الحكمة المتعاليّه في الاسفار العقلية الاربعه

صدر الدين محمد شيرازي (م 1050 ه‍ .ق)
كتاب حاضر از اولين تأليفات مؤلف بعد از عزلت طولاني وي مي باشد و شامل آراء فلسفي مؤلف به خصوص در بحث وجود است. اسفار يكي از متون عاليه فلسفي است كه ملاصدرا آراء و عقايد خويش را به طور مفصل بيان كرده است.
مؤلف كتاب را در چهار سفر عرفا كه عبارتند از؛ السفر من الخلق الي الخلق، السفر با الحق في الحق، السفر من الحق الي الحق و السفر بالحق في الخلق.
اين کتاب در چهار جلد و هر جلد در يكي از موضوعات زير تنظيم شده است.
1. در امور عامه و در نظر به طبيعت وجود و عوارض ذاتي آن مي باشد.
2. در علم طبيعي
3. در علم الهي، شناخت معرفت ربوبيّت و حكمت الهيه.
4. در علم نفس از مبدأ تكوين آن تا آخر مقامات يعني معاد.
يكي از مهمترين كتابهايي كه در فلسفه اسلامي كه مؤلفي هوشمند و نابغه آن را به رشته تحرير در آورده است، همين كتاب اسفار مي باشد. كه عقول بسياري از فلاسفه متقدم و متأخر از نيل به كنه مطلب و تفسير آن باز مانده است.
كتاب اسفار كه شامل آراء و نظرات زبده، خلاصه اقوال و كشف خيلي از پيچيدگي هاي فلسفه است، توانسته است بسياري از مشكلات فلسفه را با سهولت لفظ و دقت معني حل كند. بدين جهت اين كتاب از دير باز متن درسي فلسفه در سطح عالي حوزه هاي علميه و بسياري از مراكز تخصصي آموزش فلسفه بوده و جهت تدريس نياز به اساتيد توانمند و مسلط به فلسفه دارد.[1]
كتاب حاضر جهت دست يابي به دقيق ترين نظرات علمي، و تطبيق نظرات با هم و جمع آوري آراء و نظرات نيز كتاب پر فايده و مناسبي مي باشد، چرا كه مؤلف به بيان مطلبي كه در نظر خود حق است بسنده نكرده بلكه نظرات مختلفي را نقد و بررسي كرده و در نهايت نظر خود را بيان كرده است. بر اين کتاب شروح و حواشي فراوان از سوي حکما و فلاسفه متاخر نگاشته شده است که از جمله آن ها شرح استاد مطهري, شرح استاد جوادي آملي و شرح امام خميني مي باشد.
اين كتاب در 9 جلد و 4 مجلد به زبان عربي به همت انتشارات دار الاحياء التراث العربي در بيروت در سال 1419 ه‍.ق به چاپ رسيده است.

پي نوشت :

[1] . مقدمه كتاب اسفار و كتاب الشواهد الربوبيه ملا صدرا.

منبع:مرکز مطالعات و پژوهش هاي فرهنگي حوزه علميه
/س