پرسش: از اینکه نمی‌توانم از حقم دفاع کنم و جلوی زورگویی دیگران بایستم، احساس بدی دارم. نمی‌‌خواهم ضعیف و ناتوان باشم. لطفا کمکم کنید.

پاسخ: مهارتی که شما نیاز دارید، قابل دستیابی است. برای رسیدن به مهارت مورد نظر، گام‌های پیشنهادی زیر را بردارید:
 
1.‌ از موجودی خود با خبر باش!

به این مثال توجه کنید: مشغول خرید هستید. لباس دوست‌داشتنی خود را انتخاب کرده‌اید، ولی هنوز کمی تردید دارید. علتش هم این است که دقیقا نمی‌دانید در کارت اعتباری شما چقدر پول دارید. اگر از همان اول، میزان موجودی خودتان را می‌دانستید، با جرئت و اطمینان بیشتری به این کار دست می‌زدید و این قدر معطل نمی‌شدید.

این مثال، حکایت خیلی‌هاست. زمانی ما در مقابل دیگران کم می‌آوریم و از حق خودمان دفاع نمی‌کنیم که از موجودی روانی خود بی‌خبریم. نمی‌دانیم چه کسی هستیم، چه امتیازاتی داریم، دیگران چه چیزهایی را باید درباره ما مراعات کنند و مانند آن. قدم اول برای غلبه بر این مشکل، شناسایی موجودی خودتان است. به موفقیت‌هایی که در زمینه‌های گوناگون داشته‌اید، فکر کنید و تعریف‌هایی که دیگران درباره شما دارند را دنبال کنید تا به سرنخ شناخت خودتان برسید.
 
2.‌ باور کن می‌توانی!

دانستن یک روی سکه است. گام بعدی این است که پس از آشنایی با توانایی خود، آنها را باور کنید و به کار بگیرید. خیلی‌ها می‌دانند که کارهای زیادی از دست‌شان برمی‌آید، ولی نمی‌توانند قدمی بردارند، چون دانستن آنها به یک باور جدی تبدیل نشده است. برای اینکه باورتان بشود می‌توانید، از کارهای کوچک استفاده کنید. جاهایی که می‌توانید از خودتان دفاع کنید، حتما این کار را بکنید. مثلا در جمع‌های خودمانی یا مهمانی‌های معمولی، از شخصیت خود دفاع کنید و حتی خودتان را و مهارت‌هایی که دارید، به دیگران معرفی کنید. مثل: «من دوره آموزش رایانه را تمام کرده‌ام؛ اگر مشکلی برخورد کردید، می‌توانید روی من حساب باز کنید».
 
3.‌ شروع ملایمی داشته باش!

برای تغییر، همیشه نیازمند زمان کافی هستیم. برای اینکه به شخصیتی تازه‌ای دست یابید، خیلی ملایم شروع کنید. انتظار نداشته باشید که یک روزه به یک آدم قوی و با جرئت بالا تبدیل شوید. در طول زمان، شخصیت جدید شما به دیگران معرفی می‌شود. از شروع توفانی که همه چیز را ویران می‌کند، پرهیز کنید.
 
4.‌ تمرین کن!

هر کدام از ویژگی‌هایی که نیاز دارید، سفارش بدهید و تهیه کنید. این یک پیام بازرگانی نیست، بلکه یک واقعیت است. صفات خوب یا بد، به دست‌آوردنی هستند. با تلاش و تمرین می‌توانید به شخصیت دلخواه خود دست یابید. کسانی که به خوبی از حق خود دفاع می‌کنند، از اول این‌طور نبودند، بلکه با قرار گرفتن در موقعیت‌های مختلف و الگوبرداری از افراد، توانستند چنین مهارتی را در خودشان ایجاد کنند. دستیابی به این مهارت کار شدنی و آسانی است. حتی می‌توانید به شکل نمایشی آن را تمرین کنید. قبل از آنکه با فرد زورگو روبرو شوید، نقش آدم قوی و با جرئت را به خود بگیرید و با او صحبت کنید. این تصویر سازی ذهنی به شما کمک می‌کند تا از خودتان محافظت کنید.
 
5. خبرنگار خود باش!

گاهی دیگران بدون آنکه دشمنی داشته باشند، حرفی یا رفتاری از خود نشان می‌دهند که احساس بدی را در ما ایجاد می‌کند. مثل زمانی‌که فکر کنیم دوست ما خودش را عقل کل می‌داند و اصلا روی فکر ما حساب باز نکرده است. برای اینکه چنین مشکلی حل شود، لازم است از خودمان یک گزارش به او بدهیم. خیلی ساده و روان. به این نمونه توجه کنید: «وقتی شما این طوری با من حرف می‌زنید، فکر می‌کنم یک آدم عقب مانده‌ام و خیلی ناراحت می‌شوم». یک گزارش کوتاه و شنیدنی باعث می‌شود، دوست شما رفتارش را تغییر دهد. باور ندارید؟ تجربه کنید.

نویسنده: ابراهیم اخوی