آیا می­دانستید که کوروش کبیر «منشور آزادی» بشر را نوشته و برده­داری را در امپراطوری ایران برانداخته­است.
 
چکیده: تاریخ مدون ایران به دوران مادها برمی­گردد اما اولین سلسه­ای که حکومت آن گسترده شد و امپراطوری آن از هند تا آفریقا را تسخیر کرد امپراطوری ایران در زمان هخامنشیان بود. مؤسس این سلسله کوروش کبیر بود. وی با اینکه در جوانی به پادشاهی رسید اما توانست اقوام مختلف ایران باستان را متحد کرده و تحت یک حکومت دربیاورد. از جلمه خصوصیات جالب کوروش آزادسازی بردگان، مدارا با اسیران، آزادی ادیان، تدوین منشور آزادی، ایجاد بناهای فاخر، نقشه­کشی شهری، بهداشت شهری، کشاورزی، کشتی­سازی، ارتش دائمی منظم و مقتدر، راهسازی و احترام به قوانین محلی سرزمین­های تحت سلطه او بود.

تعداد کلمات : 1408  تخمین زمان مطالعه : 7 دقیقه
 
 
نویسنده: 31st May, 2017
مترجم: حسین باقری
 
کلمه «سایرِس» [سیروس] از زبان یونانی باستان منشق شده است. این کلمه به فارسی باستان برمی­گردد که اصل آن «کوروش» می باشد. در کتاب مقدس نام او به «کورِش» شناخته می­شود.
کوروش کبیر مؤسس سلسله هخامنشیان و امپراطوری ایران است. پیروزی­های نظامی کوروش سرانجام او را مالک بزرگترین امپراطوری آن زمان در جهان قرار داد. همچنین می­توان ادعا کرد که او فرمانروای بسیار مهربان و بخشنده­ای بوده است. به جرأت می­توان گفت که او این آوازه را تنها از طریق گفتار و ادعای دیگران به دست نیاورده است بلکه تصمیمات، فعالیت­ها و فداکاری­های دشواری را انجام داده است. برخورد او با مردم تحت سلطنتش بسیار با نرم­خوئی و مدارا بوده است. یکی از نشانه­های این امر، موافقت او برای بازسازی معبود اورشلیم در سال 538 قبل از میلاد مسیح می­باشد.
ولادت
کوروش در سال 590 قبل از میلاد مسیح در سرزمین پِرسیس (که امروزه فارس خوانده می­شود) در جنوب غربی ایران به دنیا آمد. او نوه دختری آستیاژ پادشاه ماد بود. پیش از تولد او آستیاژ در خواب می­بیند که نوه­اش روزی او را از تخت سلطنت به زیر می­کشد. بنابراین دستور داد که پس از تولد، کودک را از بین ببرند. مأموری که مسئول نابودی کوروش بود چنین قساوت قلبی نداشت. لذا کودک را به چوپانی سپرد تا او با کمک همسرش این طفل را به قتل برسانند. اما این دو نیز از این کار صرف نظر می­کنند و در عوض وی را به عنوان کودک خود بزرگ می­کنند. سرانجام وقتی که کودک بزرگ شد موجب براندازی پادشاه شد.کسی از عقاید شخصی کوروش اطلاع دقیقی ندارد اما بر اساس شواهد به دست آمده می­توان گفت که او پیرو دین زرتشت بوده است. بر این اساس، برتری و فضیلت اخلاقی بر پایه سه اصل ساده برقرار می­باشد: پندار نیک، گفتار نیک و کردار نیک.
 
کوروش پس از به سلطنت رسیدن در یکی از جنگ­های خود در آسیای صغیر، پادشاه متموّل امپراطوری لیدی، به نام کرزوس، را شکست داد. وی در پی لشگرکشی­های بعدی خود، مناطق شرقی ایران را از شر مهاجمان نجات داد و جزء امپراطوری خود کرد. کوروش کبیر سه امپراطوری بزرگ را نابود کرد: بابل، ماد و لیدی. او باعث شد که بیشتر مناطق خاورمیانه تحت یک فرمانروایی بزرگ متحد شوند. امپراطوری او از هند تا دریای مدیترانه امتداد داشت. او اولین پادشاه هخامنشیان بود و لقب «پادشاه بابل – پادشاه خشکی» به او دادند.
کسی از عقاید شخصی کوروش اطلاع دقیقی ندارد اما بر اساس شواهد به دست آمده می­توان گفت که او پیرو دین زرتشت بوده است. بر این اساس، برتری و فضیلت اخلاقی بر پایه سه اصل ساده برقرار می­باشد: پندار نیک، گفتار نیک و کردار نیک.
کوروش سرانجام در جنگ با قبایل مسقند در آسیای میانه واقع در شرق دریای خزر به سال 530 پیش از میلاد مسیح کشته شد. پیکرش در پاسارگاد، پایتخت ایران قدیم، به خاک سپرده شد. این امپراطوری به مدت 200 سال به پیشرفت و موفقیت خود ادامه داد.
جایگاه رهبری کوروش کبیر
به نظر می­رسد رهبری کوروش، اصیل و واقعی بوده است. به چند دلیل، رهبری او در تمامی تاریخ بشر، برترین جایگاه را از آن خود کرده است:
1. او صاحب فضایل و ارزش­های اخلاقی بود.
2. امپراطوری ایران را بر مبنای اصول اخلاقی پایه­گذاری کرد.
3. امپراطوری اخلاقی خود را برای نجات تمامی کسانی که دوستدار آن بودند توسعه داد.
4. آزادی ادیان، شغل و مکان زندگی در حکومت او به چشم می­خورد. چنین آزادی در 2500 سال پیش، بسیار قابل تحسین است.
5. نام او 20 بار در عهد عتیق ذکر شده است زیرا او یهودیان تحت اسارت بابلیان را آزاد نموده و به آنها اجازه داد تا به سرزمین­شان بازگردند.
6. کوروش قانون آزادی بشر و سیستم قضایی را بر اساس فضایل برتر اخلاقی تدوین کرد.
7. سکه­های طلا و نقره را برای تجارت ترویج کرد.
8. دستور داد تا تمامی حاکمان با مردم به عنوان فرزندان خود رفتار کنند و کسی را به علت ارتکاب اولین جرمش اعدام نکنند.
9. برده­داری را ممنوع اعلام کرد. در امپراطوری ایران قدیم، مفهوم برداری پذیرفتنی نبود.
10. با سایر فرمانروایان از ادیان مختلف مشورت می­نمود.
11. ارتشی قدرتمند ساخت. وی سیاستمداری بزرگ بود.
12. کوروش کبیر تأثیر بسزای بر افکار ارسطو، اسکندر و شیوه حکومت­داری امپراطوری روم گذاشت.
13. او نسبت به دشمنان شکست خورده­اش میانه­رو بود. اگر ایشان در میان مردم خود محبوبیت داشتند، حتی پس از شکست ایشان به آنها اجازه می­داد که در جایگاه خود، تحت سلطنت امپراطوری ایران، فرمانروایی کنند.
14. روش و منش اخلاقی او در امپراطوری ایران در 2500 سال پیش و باقی ماندن سلسله هخامنشیان به مدت 200 سال نشانه رهبری موفقیت­آمیز او بر مبنای فضایل اخلاقی است.
کوروش کبیر احترام زیادی برای فضایل اخلاقی قائل بود. بی­تردید این خصیصه اخلاقی و مهارت او در رهبری مردم وی را بسیار موفق کرده و جایگاه بالایی را بین مردم برای او ایجاد کرده بود.
برای اثبات این امر کافی است که به «منشور آزادی» وی که بر روی استوانه سفالی به خط میخی نگاشته شده است نظر کنیم. این کتیبه در سال 1879 میلادی در بقایای شهر بابل [بین النهرین در عراق کنونی] کشف شد و هم اکنون در موزه بریتانیا نگه­داری می­شود.
نوشته این کتیبه از قرار زیر است:
«هنگامی که خیل عظیم سربازانم با آرامش وارد بابل شدند ... به کسی اجازه ندادم که مردم را وحشت­زده کند ...
نیاز مردم را در نظر داشتم و معبدها را مورد احترام قرار دادم ... تمامی برده­ها را آزاد کردم. به بدبختی و بردگی آنها خاتمه دادم (منظور او 42000 برده­ای بود که آن زمان در بابل اسیر بودند.).»
ویژگی­های کوروش کبیر
هوش
کوروش کبیر فرد باهوشی بود زیرا از فرصت­های به دست آمده به طرز ویژه­ای بهره می­برد. تأسیسی بزرگترین امپراطوری جهان در واقع امری مهم است. او روش­های نوینی برای اداره سرزمین­های فتح شده ابداع کرد. وی در موقعیت­های مختلف راهبردهای متنوعی به کار می­گرفت.
توانایی نظامی و سیاستمداری
کوروش توانایی نظامی بالایی داشت و در هدایت و رهبری جنگ­ها بسیار بافراست بود. اما این تنها یک جنبه از شخصیت این مرد بزرگ است. خصوصیت بزرگ کوروش، قانون­های منعطف او بود. او نسبت به ادیان و سنت­­های محلی بسیار بردبار بود. وی اصلا اهل خشونت و تعدی نبود در حالی این دو صفت، خصیصه بارز بسیاری دیگر از فاتحان بود.
صلح طلبی
او قانون مرسوم در مناطق تصرف شده را تغییر نمی­داد و آنها را مجبور به تبعیت از قانون امپراطوری ایران نمی­نمود و به مردم اجازه می­داد که در صلح و سازش زندگی کنند. کوروش بیشتر به یک فرد آزادی­بخش شباهت دارد تا یک فرد کشورگشا زیرا او به سنت­ها و ادیان هر بخش از امپراطوری بزرگ خود احترام می­گذاشت.
اختراع
کوروش سیستم اطلاع رسانی و پیک را در سراسر امپراطوری ابداع کرد. همچنین نقشه­کشی شهری و ساختمان­سازی را ترویج کرد. بزرگترین ابداع او را می­توان تفکیک امپراطوری به استان­هایی تقریباً مستقل دانست.
 

بیشتر بخوانید : کوروش از اسطوره تا واقعیت

 

عقلانیت و شکیبایی
مردم شهر بابل، پس از فتح این شهر از کوروش استقبال کردند. نکته پراهمیت در اینجا این است که سربازان او به هیچ وجه اجازه نداشتند شهر را مورد چپاول قرار داده یا اینکه به شخصی آزار برسانند. او بسیار مصمم بود که این قوانین لزوماً اجرایی شوند. افزون بر آن، این امر نشان دهنده کنترل و تسلط او بر نیروهای نظامی­اش می­باشد. پس از فتح بابل، یهودیانی که تمایل داشتند را به اورشلیم بازگرداند تا معبدی را که چند دهه پیش از آن به وسیله بخت النصر تخریب شده بود بازسازی نمایند. وی آنها را به پرستش پروردگارشان ترغیب نمود. آزادی دینی و عدالت یکی از نشانه­های امپراطوری ایران بود.
ویژگی­های رهبری کوروش سبب شد که این امپراطوری با وجود تهاجم­های بسیار، دو قرن روی پای خود بایستد. روش مدیریتی او به وسیله حاکمان بعدی که گزارش مورخان را خوانده بودند مورد تقلید قرار گرفت. رهبری جامعه در دوران پست مدرن، با بهره­گیری از اصول مدیریتی کوروش کبیر می­تواند بر بسیاری از مشکلات قرن بیست و یکم خاتمه دهد.
 

برگرفته از سایت: www.ukessays.com