متاسفانه این روزها زایمان به روش سزارین به یک مد در جامعه تبدیل شده و بسیاری از خانم ها بدون هیچ تفکری و تنها به دلیل ترس از درد زایمان طبیعی، سزارین را انتخاب می کنند. البته انجام عمل سزارین، مزایا و معایبی دارد که لازم است با دقت به آن توجه کرد. اما بدون تردید می توان گفت که زایمان سزارین انتخابی توسط مادر عوارض زیادی را به همراه دارد.
 
تنها مزایای زایمان سزارین انتخابی، اطلاع مادر از چگونگی زایمان و عامل دیگر راحتی آن برای جراح است. اما خانم ها باید بدانند که جراحی سزارین یک جراحی بزرگ شکمی و بسیار جدی است و از شروع سزارین تا حین عمل و پس از آن سه تا چهار ساعت طول می کشد.موضوع بسیار مهم آن است که چون رحم نزدیک روده ها و مثانه قرار دارد، برش سزارین باید به دقت انجام شود؛ چرا که ممکن است به ارگانهای دیگر آسیب رسیده و سبب خونریزی یا عفونت شود و برای زنانی که سه تا چند سزارین داشته اند این خطرات بسیار بیشتر خواهد بود.حتی بسیاری از خانم های باردار در مورد انجام زایمان واژینال یا همان طبیعی بعد از زایمان سزارین مطلع نیستند و در واقع بسیاری از پزشکان این اجازه را به زنان نمی دهند تا بعد از سزارین، طبیعی زایمان کنند.


بهبود آسان نیست

بهبود جراحی سزارین ساده نیست. مدت معمول اقامت در بیمارستان بعد از جراحی سزارین معمولا چهار تا پنج روز است و در مقایسه با دو روز برای مادرانی که زایمان طبیعی دارند، کمی طولانی تر است.
 
در واقع روز بعد از جراحی معمولا مادران باید حرکت داشته باشند اما هنوز هم به آرامبخش و مسکن نیاز دارند. پرستار به مادر باردار کمک می کند تا شروع به حرکت کند تا خطر تشکیل لخته در پاها و بدن کمتر شود.
 
موضوع بسیار مهم آن است که چون رحم نزدیک روده ها و مثانه قرار دارد، برش سزارین باید به دقت انجام شود؛ چرا که ممکن است به ارگانهای دیگر آسیب رسیده و سبب خونریزی یا عفونت شود و برای زنانی که سه تا چند سزارین داشته اند این خطرات بسیار بیشتر خواهد بود.
 
از طرفی جفت در عمقی به رحم چسبیده و به سختی خارج می شود بنابراین ممکن است خطر خونریزی سنگین وجود داشته باشند و حتی احتمال نیاز به تزریق خون بالاست. گاهی نیز هیسترکتومی یا برداشتن رحم تنها راه نجات جان مادر است. در عین حال پزشکان معتقدند بیش از ۴۰ درصد خانم هایی که سه سزارین بیشتر داشته اند ممکن است دچار این عوارض شوند. بنابراین انجام زایمان سزارین باید محدود به افرادی شود که از نظر پزشکی لازم است نجات دهنده جان مادر باشد.
 
بسیاری از مادران باید بدانند که وقتی از بیمارستان مرخص می شوند نباید به مدت حداقل دو ماه چیز سنگینی به غیر از نوزاد خود بلند کنند. همچنین نباید به مدت دو هفته رانندگی و به مدت چهار تا شش هفته هم ورزش کنند و حداقل شش هفته فعالیت جنسی نداشته باشند.
 

افزایش خطر خونریزی در سزارین

خونریزی به دنبال سزارین و عفونت های محل عمل و رحم تقریبا دو برابر بیشتر از زایمان طبیعی است و برخلاف تصور عموم افراد، سلامت مادر در سزارین بیشتر در معرض خطر قرار می گیرد.
 

بیهوشی خطرناک

مساله بیهوشی حین سزارین می تواند مشکلاتی را برای مادر به وجود آورد. سزارین در هر صورت یک عمل جراحی است و به دنبال آن مشکلات ناشی از جراحی نیز برای مادر پیش خواهد آمد. در عین حال علاوه بر عوارض بیهوشی می توان به مشکلات ادراری مانند سوزش ادرار، عفونت های ادراری و درد ناحیه مثانه پس از سزارین اشاره کرد.
 

شادابی پس از زایمان طبیعی

سرحالی و شادابی مادر پس از زایمان طبیعی نکته بسیار مهمی است. مادری که زایمان طبیعی می کند، همان روز پس از زایمان به راحتی می تواند کارهای مربوط به خود و بچه را انجام دهد اما مادری که سزارین می کند چند روز باید استراحت کند. دردهای پس از سزارین نیز خیلی زیاد است؛ به طوری که مادر نیاز به مسکن پیدا می کند. در حالی که به صورت معمولی و طبیعی مادر هفت تا هشت ساعت قبل از زایمان طبیعی درد خواهد داشت. اما در مورد سزارین این دردها چند روز ادامه می یابند.
 

سزارین سد راه زایمان طبیعی

مادر می تواند پس از فقط یک بار سزارین، زایمان طبیعی داشته باشد اما مادران اغلب این نکته را نادیده می گیرند. در چنین شرایطی ممکن است خانمی دو یا سه بار تحت جراحی قرار گیرد و همین مساله باعث افزایش احتمال چسبندگی ها و دردهای ناشی از آن می شود. این چسبندگی ها هم ممکن است مشکلاتی از جمله مشکلات گوارشی را برای بیمار به وجود آورند.
 

مشکل کاهش وزن بعد از زایمان سزارین

خانم هایی که زایمان طبیعی دارند بسیار زودتر از خانم های سزارینی فعالیت روزانه خود را آغاز می کنند و به واسطه فعالیت ها و ورزش های بعد از زایمان زودتر به تناسب اندام می رسند؛ چرا که عوارض بیهوشی و درد ناشی از بخیه ها و فشارهای شکمی را ندارند. در عین حال به راحتی قادرند به نوزادشان شیر دهند و همین شیردهی موجب سوختن ۵۰۰ کالری در طول شبانه روز خواهد شد.
 

سزارین، دشمن اولین واکسن نوزاد

مادرانی که زایمان طبیعی دارند در شیردهی به ویژه دادن آغوز به نوزاد خود موفق تر هستند و به دلیل درد زیاد، خونریزی یا بیهوشی، نوزاد خود را از خوردن آغوز به عنوان اولین واکسن کودک، محروم نمی کنند.

 
خداحافظی با خاطرات شیرین به دلیل سزارین

اغلب خانم ها دوست دارند در طول مدت زایمان خود کاملا هوشیار بوده و به طور کامل در جریان روند زایمان قرار گیرند. در مدت انجام عمل سزارین ممکن است از بیهوشی عمومی استفاده شود و در نتیجه تماس اولیه نوزاد با مادر و شروع شیردهی به نوزاد به تاخیر می افتد و مادر لذت شیرین در آغوش گرفتن نوزاد بلافاصله بعد از زایمان را از دست میدهد.
 

خطر سزارین برای نوزاد و مادر

در نوزادانی که به روش سزارین متولد می شوند، خطر ابتلا به دیابت نوع اول، ابتلا به آسم و آلرژی بسیار بالاتر از نوزادانی است که به روش زایمان طبیعی به دنیا می آیند. حتی تحقیقات نشان میدهند سندروم مرگ ناگهانی نوزادان در ماه های نخست، در نوزادانی که به شیوه سزارین متولد می شوند تا سه برابر بیشتر است. همچنین افسردگی مادران سزارینی دوبرابر مادرانی است که به روش زایمان طبیعی وضع حمل کرده اند.
 

منبع: 9 ماه انتظار شیرین، بتول جعفری گلستان، چاپ دوم، نوید حکمت، قم 1396