا را (3)

سایر مشاهیر مدفون در تکیه عبارتند از:

5- ملا فرج‌الله دُرّی:

متوفّی 1382 ق. عالم فاضل. از شاگردان سیّد محمدباقر درچه‌ای، آخوند کاشی و جهانگیرخان بود. استاد همایی در تاریخ فوتش سرود: «دُرّی دَری ز مخزن علم و کمال بود». (4)

6- یدالله برخوردار:

متوفّی 1380 ق. شاعر متخلّص به تائب.

7- حاج آقا کمال‌الدین قزوینی:

متوفّی 1394 ق. عالم جلیل.

8- منکوقاآن ذوالخیر:

متوفّی 1390 ق. روزنامه‌نگار. (5)

9- رسول بهروان:

متوفّی 1384 ق. شاعر.

10- سیدابراهیم میرشفیعی:

فرزند سیدابراهیم. متوفّی 1370 ق. عالم، فاضل، متّقی، مدرس مدرسه شفیعیه اصفهان، که از محضر درسی آخوند ملا محمدحسین فشارکی و میرزا علی آقا شیرازی کسب علم کرد. عمر خود را به زهد و تقوا و بندگی حق گذراند. (6)

11- سید محمدعلی میرشفیعی:

متوفّی 1390 ق. عالم جلیل.

12- سیّدخلیل مبارکه‌ای:

متوفّی 1396 ق. واعظ (7)

نمایش پی نوشت ها:
1. مهدوی: دانشمندان و بزرگان اصفهان، ص 43.
2. جهت آشنایی با شرح حال ایشان ر. ک: صلواتی، حاج شیخ حیدرعلی، راز و نیاز علی (علیه السلام) با خدا، صص 64- 72.
3. مهدوی: تذکره شعرای معاصر اصفهان، صص 415 و 416؛ نصرالهی: جزوه تخت فولاد سرزمین جاویدان، مشاهیر تکیه قزوینی دردشتی.
4. موحد ابطحی: ریشه‌ها و جلوه‌های تشیع، ج2، ص 277.
5. راجع به شخصیت این چهره ر. ک: رفاهی، خلیل: گردش ایام، صص 269- 271.
6. مهدوی: اعلام اصفهان، ص 116.
7. مهدوی: سیری در تخت فولاد، ص 76.

منبع مقاله :
عقیلی، سیداحمد، (1391)، تخت فولاد اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی، تفریحی شهرداری اصفهان، چاپ ششم.