برگرفته از سایت هلث هارتی
مترجم: رزیتا ملکی‌زاده


واژه «آنتی بیوتیک» از دو واژه یونانی «آنتی» و «بیوس» به معنای «ضد زندگی» (منظور زندگی باکتری) گرفته شده است. بنابراین آیا می‌دانید داروهای آنتی بیوتیک چگونه عمل می‌کنند؟ این مقاله را خوانده تا پاسخ خود را دریافت کنید. هر یک از داروهای آنتی بیوتیک به روش خاص خود عمل می‌کنند به طوریکه برخی از آنها ممکن است توانایی باکتری در تبدیل گلوکز به انرژی که جهت تکثیر مورد نیازشان است را سرکوب سازند. برخی در تشکیل دیواره سلولی باکتری و سایر محتوای سلولی تداخل ایجاد می‌کنند. این اثرات مخصوص نوعی دارو تحت عنوان پنی سیلین است. آنتی بیوتیکها داروهای تجویزی هستند که به بدن در مبارزه با بیماریها و عفونتها کمک می‌کنند. پیش از مصرف آنها لازم است که نوع باکتریهایی که بدن‌مان را مورد حمله قرار داده‌اند را مورد بررسی قرار داده بطوریکه بتوان داروی مناسب با این باکتریها را تجویز نمود. داروهای آنتی بیوتیک چنانچه مطابق با دستور پزشک مصرف نشوند، این قابلیت را دارند که موجب وارد آوردن صدمه بیشتر به بدن شوند. با این وجود، آیا می‌دانید آنتی بیوتیکها دقیقاً چگونه عمل می‌کنند؟ در این بخش اطلاعاتی را که می‌توانند به شما در درک پتانسیل واقعی آنها کمک کنند، آورده شده است.
عملکرد داروهای آنتی بیوتیک
باکتری پس از ورود به بدن ما، از آن به عنوان میزبان استفاده کرده و شروع به تکثیر می‌کند که خود موجب بروز بیماری و عفونت می‌شود. آنتی بیوتیکها داروهایی هستند که تنها می‌توانند توسط پزشکان حاذق و متخصص تجویز شوند. کار آنها کشتن باکتریهای موجود در بدن انسان یا سایر حیوانات زنده است. بسته به شدت عفونت و قدرت داروی مصرفی، زمان بهبودی فرد ممکن است از یک هفته تا یک ماه کامل متغیر باشد. این دارو، باکتریهای موجود در بدن را نابود ساخته و همچنین بیماری را از بین می‌برد. این داروها بر این مقرر شده‌اند که تنها باکتریهای موجود در بدن و نه سلولهای بدن را مورد هدف قرار دهند. از اینرو، به آنها همچنین «سم گزینشی» گفته می‌شود.
هر یک از داروهای آنتی بیوتیک به روش خاص خود عمل می‌کنند به طوریکه برخی از آنها ممکن است توانایی باکتری در تبدیل گلوکز به انرژی که جهت تکثیر مورد نیازشان است را سرکوب سازند. برخی در تشکیل دیواره سلولی باکتری و سایر محتوای سلولی تداخل ایجاد می‌کنند. این اثرات مخصوص نوعی دارو تحت عنوان پنی سیلین است. برخی از این داروها تنها از تکثیر باکتریها جلوگیری کرده و اتمام کار کشتن باکتریهای از این پس ضعیف شده را به سیستم ایمنی بدن واگذار می‌کنند. به این داروها آنتی بیوتیکهای باکتریواستاتیک گویند. عملکرد آنها متوقف ساختن تقسیم سلولی هسته باکتری است. برخی دیگر، از تولید مواد شیمیایی مورد نیاز برای زنده ماندنشان جلوگیری می‌کنند. با این حال، چندین دارو نیز وجود داشته که باکتریها را از بین می‌برند. این نوع داروها را تحت عنوان باکتریاسید یا باکتری کش می‌شناسند.
موارد استفاده و عوارض جانبی
• اسهال
• استفراغ
• تهوع
• عفونتهای قارچی دستگاه گوارش و دهان
در موارد نادر ممکن است عوارض جانبی زیر را به همراه داشته باشند:
• ایجاد سنگ کلیه
• اختلالات خونی
• از دست دادن شنوایی
• انعقاد غیر طبیعی خون
• حساسیت به نور خورشید
• التهاب روده (در سالمندان)
• واکنشهای آلرژیک
• تورم صورت و زبان
• بثورات پوستی
• مشکلات تنفسی
واکنشهای شدید و کشنده را به عنوان واکنشهای آنافیلاکتیک می‌شناسند.
اکثر داروها به صورت قرص در دسترس بوده و به صورت خوراکی مصرف می‌شوند، گرچه بسیاری را نیز می‌توان به طور مستقیم بر روی ناحیه آلوده مورد استفاده قرار داد و یا می‌توانند به بدن تزریق شوند. توصیه می‌شود تمام دوره درمان تجویز شده را به اتمام برسانید، به این دلیل که به اتمام نرساندن این دوره ممکن است منجر به بروز مقاومت باکتریایی در بدن شود. در چنین مواردی، در صورت برگشت بیماری، آنگاه پزشک مجبور به تجویز دوز قویتری از دارو خواهد شد. توصیه می‌شود که آنها را با شکم خالی مصرف نکنید بلکه کمی پس از صرف غذا مصرف شوند. و بله، مصرف الکل بر این دوره تأثیر بد خواهد گذاشت. قویاً توصیه می‌شود که از مصرف الکل در حین مصرف دارو خودداری کنید. این کار می‌تواند با دارو تداخل ایجاد کرده و منجر به بروز آلرژیهایی نظیر کهیر شود.
چنانچه مبتلا به آنفولانزا، سرماخوردگی یا گلودرد هستید، بهتر است از مصرف دارو خودداری کنید به این دلیل که این بیماریها ویروسی بوده و جزء بیماریهای باکتریایی به حساب نمی‌آیند و این داروهای آنتی بیوتیک در برابر ویروسها تأثیری نخواهند داشت. امید آن دارم که تصویری واضح از آنتی بیوتیکها، قدرت و تأثیر آنها بر روی بیماریها پیش رویتان گشوده شده باشد.
سلب مسئولیت:‏‎ ‎اطلاعات ارائه شده در این مقاله صرفاً جنبه‌ی آموزشی داشته و نبایستی به منظور جایگزین توصیه‌های پزشک ‏متخصص در نظر گرفته شود.