گلبول‌های قرمز خون نقش اکسیژن رسانی به نقاط مختلف بدن را دارد اما در افرادی که دچار اختلال کم خونی داسی شکل هستند این گلبول‌ها سخت و چسبنده و داسی شکل مانند حرف انگلیسی C می‌شوند. در این مطلب قصد داریم تا کم خونی داسی شکل و علائم آن را به همراه راه‌های پیشگیری و درمان آن به شما معرفی کنیم.


 

کم خونی داسی شکل چیست؟

کم‌ خونی داسی به یک بیماری ژنتیکی گفته می‌شود که عامل یک اختلال خونی است که در این بیماری هموگلوبین معیوب است و شکل صحیح و طبیعی خود را ندارد. در حالت عادی شکل هموگلوبین صاف و گرد است و به آسانی می‌تواند از مویرگ‌های خونی عبور کند اما هموگلوبین داسی شکل اینگونه نیست و به شکل داس بوده و نمی‌تواند مانند یک هموگلوبین عادی و نرمال از دیواره سلول‌ها عبور کند. علاوه بر این عمر این گلبول‌ها کوتاه‌تر است و باعث کم خونی فرد می‌شود. این بیماری یک بیماری ارثی است و در نواحی مالاریا خیز بیشتر شایع است.

فرد مبتلا به این بیماری دارای یک نوع هموگلوبین غیر عادی است که از پدر و مادر خود به ارث برده است. البته پدر و مادر این فرد می‌توانند سالم بوده و علائمی نداشته باشند اما ناقل بوده و این ژن را به فرزند خود منتقل کنند.
 

علائم بیماری کم خونی داسی شکل

علائم این بیماری را تا حداقل چهار ماهگی نمی‌توان تشخیص داد. با توجه به اینکه هموگلوبین ناقص و داسی شکل موجب اختلال در عملکرد خون‌رسانی گلبول‌های قرمز می‌شود اولین و مشخص‌ترین علامت آن نقص در اکسیژن‌رسانی به اندام‌های بدن است. در نتیجه این مشکل، خون‌رسانی به اندام‌هایی مانند کلیه، مغز، طحال و ... دچار نقص می‌شود.





برخی از علائم این بیماری عبارتند از:

1- خستگی سریع و مشکلات تنفسی مانند تنگی نفس
2- رنگ پریدگی یا زردی پوست
3- زودرنجی
4- احساس سرگیجه
5- افزایش سرعت ضربان قلب
6- استخوان‌درد
7- کم‌آبی بدن
9- تاخیر در بلوغ و رشد
10- حساسیت به سرما خوردگی و عفونت
11- تورم دست و پا خصوصا در کودکان
12- زخم شدن دست و پا
 

پیشگیری از کم خونی داسی شکل

این بیماری توسط آزمایش خون قابل تشخیص است و می‌توان تعیین کرد که آیا دارای ژن معیوب هستید یا خیر. اگر زوجی دارای ژن معیوب یا ناقل باشند باید زیر نظر مشاوره پزشک باردار شوند و جنین قبل از تولد مورد تست و آزمایش قرار بگیرد. چنین کودکانی را می‌توان با آزمایش‌های خون در بدو تولد شناسایی کرد.
 

درمان کم خونی داسی شکل

می‌توان گفت که پیوند مغز استخوان یک درمان کامل و موفقیت‌آمیز برای این بیماری است. علاوه بر این، برای کاهش عوارض و بیماری‌های ناشی از آن درمان‌هایی قابل توصیه است. مثلا داروهای اسید فولیک برای کاهش شدت کم خونی تجویز می‌شوند یا مصرف منظم پنی سیلین برای پیشگیری از عفونت توصیه شده و واکسیناسیون و داروهای مسکن در برابر بیماری‌های عفونی مورد نیاز است. به افراد مبتلا به کم خونی داسی شکل توصیه می‌شود که مایعات فراوان بنوشد و در معرض سرما قرار نگیرند. گاهی برای کمک به رفع کم خونی مزمن، تزریق خون صورت می گیرد.


منبع: سایت ستاره