شهرستان زیبای رشت مهم‌ترین منطقه استان گیلان است و در طول سالیان پیشین با توجه به موقعیت جغرافیایی‌اش آثار تاریخی فراوانی در آن ساخته شده است. بسیاری از گردشگران این شهرستان را با نام میرزا کوچک خان جنگلی به یاد می‌آورند. بهترین زمان برای دیدن این منطقه از ایران فصول بهار و پاییز می‌باشد.


خانه میرزا کوچک خان جنگلی

خانه میرزا کوچک خان جنگلی به واقع زادگاه یونس استادسرایی معروف به میرزا کوچک خان از مبارزان انقلاب مشروطه و رهبر جنبش جنگل است که در استاد سرا، خیابان سهیل دبیری، جنب دفتراسناد رسمی واقع شده است. میرزا کوچک خان جنگلی در خانه ای متولد شد که اکنون به یکی از جاذبه های گردشگری مهم استان گیلان و خانه یکی از بزرگترین مشاهیر ایران تبدیل شده است.

میرزا کوچک خان فرزند میرزا بزرگ در سال ۱۲۵۷ (ه. ش) در این سرا واقع در استادسرای رشت به دنیا آمد. این بنا که در حال تخریب بود از سال ۱۳۸۰ در اختیار شهرداری رشت قرار گرفت و بازسازی بنای فعلی از سال ۱۳۸۱ به سبک معماری بومی آغاز شد. مساحت این بنا ۳۰۰ مترمربع، شامل دو طبقه که هر طبقه چهار اتاق و ایوان و دو پلکان در دو طرف خانه برای ورود به ایوان و اتاق‌ های بالا است. طبقه پایین نمایشگاهی دائمی از کتب مربوط به تاریخ گیلان و نهضت جنگل را در خود جای داده و طبقه بالا محل زندگی خانواده استادسرایی بوده که مانند آنچه در قدیم وجود داشته بازسازی شده است. در گوشه و کنار خانه هم روی دیوارها عکس‌ ها و اسنادی از دوران مبارزات نهضت جنگل نصب گردیده است.


موزه گنجینه رشت

موزه گنجینه رشت، بنایی است که از قدمت ۷۰ ساله برخوردار است. ساختمان موزه رشت، در زیر زمینی به وسعت ۷۰۰ متر مربع و با زیر بنای ۵۶۰ متر مربع بناشده که در خیابان طالقانی رشت قرار گرفته است. در گذشته، بنای موزه به یکی از یاران میرزا کوچک خان جنگلی بنام میرزا حسین خان کسمایی تعلق داشت. ایشان، فردی آزادیخواه، شاعر، روزنامه نگار مشهور و از مردمان زمان مشروطیت و نهضت جنگل بود.

میرزا حسین خان، در سال ۱۳۴۹ هجری شمسی، این بنا را به وزارت فرهنگ و هنر فروخت. پس از اقدامات اولیه زیر نظر کارشناسان مرکز مردم شناسی ایران، بنا به موزه مبدل شد که تا سال ۱۳۷۶ هجری شمسی با نام موزه شهر توسط اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی مدیریت می شد.  پس از تشکیل سازمان میراث فرهنگی کشور، ساختمان موزه در اختیار مدیریت برنامه ریزی موزه ها و نمایشگاه ها قرار گرفت. موزه گنجینه رشت شامل دو بخش مردم شناسی و باستان شناسی می باشد.


تالاب عینک

تالاب عینک  در حاشیهٔ پارک دانشجو، در غرب شهرستان رشت  واقع است و از نظر مساحت، دومین تالاب بزرگ استان گیلان محسوب می شود. تالاب گستره غربی شرقی دارد و طول آن در حدود ۲.۶ کیلومتر و عرض آن در بیشترین حالت ۲۶۰ متر است. این تالاب به دلیل آن که در عکس‌های هوایی شبیه عینک است به این نام خوانده می‌شود. این تالاب از مناطق مهم گردشگری شهر رشت محسوب می‌شود. محیط آن ۱۲ کیلومتر و منبع آبی آن ۳۰ هکتار است. در مرداب عینک حدود ۲ تن ماهی کپور و ماهی آزاد پرورشی وجود دارد.

شرایط تالاب عینک نسبت به تالاب های دیگر استان گیلان اندکی خاص می باشد از آن لحاظ که این تالاب در داخل شهر قرار گرفته و از طرفی در این سالها شاهد افزایش بی سابقه جمعیت در شهر رشت بوده ایم و این حجم انبوه جمعیت، موجب گردیده تا به نسبت تالاب های دیگر، این تالاب با مشکلات عدیده تری دست و پنجه نرم کند که از آن جمله می توان به ساخت و سازهای بیشمار در حریم تالاب،ورود فاضلاب های شهری و صنعتی به داخل تالاب و تولید زباله توسط شهرنشینان اشاره کرد تا جایی که بخش هایی از تالاب را لوازم منزل و املاح و مصالحی اشغال کرده که به دلیل تخریب خانه های مسکونی به داخل تالاب رها شده و اینها دلایل خشک شدن بخش هایی از تالاب است.


بازار رشت

«بازار رشت» یا همون بازار بزرگ رشت، یک بازار سنتی است که ۱۴ کاروانسرا دارد و به وسیله راسته های مختلف به هم وصل شده است. معماری این کاروانسراها که در دوره قاجاریه و اوایل دوره پهلوی ساخته شده، از جاذبه های گردشگری این بازار به حساب می‌آید و گشت و گذار در «بازار رشت» ممکنه ساعت ها طول بکشد. در این بازار علاوه بر محصولات متنوع کشاورزی، تمام مایحتاج روزانه زندگی را می توان پیدا کرد. به علاوه بسیاری از گردشگران به راحتی می توانند از این بازار انواع سوغاتی ها را خریداری کنند.


دریاچه سد سقالکسار

سقالکسار روستایی است از توابع بخش مرکزی شهرستان رشت در استان گیلان ایران که در ۱۵ کیلومتری جنوب شهر رشت در دهستان لاکان قرار دارد در اطراف مزار آقا سید شریف دریاچه های متعددی وجود دارد که دارای طبیعت بسیار زیبایی می باشند. یکی از بزرگترین این دریاچه ها (استخرها) سد خاکی سقالکسار می باشد که در نزدیک چماچاه و روستای سقالکسار واقع شده است و در تمامی فصول مسافران را به سمت خود جذب می کند. با حدود یک ربع ساعت رانندگی از رشت می توان به این روستای فوق العاده زیبا رسید.

آب دریاچه سد سقالکسار از ریزش های جوی و چشمه ساران منطقه تامین می شود. ارتفاع دریاچه از سطح دریا ۶۴ متر، طول دریاچه در حدود ۶۰۰ متر و عرض آن ۵۰۰ متر است. واژه‌ سقالکسار به‌ معنای محل آب خوردن پرندگان است. در گذشته پرندگانی مانند لک و سار به این روستا می‌ آمدند و از چشمه موجود در آن آب می‌ خوردند به همین خاطر این روستا سقالکسار نامیده شده است. مساحت این دریاچه ۱۵ هکتار است.

روستای سقالکسار با چشم اندازی زیبا، سرشار از سکوت دریاچه ایست که انبوهی از درخت های جنگلی سر به آسمان کشیده  آن را احاطه کرده است. سقالکسار غیر از این دریاچه، جاذبه های طبیعی زیادی دارد کافی است سری به این روستا بزنید و با مردم مهربانش که شغل اکثر آنها کشاورزی  است از نزدیک آشنا شوید. مزارع برنج و بوی شالی و خوشه های طلایی رنگش در فصل بهره برداری از برنج جلوه ای خاص به این روستای خوش آب و هوای گیلان می دهد و گفتنی است دریاچه سد سقالکسار در هر فصلی زیبایی های خاص خودش را دارد.


پل خشتی لوشان

این پل در شهرستان لوشان جنوبی ترین شهر استان گیلان و در مسیر رشت – قزوین در فاصله ۹۳ کیلومتری مرکز استان- روی رودخانه شاهرود (یکی از شاخه های سفید رود ) ساخته شده است. رابینو درباره این پل می نویسد: پل لوشان دارای ۴ دهانه به ابعاد مختلف و نیز موج برگردان هایی در سمت پایه ها است. کوره پوش هایی در میان پایه از سنگینی پل می کاهد و در مواقع افزایش سطح آب گذر رود را تسهیل می کند. طول کلی این پل ۱۰۰ متر و عرش آن هفت متر است. در دو طرف مسیر عبور عابر، جان پناه وجود دارد و کف پل با قلوه سنگ فرش شده است. پل لوشان پس از زلزله سال ۱۳۶۹ توسط اداره کل میراث فرهنگی گیلان مورد بررسی اساسی قرار گرفت.


خانه ابریشمی

خانه ابریشمی از بناهای زیبای عصر قاجار و در محله صیقلان رشت واقع است. این خانه دارای دو تالار به نام های چینی خانه و تالار آیینه است. هر یک از تالارها با تزئینات پر کار آرایش یافته اند. در تالار چینی خانه ظروفی منقوش به نقش گل و مرغ، در دوایری که با گچ بری ها احاطه شده، به جای گرفته اند. از دیگر قسمت های این بنا تالار آیینه با آینه کاری های دقیق و ظریف است. تزئینات بی شمار سقف، گیلویی ها، طاق ها، طاقچه ها و سردرها به همراه گچ بری های ظرفی در اطراف پیش بخاری این بنای مسکونی را در ردیف زیباترین منازل دوره قاجاریه قرار داده است. از آنجا که این بنا در گذشته به حاجی میرزا ابریشمی تعلق داشت. امروزه نیز با نام صاحب اولیه آن خوانده می شود.



منبع: سایت ستاره