نویسنده: جواد رحمانی
 

رویش در کنار ریزش

* انقلاب زنده است، این اصول زنده است، هیچ مانعی ندارد که برگ و بار عوض بشود. خزان‌هایی در راه است. این یک حرکت طبیعی است برای موجودات زنده. همیشه ریزش و رویش وجود دارد؛ مهم این است که در کنار ریزش، رویش هم وجود داشته باشد و امروز این جور است.» (1)
دیده اعتکاف، یکی از رویش‌های انقلابی است... . این پدیده عمومی، اینکه ده‌ها هزار نفر در مراسم اعتکاف شرکت کنند، آن هم اغلب همه جوان، جزو رویش‌های انقلاب است. * این تصور و توقع هم منطقی نیست که ما فکر کنیم باید یکسره بدون ریزش و بدون وجود نمودها و نمونه‌هایی که نمی‌پسندیم، جلو برویم؛ نه، بالاخره ریزش‌ها و رویش‌هایی هست. سقوط‌ها و عروج‌هایی هست. مجموعه انسانی جمع‌بندی شده را باید محاسبه کرد.» (2)

رویش و پیشرفت در عرصه علم

«ما از لحاظ علمی و سازندگی پیشرفت کردیم و آنچه در این کشور در بخش‌های مختلف انجام شده، حقیقتاً می‌تواند الگو باشد. کار زیادی در همه بخش‌ها در زمینه ترویج دین، در زمینه رشد، گسترش و ترویج علم، در زمینه شکوفایی استعدادها، در زمینه زیرساخت‌های عظیمی که برای اداره کشور و برای رفاه عموم لازم بوده، در زمینه‌های گوناگون انجام شده است. در همین زمینه‌های فرهنگی و اخلاقی، و در قبال ریزش‌های آن، که آقایان دغدغه‌اش را دارند و به حق هم است، شما رویش‌های عجیبی را مشاهده می‌کنید. امروز نسل جوان محقق و عالم و فاضل و اهل تلاش علمی که به طور گسترش یافته‌ای در کشور وجود دارد، هم در دانشگاه‌ها، هم در حوزه‌ها به وجود آمده‌اند. اینها حقایق و واقعیات است. این نشان‌دهنده این است که این وجود، قابل دوام، باثبات، قابل گسترش و قابل ریشه یافتن بود. دنیا این را می‌بیند.» (3)

ریزش حداقلی

* دل انسان غمگین می‌شود و می‌شکند به خاطر اینکه چرا کسانی که نان انقلاب را خوردند، نان اسلام را خوردند، نان امام زمان را خوردند، دم از امام زمان زدند، دم از ائمه معصومین زدند، حالا طوری مشی کنند که اسرائیل و آمریکا و سیا و هرکسی که در هر گوشه دنیا با اسلام دشمن است برایشان کف بزنند! این، انسان را غصه‌دار می‌کند؛ ولی به شما عرض کنم بشارت‌های الهی این قدر زیاد است که هر غمی را از دل پاک می‌کند. بشارت‌های الهی خیلی زیاد است. نباید خیال کرد که اگر چهار نفر آدمی که سابقه انقلابی دارند، از کاروان انقلاب کنار رفتند، پس انقلاب غریب ماند. نه آقا! همه انقلاب‌ها، همه فکرها، همه جریان‌های گوناگون اجتماعی، هم ریزش دارند هم رویش دارند. ریزش در کنار رویش.» (4)

باورهای عمیق دینی، عمق و ریشه انقلاب

«ممکن است کسانی ریزش پیدا کنند که البته مایه تأسف است. وقتی به امیرالمؤمنین شمشیر زبیر را دادند گریه کرد. همان‌طور که گفتم غصه دارد. غصه دارد کسانی ریزش پیدا کنند که یک روز پای سفره انقلاب، پای سفره امام زمان، پای سفره اسلام و قرآن نشستند و نان و نمک اسلام را خوردند؛ اما در کنار آن ریزش‌ها، مالک اشترها هستند، عبدالله بن عباس‌ها هستند... «ألَمْ تَرَ کَیْفَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً کَلِمَةً طَیِّبَةً کَشَجَرَةٍ طَیِّبَةٍ أَصْلُها ثابِتٌ وَ فَرْعُها فِی السَّماء» ریشه مستحکم است و شاخه‌ها روز به روز همین‌طور زیادتر می‌شود.» (5)
من هیچ اعتقادی ندارم به دفع. من گفتم در نماز جمعه، اعتقاد من به جذب حداکثری و دفع حداقلی است؛ اما بعضی کأنّه خودشان اصرار دارند بر اینکه از نظام فاصله بگیرند. یک اختلاف درون خانوادگی را، درون نظام را، که مبارزات انتخاباتی بود، یک عده‌ای تبدیل کردند به مبارزه با نظام. *من معتقدم عمق و ریشه‌های انقلاب، به عمق باورهای دینی مردم این سرزمین است؛ چیزی نیست که با این هیجانات و حرکت‌های سطحی و گوناگون بشود آن را برکند. ما شاهد رشد و رویش یک طبقه جوان علاقه‌مند، جست و جوگر در زمینه انقلاب و پیدایش زندگانی در این زمینه هستیم. این قابل انکار نیست. هم در دانشگاه‌ها و هم در حوزه‌های علمیه‌مان، هم در سطح جامع‌مان؛ لیکن عوارض سطحی اگر علاج نشوند به تدریج به عمق کشیده می‌شوند. اگر بیماری و آفت را که در پوسته دندان هست علاج نکنیم، به تدریج به از بین رفتن خود آن دندان منتهی خواهد شد. در این هیچ تردیدی نباید کرد.» (6)

اعتکاف، یکی از دلایل رویش جوانان

* پدیده اعتکاف، یکی از رویش‌های انقلابی است... . این پدیده عمومی، اینکه ده‌ها هزار نفر در مراسم اعتکاف شرکت کنند، آن هم اغلب همه جوان، جزو رویش‌های انقلاب است. من یک وقت عرض کردم که انقلاب ما ریزش دارد، اما رویش هم دارد. رویش‌ها بر ریزش‌ها غلبه دارند.» (7)

رویش نسل سومی‌ها

« ما بحمدالله امروز نشانه این رویش‌ها را می‌بینیم. این جوان‌هایی که توی انقلابند و من توصیه می‌کنم به مجموعه دوستان که برای هر چه بهتر پیش بردن کار، از این جوان‌های امروز، از این نوخاسته‌های انقلاب، رویش‌های انقلاب، هر چه بیشتر استفاده کنند. خیلی از این جوان‌ها یا انقلاب را ندیده‌اند یا در پیروزی انقلاب، سنین خیلی کمی داشته‌اند. اما امروز از کاری که ماها آن روز می‌کردیم خیلی بهتر دارند عمل می‌کنند. خیلی قوی‌تر دارند عمل می‌کنند. هوشیارانه‌تر دارند عمل می‌کنند. انقلاب بحمدالله برگ و بارش روزافزون است.» (8)  

جذب حداکثری و دفع حداقلی

«من هیچ اعتقادی ندارم به دفع. من گفتم در نماز جمعه، اعتقاد من به جذب حداکثری و دفع حداقلی است؛ اما بعضی کأنّه خودشان اصرار دارند بر اینکه از نظام فاصله بگیرند. یک اختلاف درون خانوادگی را، درون نظام را، که مبارزات انتخاباتی بود، یک عده‌ای تبدیل کردند به مبارزه با نظام. البته اینها اقلیتند، کوچکند، در مقابل عظمت ملت ایران صفرند. لکن به نام اینها شعار می‌دهند. اینها دل خوش می‌کنند به این. این باید مایه عبرت باشد. تبلیغ باید بتواند این حقایق را برای مردم و برای خود آنها روشن بکند که بفهمند دارند خطا می‌کنند و اشتباه می‌کنند.» (9)

زیر سؤال بردن نقطه قوت‌ها

*کسانی که حاضر نیستند اکثریت را قبول کنند، کسانی که انتخابات عظیم چهل میلیونی مایه افتخار را زیر سؤال می‌برند، یک نقطه قوت را برای نظام می‌خواهند به یک نقطه ضعف تبدیل کنند، اینها درواقع دارند خودشان را از یک کشتی نجات که نظام اسلامی است، بیرون می‌اندازند؛ و الّا هیچ کس نمی‌خواهد کسی را از کشتی بیرون بیندازد... . نظام اسلامی به همه می‌گوید بیایید با ما باشید و وارد این کشتی نجات شوید «وَ لا تَکُنْ مَعَ الْکافِرین‏». هدف و مبنا این است؛ ما هیچ کس را از نظام بیرون نمی‌کنیم، اما کسانی هستند که خودشان را از نظام خارج می‌کنند.» (10)

نمایش پی نوشت ها:
1. 7/ 4/ 1384.
2. 26/ 9/ 1383.
3. 31/ 6/ 1383.
4. 26/ 9/ 1378.
5. 26/ 9/ 1378.
6. 13/ 10/ 1384.
7. 28/ 5/ 1384.
8. 29/ 10/ 1388.
9. 22/ 9/ 1388.
10. 6/ 12/ 1388.

منبع مقاله :
نشریه گلبرگ، شماره 127، مرکز پژوهشهای صدا و سیما، بهمن 1389.