جاذبه های گردشگری بوشهر را می‌توان به دو دسته تاریخی و طبیعی تقسیم بندی کرد. بوشهر یکی از شهر‌های جنوب غربی کشور است که از سمت شمال، غرب و جنوب به خلیج فارس محدود شده‌ است، این بندر در ارتفاع ۱۸ متری از سطح دریا و در منطقه ساحلی خلیج فارس واقع شده و آب‌ و هوای نیمه بیابانی گرم دارد. 

بندر امروزی بوشهر را نادرشاه افشار در ۱۷۳۶ میلادی رونق دوباره بخشید. نام این محل پیش از آن ریشهر بود. بندر بوشهر به خاطر عواملی مانند صیادی، وجود نیروگاه اتمی، کشتی سازی و صادرات از این بندر رونق اقتصادی گرفته ‌است. بهترین زمان برای بازدید از بوشهر اواخر فصل پاییز و فصل زمستان می‌باشد.


جاذبه‌های گردشگری بوشهر از دیدگاه طبیعت گردها

جاذبه‌های طبیعی را می‌توان به دو دسته مناطق حفاظت شده و مناطق آزاد دسته بندی کرد. مناطق حفاظت شده بوشهر شامل منطقه حفاظت شده مند، پارک ملی دریایی دیر-نخیلو، منطقه حفاظت‌شده حله، پارک ملی نای‌بند، پناهگاه حیات وحش خارک، پناهگاه حیات وحش کوه‌سیاه و گنبد نمکی جاشک را نام برد. از بین مناطق معرفی شده تنها به ذکر سه منطقه می‌پردازیم.

منطقه حفاظت شده مند: منطقه حفاظت شده مند دارای دو اکوسیستم آبی و خشکی است. چهار جزیره خان، تهمادون، نخیلو و ام‌الکرم به زیبایی منطقه حفاظت شده مند در سواحل زیبای خلیج فارس افزوده‌اند. رودخانه زیبای مند پرآب‌ترین رودخانه استان بوشهر تنها منبع آبی تامین آب شرب حیات وحش منطقه یاد شده است. پوشش‌مناسب گیاهان‌ نادری چون‌انوکنمون سودامبولیس، دامبارنکیما، هالوکاریس، ساریکورینا، و درختان حرا، گز، کهور پاکستانی و کنار و ساحلی بودن این منطقه مکان زیست و مهاجرت انواع پرندگان، آبزیان، خزندگان و حیوانات را فراهم کرده است.

پارک ملی دریایی دیر نخیلو: در حال حاضر مساحت پارک ملی دیر – نخیلو ۲۰,۴۳۶ هکتار می‌باشد. به علاوه پارک ملی دیر  نخیلو به بهشت پرندگان معروف شده است و دلیل آن مکان مناسب و آرامی برای تخم گذاری پرندگان و لاک پشت‌ها در جزایر خلیج فارس می‌باشد.

گنبد نمکی جاشک: این گنبد یا کوه نمکی در دل کوه جاشک ۱۲ کیلومتر درازا و ۴ و نیم کیلومتر پهنا دارد. وسعت گنبد حدود ۳۶۶۶ هکتار بوده و ارتفاع قله آن ۱۳۵۰ متر از سطح دریا است. کوه نمک جاشک در محدوده درویشی رودخانه‌ مند قرار گرفته است. بخش‌هایی از گنبد نمکی کاکی که نمک دارد، فاقد هر گونه پوشش گیاهی است اما بیشتر لایه‌های سازنده آن آهکی است که از میان کوه نمک سربرآورده و از پوشش گیاهی بسیار خوبی برخوردار است و در دامنه‌های کوه نیز گیاهان مقاوم به شوری مشاهده می‌شود. در کل پوشش گیاهی منطقه شامل گون، گیشدار و قیچ است که در فصل زمستان و بهار انواع گیاهان یک‌ساله سطح زمین را می‌پوشاند و زیبایی خاصی به آن می‌بخشد.

از دیگر جاذبه‌ های گردشگری بوشهر مناسب برای اکوتوریست‌ها را می‌توان به کوه پدری، آبشار زیرراه، غار چهل خانه و چشمه آبگرم قوچاک را نام برد.
 
کوه پدری: این گوه در حومه شهرستان جم از توابع عسلویه استان بوشهر و در نیمه های راه بندر کنگان به فیروز آباد شیراز قرار دارد. قله این کوه نزدیک ترین نقطه زمین به خورشید است، چون بالاترین ارتفاع در نزدیکی خط استوا است. مغناطیس فوق العاده قوی کوه در جهان زبانزد است و اگر در فاصله ۵۰ تا ۱۰۰ متری کوه یعنی تقریبا انتهایی ترین نقطه مشخص آسفالت با ماشین توقف کنید و ترمز دستی را بخوابانید، ماشین به جای سر پائینی به نرمی به سمت کوه کشیده می شود که البته همین مغناطیس برای رانندگان نا آشنا بسیار دردسر ساز بوده و تاکنون تعداد زیادی از خودروها بی اختیار با کوه تصادف کرداند. از جمله خواص خارق العاده ی این کوه کمک به درمان مبتلایان به ایدز است. به خاطر نزدیکی این کوه به خورشید امکان رشد و نمو ویروس های بیماری زا از جمله ویروس HIV صفر است.

آبشار زیر راه: این آبشار بعد از روستای زیر راه دشتسان قرار دارد و آب آبشار زیر راه در اثر فرسایش قناتی است که در آنجا قرار داشته و آب از مسیر قنات خارج شده و غاری زیبا در زیر جاده بوجود آورده و روان شدن این آب در سطح زمین باعث شده است که دره ای پوشیده از چمن و درختان پدیدار گردد.

غار چهل خانه: غار چهل خانه واقع در شهر سعدآباد، از توابع بخش سعدآباد شهرستان دشتستان، یکی از آثارهای تاریخی و از نقاط دیدنی استان بوشهر در جنوب ایران است. در شمال دشتستان رشته کوهی وجود دارد که در ارتفاعاتش تعدادی اطاق شبیه به غارهای صخره ای و حجاری شده دیده می شود که یک مجموعه ی بسیار زیبا رو تشکیل می دهد که متاسفانه بر اثر سیل و فرسایش دچار تخریب شده است. قدمت این غار را به دوران ساسانیان نسبت می دهند.

چشمه آبگرم قوچاک: چشمه آبگرم قوچارک واقع در شهر دلوار از توابع بخش دلوار شهرستان تنگستان و یکی از نقاط دیدنی استان بوشهر در جنوب ایران است که در مسیر جاده بوشهر ــ به بندرعباس و در ۵ کیلومتری جنوب غربی اهرم قرار دارد. این چشمه از شکاف سنگ های آهک مارنی از زمین خارج می شود. آب این چشمه در ردیف آب های سولفات، کلیسم، همراه با منیزیم زیاد و کلرور، سدیم هست.


جاذبه‌ های گردشگری بوشهر از دیدگاه تاریخی

جاذبه‌ های گردشگری بوشهر از دیدگاه تاریخی بسیار متنوع و فراوان هستند ولی از جالب‌ترین مکان‌ها برای بازدید می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
 
موزه دریانوردی خلیج فارس: موزه دریا و دریانوردی خلیج فارس، یکی از موزه‌های استان بوشهر و در محله سبزآباد بندر بوشهر می‌باشد. محل کنونی این موزه که شامل ساختمان کنسولگری و عمارت کلاه فرنگی می‌باشد، در سال ۱۸۵۸ میلادی تاسیس شد و مدتی بعد به مقر دائمی سرکنسول گری انگلستان در بوشهر تبدیل شد. این بنا تا پایان جنگ جهانی دوم در اختیار دولت انگلیس بود تا آنکه در سال ۱۹۴۶ میلادی برابر ۱۳۲۵ هجری قمری و بعد از انتقال نمایندگی سیاسی انگلیس به بحرین، این عمارت به دولت ایران تحویل گردید و در اختیار نیروی دریایی ایران قرار گرفت. در محوطه موزه ۴۰ فروند شناور سطحی و انواع زیرسطحی‌های جنگی دریایی متعلق به دوره‌های مختلف تاریخی از جمله قاچار و کشتی پرسپولیس نگهداری می‌شود. 

کلیسای گئورگ مقدس بوشهر: کلیسای گئورگ مقدس تنها کلیسای بوشهر در سال ۱۸۱۹ میلادی برابر با ۱۲۳۵ هجری قمری یعنی در دوره قاجار بوسیله خانواده آوادیان، از خانواده های سرشناس ارمنی ساکن بوشهر و با کمک سایر مسیحیان ساکن این شهر از جمله انگلیسی های ساکن بوشهر در زمینی نسبتا وسیع در محله شنبدی این شهر ساخته شد. این کلیسا در زمینی مستطیل شکل واقع شده و ساختمان اصلی آن پلانی شبیه به یک چلیپا دارد. در دو طرف بنای کلیسا حیاط هایی قرار دارند که برای دفن مردگان اختصاص داده شده بود. مهمترین و شکیل ترین قسمت کلیسا محراب آن است که بوسیله پله هایی که به صورت قرینه در دو طرف آن قرار دارند به تالار متصل می گردد. 

بازار تاریخی دیلم: بندر دیلم به لحاظ همجواری با کشورهای حوزه خلیج فارس از جمله امارات و کویت و تجارت بازرگانان و تجار این شهر با این کشورها و دیگر کشورهای آسیایی مثل چین و تایلند و سنگاپور، نوسان نرخ ارز از جمله دلار، درهم امارات و دینار کویت تاثیر مستقیمی بر بازار و معیشت مردم و به خصوص بازاریان، کارگران و ملوانان دارد. نخستین آوازه این شهرستان تجارتی بودن آن است که از قدیم مردم این دیار به کار و فعالیت دراین زمینه مشغول بودند. اجناس خارجی در این شهر با قیمتی کمتر از بازار ایران به فروش می رسند به طوری که از استان های همجوار و حتی دیگر استان ها برای خرید به این شهر می آیند. به همین دلیل در ایام تعطیل شلوغ ترین شهر استان بوشهر است.

قلعه نصوری کنگان: قلعه نصوری در شهر بندر طاهری از توابع بخش مرکزی شهرستان کنگان قرار دارد و یکی از اثرهای تاریخی و از نقاط دیدنی استان بوشهر در جنوب ایران است.شهر کنگان در 220 کیلومتری جنوب‌شرقی بوشهر در منطقه کوهستانی نار و کنگان قرار دارد.قلعه نصوری که به قلعه شیخ نیز مشهور است، متعلق به اوایل دوره قاجاریه است.این قلعه به دستور شیخ جبار نصوری در سال 1224 قمری ساخته شده است. مصالح به کار رفته در این قلعه نیز سنگ‌های بزرگ و ملاط آن گل و گچ می‌باشد.

جاذبه‌ های گردشگری در بوشهر از لحاظ تاریخی و طبیعت گردی بسیار متنوع است و برای دیدن اکثر مناطق موجود بایستی چندین روز و یا چندین هفته وقت گذاشت.  بنابراین یافتن مراکز اقامتی مناسب یکی از چالش‌های پیش رو مسافرین خواهد بود. در سال‌های اخیر اماکن اقامتی و هتل‌های لوکسی در این منطقه ساخته شده که از جمله آن می‌توان به هتل جهانگردی دلوار بوشهر اشاره کرد. 


منبع: سایت ستاره