23 مرداد 1388 / 22 شعبان 1430 / 14 اوت 2009




استاد ناصر فرهنگ فر از هنرمندان بزرگ عرصه موسيقي سنتي و اصيل ايراني به ديار باقي شتافت. فرهنگ فر فراگيري موسيقي را ازكودكي آغازكرد و ابتدا نواختن چند ساز را آموخت. سپس در محضراستادان برجسته موسيقي نغمه ها و رديفهاي آوازي را فراگرفت. استاد فرهنگ فر به موسيقي ايراني عشق مي ورزيد و تا واپسين لحظات زندگي ثابت قدم و وفادار به اين هنر ماند. استاد فرهنگ فر همچنين ازهنرمندان خطاط و خوشنويس بود و اشعاري هم ازايشان بجاي مانده است.
جزيره بحرين واقع در جنوب خليج فارس، در اوايل دوران قاجار تحت نظر ايران اداره مي‏شد ولي پس از چند سال، انگليسي‏ها به بهانه اينكه ايران فاقد نيروي دريايي است، طي قراردادي با قاجار، حفظ امنيت خليج فارس و بحرين برعهده نيروي دريايي بريتانيا گذاشته شد. اين حاكميت كه بيش از يكصد و پنجاه سال به طول انجاميد، بعدها به طور مكرر مورد مخالفت دولت‏هاي وقت ايران واقع مي‏گرديد ولي هر بار به نحوي با شكست مواجه مي‏شد. در نهايت وقتي كه ايران در سال 1336 ش در لايحه تقسيمات كشوري، بحرين را استان چهاردهم ايران اعلام كرد، موجي از مخالفت در كشورهاي عربي را برانگيخت. در اين ميان شاه كه نمي‏خواست حمايت كشورهاي عربي را از دست بدهد و ضمناً براي اينكه بتواند حاكميت ايران نسبت جزاير ديگر خليج فارس از قبيل تنب كوچك و تنب بزرگ و ابوموسي را تثبيت كند، يكباره و به طور ناگهاني، تصميم خود را مبني بر چشم‏پوشي از ادعاهاي ديرينه ايران به بحرين اعلام نمود و پس از آن، دولت، ميانجي‏گري دبير كل سازمان ملل را در اين مسأله تقاضا كرد. بنابراين در 21 ارديبهشت 1349 ش برابر 11 مي1970 م شوراي امنيت براساس گزارش هيئت اعزامي به بحرين مبني بر تمايل اكثريت قاطع اهالي بحرين به استقلال، قطعنامه‏اي صادر كرد كه مفاد آن قطعنامه مبني بر لزوم استقلال بحرين، در 24 ارديبهشت آن سال به تصويب مجلس شوراي ملي ايران رسيد. هنوز استقلال بحرين رسماً اعلام نشده بود كه هيئت حسن نيت ايراني راهي بحرين شد و هيئتي نيز از آنجا به ايران آمد. سرانجام اين جزيره مهم و استراتژيك و سرشار از منابع انرژي در 23 مرداد 1350 ش اعلام استقلال كرد و ايران نخستين كشوري بود كه يك ساعت پس از اعلام استقلال، آن كشور را به رسميت شناخت.
عمليات عاشوراي 1 در تاريخ 23 مرداد 1364 در منطقه عملياتي تكاب و صائين دژ در شمال كردستان و با هدف سركوبي عناصر ضد انقلابي و مزدوران رژيم بعثي عراق، توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامي انجام شد. در اين عمليات، صدها تن از عوامل دشمن كشته و زخمي شده و تعدادي نيز به اسارت سپاه اسلام درآمدند. همچنين مقدار زيادي سلاح سبك نيز به غنيمت رزمندگان درآمد.
آيت‏اللَّه شيخ علي‏نجفي‏كاشاني در حدود سال 1300 ش (1338 ق) در كاشان به دنيا آمد و تحت نظر پدرش كه از علماي كاشان بود، مقدمات علوم اسلامي را فرا گرفت. وي در بيست و دو سالگي براي ادامه تحصيل به نجف رفت و در مدت كمتر از ده سال تمام دوره سطح و خارج را گذراند و به اجتهاد دست يافت. استادان آيت‏اللَّه نجفي كاشاني در اين دوره، حضرات آيات سيدابوالقاسم خويي، سيدمحسن حكيم و سيدعبدالهادي شيرازي بودند. ايشان سپس راهي ايران شد و پس از سه سال اقامت در قم و شركت در درس آيت‏اللَّه بروجردي، در نهايت در كاشان سكني گزيد. آيت‏اللَّه نجفي كاشاني در آنجا به تفسير قرآن روي آورد و در طي بيش از سي سال، دو مرتبه قرآن را از ابتدا تا انتها تفسير نمود كه دور دوم هجده سال به طول انجاميد. ايشان نه تنها در فقه، اصول، رجال، درايه، كلام، ادبيات، معاني بيان، تجويد و تفسير قرآن تبحر داشت بلكه در علم هيئت و نجوم قديم هم تدريس مي‏نمود. صدق بزرگترين فضيلت، برداشتي از نماز، افسانه‏ها يا كرامات خيالي و چند جلد تفسير قرآن و... از آثار ايشان است. اين عالم بزرگوار سرانجام در بيست و سوم مرداد 1365ش برابر با شب عرفه سال 1406 ق در 67 سالگي در كاشان درگذشت و به جوار رحمت حق شتافت.
پس از قبول قطعنامه 598 توسط ايران و شروع آتش‏بس، صدام حسين رييس جمهور منفور عراق پس از آن كه كشور كويت را به اشغال خود درآورد و خود را در برابر تهديدات جديدي از سوي قدرت‏هاي غربي حس مي‏كرد، در تاريخ 23 مرداد 14 ( 1369 آوريل 1990)، ششمين نامه‏اش را براي حجت‏الاسلام هاشمي رفسنجاني رييس وقت جمهوري اسلامي ايران ارسال كرد و بر پذيرش كامل و بدون قيد و شرط مفاد قرارداد 1975 الجزاير تأكيد نمود. در اين نامه خطاب به رييس‏جمهور ايران آمده است: "با اين تصميمِ ما، ديگر همه چيز روشن شده و به اين ترتيب همه آنچه را كه مي‏خواستيد و بر آن تكيه مي‏كرديد تحقق مي‏يابد و ديگر اقدامي جز مبادله اسرا باقي نمي‏ماند." اين عمل صدام حسين يك پيروزي بزرگ سياسي و نظامي براي ايران بود. پس از پنج روز، نيروهاي عراقي به مرزهاي بين‏المللي عقب نشيني كردند. به دنبال عقب‏نشيني نيروهاي عراق از اراضي ايران، هيئتي تحت عنوان "هيأت نظارت بر عقب‏نشيني و نصب علايم مرزي" تشكيل شد. وظيفه اين هيئت، نظارت بر عقب‏نشيني كامل نيروهاي عراقي، پاك‏سازي ميادين مين، تعيين محل و نصب ميله‏هاي مرزي جديد بر اساس عهدنامه 1975م بود. بدين ترتيب، پس از تماس‏ها و مذاكرات و تبادل ده نامه بين رؤساي جمهوري دو طرف در طي چهار ماه، مقدمات و تسهيلات لازم جهت ورود به مرحله جديد، يعني عادي سازي روابط دو طرف، به نحو كاملاً مساعدي فراهم شد.
« ابن صيرفي» شاعر و نويسنده مصري درگذشت. وي ازفاطميان مصربود و به مدت50سال رياست ديوان انشاي مصررا به عهده داشت. ابن صيرفي دراين مدت آثاربسياري هم تأليف كرد كه كتب« قانون ، ديوان رسائل و اَلاَفضليات» ازآن جمله‎‏اند.
« ابن حَجَرعَسقلاني» ازعلماي بزرگ فقه و حديث شافعي، مورّخ و شاعر معروف مصري دركناررود نيل چشم به جهان گشود. او در 5سالگي پدرش را ازدست داد و تحت سرپرستي زكي الدين خروبي قرارگرفت و قبل از 10سالگي قرآن را ختم كرد. ازآن پس همراه زكي الدين عازم سفرشد و درسفرهاي متعدد هرجا فقيهي مي‎يافت بي‎درنگ به ديدنش مي‎شتافت تا حديثي از او بشنود. بدين ترتيب چنان دراين علم مهارت يافت كه ازاو به عنوان شيخ الاسلام ياد كرده‎اند. عتقلاني بعدها به فراگيري فقه و حساب پرداخت و به تدريس حديث، تفسيرو فقه مشغول شد. او شاگردان بسياري داشت كه ازآن ميان مي‎توان از«شمس الدين سخاوي» مورخ برجسته قرن هشتم هجري ياد كرد. ابن حجرازمؤلفان فعال جهان اسلام بشمار مي‎رود زيرا تعداد آثار او بالغ بر150جلد است. ازتأليفات اين دانشمند نامداركه بطورعمده درزمينه حديث، رجال و تاريخ است مي‎‎توان به «لسانُ الميزان، فتح الباري في شرح حديث البُخاري و تاريخ اِنباءُ الغُمُرباَبناءِ العُمُر» اشاره كرد.
شيخ محمد حسن مامقاني از علماء و فقيهان نام ‎آور قرن13هجري درمامقان زاده شد. او دركودكي به همراه پدرش به كربلا رفت و پس از درگذشت پدرش تحت سرپرستي شيخ محمد حسين اصفهاني قرارگرفت و فراگيري علوم ديني را آغازكرد. بعد ازمدتي به نجف رفت و درحوزه اين شهر از محضربزرگاني چون شيخ مرتضي انصاري و شيخ مهدي آل كاشف العطاء بهره برد و دانش بسياراندوخت. ازاين فقيه و محقق برجسته كه درزهد و تقوي ازسرآمدن روزگار خود بود تأليفات متعددي برجاي مانده كه ازآن ميان مي‏‎توان به «بُشرُالاُصول بعِلم الاُصُول دراصول فقه و حاشيه برمَكاسِب شيخ انصاري» اشاره كرد.
محمد بن علي بن شهرآشوب مازندراني معروف به "ابن شهرآشوب" ملقب به "زين‏الدين و رشيدالدين" متكلم، واعظ، اديب و قاضي معروف شيعي مذهب، در مازندران متولد شد. بنا به دلايل مذهبي ناچار به ترك ايران در دوره سلجوقيان شد و به حلب رفت. او از دانشمندترين عالمان زمان خود و مورد قبول و احترام پيروان اهل تسنن نيز بود. ابن شهر آشوب از عالماني چون زمخشري، امام محمد غزالي و خطيب خوارزمي اجازه نقل حديث داشت. پاره‏اي از آثار مهم او عبارتند از: مَعالِم العُلَماء، مناقِب آل‏ابي‏طالب، مُتَشابِهِ القرآن و الاربعين. مقبره‏ي او در "جبل الجوشن" در نزديكي مشهد حسيني قرار دارد.
ابوالثناء شهاب الدين محمود بن سليمان بن فهد حلبي دمشقي معروف به شهاب محمود، شاعر و كاتب مشهور، نزد ابن النجار فقه و از ابن مالك فنون ادبيه آموخت. او در حُسن نظم وكتابت از معاصران خود پيشي گرفت و در معرفت احوال بزرگان، آگاه بوده و داراي آثار قلمي متعددي است. اَهنَي المنائح في اَسفي المدائح و حُسنُ التوسل الي صناعة الترَّسُّل از آن جمله‏اند. شهاب محمود در 81 سالگي وفات يافت و در دامنه‏ي كوه قاسيون دمشق مدفون گشت.
شاه شجاع در نه سالگي قرآن را حفظ كرد. وي مردي شجاع و ديندار و پادشاهي فاضل، شاعر دوست و اديب پرور بود. خواجه حافظ شيرازي و عماد فقيه كرماني از شعراي عصر اين پادشاه هستند. شاه شجاع در شيراز مدفون است.
علامه محمد جواد بلاغي فرزند شيخ حسن در سال 1282 ق در نجف اشرف متولد شد. وي در محضر استاداني چون حاج آقارضا همداني، علامه سيدمحمد هندي، شيخ محمد طه نجف، ميرزا محمد تقي شيرازي و ملامحمد كاظم خراساني تلمذ نمود. علامه بلاغي همراه ميرزاي شيرازي در نهضت استقلال‏طلبي علماء عراق شركت داشت. اين شخصيت برجسته‏ي علمي هم‏چنين پايه‏گذار علم كلام نوين در حوزه‏ي علميه‏ي نجف بود. برخي از آثار علامّه بلاغي عبارتند از: الُهدي الي دين المصطفي، آلاءِ الرَّحمن في تَفسيرِ القرآن، التوحيد و التَّثليث، انوارالهدي‏و الرحله المدرسيه. اين عالم رباني در هفتاد سالگي در نجف اشرف درگذشت.
مايكل فارادي فيزيكدان و شيميدان انگليسي بنزين را از نفت استخراج كرد. بنزين ازمهمترين مشتقات نفت است و اهميت اقتصادي و صنعتي بسيار دارد. فارادي پس ازآزمايشهاي متعدد سرانجام موفق به استخراج بنزين ازنفت شد. فارادي ازجمله نخستين دانشمنداني بمشارمي رود كه نظريه اتمي خود را بيان كرد و درآن اتم را محور همه نيروها دانست.
كشور پاكستان پس ازاعلام استقلال به دو بخش شرقي و غربي تقسيم شد. درحال حاضربخش غربي به پاكستان و بخش شرقي به بنگلادش مشهوراست و هريك كشوري مستقل بشمار مي رود. درسال1956ميلادي جمهوري پاكستان اعلام موجوديت كرد و ازاعضاي كشورهاي مشترك المنابع شد. پس ازآن كه اعضاي اين سازمان بنگلادش را به رسميّت شناختند پاكستان به نشانه اعتراض ازسازمان ياد شده خارج شد. پاكستان ازهمسايگان جمهوري اسلامي ايران است.
لئوناردو داوينچي، هنرمند شهير ايتاليايى در 14 اوت 1452م در روستاي وينچي درنزديك شهر فلورانس ايتاليا به دنيا آمد. وي از آغاز جواني به مطالعه در طبيعت علاقه داشت و پس از چندي به فراگيري هنر نقاشي و مجسمه‏سازي پرداخت. داوينچي سپس راهي ميلان شد و به خلق آثار هنري و ساختن و اختراع وسايل مكانيكي مشغول شد. او چند سالي نيز در فرانسه زندگي كرد و كارهاي هنري و علمي خود را ادامه داد. داوينچي علاوه بر نقاشي و مجسمه‏سازي، در رشته‏هاي رياضي، مهندسي راه و ساختمان، ستاره‏شناسي، زمين‏شناسي، كالبدشناسي و هواشناسي استاد بود و اختراعات متعددي در هر زمينه انجام داد. وي در يادداشت‏هاي روزانه خود طرح‏هاي جالبي از زير دريايى، تانك جنگي، لباس غواصي، چتر نجات، رطوبت‏سنج، بالگرد و كيلومتر شمار و... كشيد كه بسياري از آن‏ها، راهنمايى براي ساخت اين وسايل در سال‏ها و قرن‏هاي بعدي گرديد. با اينكه داوينچي در قرون وسطي زندگي مي‏كرد، اما اختراعات، اكتشافات و نوآوري‏هايش، وي را در زمره پيش‏گامان رُنِسانس قرار داده است. اختراعات و اكتشافات او به قدري زياد است كه باعث حيرت انسان مي‏گردد. داوينچي در علم و هنر از هم‏عصران خود، ده‏ها و گاهي صدها سال پيش افتاده بود و به جايى رسيد كه با مردم قرن بيستم، فاصله چنداني نداشت. داوينچي هنرمند بزرگي بود كه آثارش را با نبوغ و آينده‏نگري ژرفي به وجود مي‏آورد. از وي آثار بسياري برجاي مانده كه تابلوهاي شام آخر و لبخند ژوكونْدْ (موناليزا) شهرتي جهاني دارند. هم‏چنين ساختمان كليساي جامع ميلان، از آثار برجسته معماري اوست. لئوناردو داوينچي سرانجام در دوم ماه مه 1519م در 67 سالگي درگذشت.
جنگ جهاني دوم كه با حمله آلمان نازي در سپتامبر 1939م آغاز شده بود، 5 سال به طول انجاميد. شكست هيتلر در نقشه‏هاي بلند پروازانه‏اش و سرانجام خودكشي وي و تسليم آلمان و به كارگيري سلاح هسته‏اي در ژاپن باعث شد تا با تسليم بي‏قيد و شرط ژاپن در برابر متفقين، آتش جنگ جهاني دوم به طور كامل خاموش شود. آمار تلفات جنگ جهاني دوم نشان مي‏دهد كه حدود صد ميليون نفر در اين جنگ بسيج شده بودند. از اين ميان 50 ميليون نفر از آنان يعني به طور متوسط روزانه 25 هزار نفر به چنگال مرگ افتادند. از سال‏هاي 1942 - 43 و 1943م شكست‏هاي بزرگي بر ژاپن وارد آمد و تا سال 1945، متفقين به تدريج تمام سرزمين‏هاي اشغالي و بعضي از جزاير ژاپن را تصرف كردند. امريكا نيز با بمباران هسته‏اي ژاپن در ششم و نهم اوت 1945، شهرهاي هيروشيما و ناكازاكي را به مخروبه‏اي تبديل كرد و با اين عمل، ژاپن را به زانو درآورد. سرانجام با اعلان جنگ شوروي به ژاپن، اين كشور متحد آلمان، شرايط متفقين را پذيرفت و به آتش بس تن داد. (ر.ك: 7 مه و 2 سپتامبر)
كشور پاكستان در غرب آسيا و در همسايگي ايران، هند، افغانستان و چين واقع است. اين كشور داراي 796/095 كيلومتر مربع مساحت و 160 ميليون نفر جمعيت دارد و از كشورهاي پرجمعيت اسلامي است. مردم آن از نژادهاي سفيد و زرد و 95% آنان مسلمان و بقيه هندو، بودايى و مسيحي هستند. زبان رسمي پاكستان اردو است، ولي مردم به زبان‏هاي مختلف بومي صحبت مي‏كنند. واحد پول پاكستان روپيه و پايتخت آن اسلام‏آباد مي‏باشد. كراچي، لاهور و راولپندي نيز از شهرهاي مهم آن هستند. پيش‏بيني مي‏شود جمعيت پاكستان تا سال 2025 در حدود 263 ميليون نفر خواهد بود. نظام سياسي حاكم بر پاكستان جمهوري اسلامي است. جمهوري پاكستان داراي دو روز ملي مي‏باشد يكي چهاردهم اوت كه دولت جديد پاكستان تأسيس شد و ديگري بيست و سوم مارس كه نخستين قانون اساسي پاكستان تصويب گرديد. (ر.ك: 23 مارس)
مون بلان نام بخشي از سلسله كوه‏هاي آلپ است كه در مرز فرانسه و ايتاليا قرار گرفته است. فكر ساخت گذرگاهي از ميان اين رشته‏كوه از سال‏ها قبل در ذهن مسؤولان فرانسه و ايتاليا شكل گرفته بود و آنان تصميم داشتند با ساخت آن، مسير عبور و مرور بين دو كشور را كوتاه كنند. در نهايت، در ششم دسامبر 1958م اولين عمليات احداث تونلي طولاني و مهم در زير اين كوه آغاز شد. طول اين تونل 6 كيلومتر است و پس از چند سال تلاش و كوششِ هزاران كارگر و مهندس و متخصص فرانسوي و ايتاليايي، سرانجام حفر اين تونل در 14 اوت 1962 به پايان رسيد و دو كشور فرانسه و ايتاليا به وسيله اين تونل كه اتومبيل‏رو مي‏باشد، به يك‏ديگر متصل شدند.