شناخت تخم مرغ و خواص آن

نويسنده: انور کوهکن




در این مقاله شرحی بر خواص تخم مرغ و شبهات وارده به این ماده غذایی مفید مورد بحث قرار گرفته است .
ترکیبات: تخم مرغ غنی از کولین، پروتئین و کاراتیـنوئیدهای لوتین و زاکسانتین است.
خواص غذایی: کولین موجود در تخم مرغ در حفظ حافظه در دوران پیری موثر میباشد. از آن گذشته کاراتینوئیدهای موجود در تخم مرغ از ایجاد آب مروارید که میتـواند منجر به کوری گردد جلوگیری بعمل می آورد.
بهترین روش مصرف: بصورت آب پـز، سفت پز، نیمرو و املت تفاوتی نمی کند تـنها از آغشته کردن زیاد تخم مرغ به روغن و کره اجتناب ورزید.
اسـم تـخـم مـرغ در یـکـی دو دهـه اخـیـر بد در رفته است.
کـارشناسان سلامتی معتقدند که برای سلامت قلب مضر اسـت، و خـلاصـه این کــه موضوع بحث و انتقاد بسیاری از مـنـتـقدان مـی بـاشنـد.
امـا آیـا بـه راسـتی دوست سفیدرنـــگ ( و گاهی قهوه ای) ما برایمان اینقدر مضر است؟به تـازگی بسـیــاری از سازمانهای بهداشتی به دفاع از فواید تخـم مـرغ پــرداخته اند. پس ما باید کدام یک از حرف ها راقبول کنیم؟ اگر مضر هستند پس چرا مجددا درمورد خواص آنها تبلیغ می شود؟

تصور نادرست در مورد تخم مرغ:

سـابق بر این تصور می شد که تخم مرغ کلسترول خون را افزایش می دهد. و همانطور که می دانـیـد کلســـترول بالا باعث ایجاد سکته قلبی میـشود. زرده تخم مرغ به تنهایی شامل 5 گرم چربی می باشد که برای متخصصین تغذیه کافی است که ادعا کنند تخم مرغ باعت ایجاد تسدد شراین می شود.
یک تصور نادرست دیگر این است که مردم فکر می کنند کلسترول همان چربی است. این امر درست نیست. کلسترول یک ماده مومی شکل است که از نظر ظاهری کمی شبیه به چربی می باشد اما خصوصیات متفاوتی با آن دارد. دانشمندان امروزه به این نتیجه دست پیدا کرده اند که کلسترول در بسیاری از غذاها وجود دارد و کلسترولی که در خون مشاهده می شود با آنچه که قبلا تصور می شد تفاوت های بسیاری دارد. بنابراین برای حل کردن راز تخم مرغ باید مطالبی در مورد کلسترول بدانیم.

کلسترول:

پیش از هر چیز باید بدانید که کلسترول لزوما چیز بدی نیست. بدن انسان برای حفظ دیواره سلولی، تجزیه بافت اعصاب و تولید ویتامین D به کلسترول نیاز دارد. ضمنا دو نوع کلسترول وجود دارد: کلسترولی که در غذاها وجود دارد و دیگری کلسترول خون. که هر دو از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشند.
کلسترول غذایی را می توانید در غذاهایی نظیر: گوشت قرمز، گوشت سفید، غذاهای دریایی، تخم مرغ و لبنیات پیدا کنید. کلسترول نوع دوم ( کلسترول خون) در کبد تولید می شود و با جریان خون به تمام نقاط بدن می رسد. کلسترول خون خود به دو زیر مجموعه تقسیم بندی می شود: لیپو پروتیین های متراکم (HDL) و لیپو پروتیین های کم تراکم (LDL). LDL به این دلیل که به دیواره شریان های خونی می چسبد به عنوان کلسترول بد شناخته می شود.
چیزی که واقعا بد است میزان لیپو پروتیین های کم تراکمی است که در خون وجود دارد. مقدار بیش از اندازه آن باعث ایجاد ناراحتی های قلبی می شود. دانشمندان اخیرا به این نتیجه رسیده اند که مصرف غذاهایی که دارای کلسترول هستند میزان کلسترول خون را افزایش نمی دهند. حداقل می توان گفت که تعدادی از کارشناسان با این نظر موافقند ( مثل همیشه عده ای مخالف وجود دارد.)
بر اساس یکی از تحقیقاتی که دکتر وندا هاول به همراه همکارانش در دانشگاه آریزونا انجام داده است، در طی یک مطالعه آماری که در طول 25 سال به پایان رسید به این نتیجه رسیده اند که مصرف کلسترولی که در لبنیات وجود دارد به هیچ وجه کلسترول خون را بالا نمی برد. این تحقیق همچنین حاکی از آن است که افرادی که دارای رژیم غذایی کم چربی بوده و حتی روزی 2 تخم مرغ مصرف می کردند هیچ نشانه ای از افزایش کلسترول در خون آنها مشاهده نشده است.
بنابراین چه چیزی باعث افزایش کلسترول خون می شود؟ یکی از تئوری ها بر این اصل استوار است که چربی های اشباع شده عامل افزایش کلسترول می باشند. از سه نوع چربی که وجود دارد ( اشباع شده، اشباع حلقه ای و اشباع نشده) تنها نوع اشباع شده آن باعث افزایش کلسترول و در نتیجه میزان LDL می باشند. تخم مرغ دارای چربی های اشباع نشده می باشد که می تواند میزان کلسترول بد خون را کاهش دهد، به شرط اینکه مصرف آنرا جایگزین غذاهایی با چربی های اشباع شده نمایید.

غذاهای خوشمزه:

تخم مرغ یک غذای کاملا مغذی است. فقط از چربی (زرده) و پروتئین (سفیده) تشکیل نشده، بلکه مقادیر بسیار زیادی از ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن نیز در آن یافت می شود که از جمله آنها می توان به نکات زیر اشاره کرد...

ویتامین ها

A: مناسب برای پوست و رشد
D: با تولید کلسیم مقاومت استخوان ها را افزایش می دهد
E: از سلول ها در برابر فرایند اکسایش جلوگیری می کند
B1: باعث آزاد شدن انرژی موجود در کربوهیدرات ها می شود
B2: انرژی موجود در چربی ها و پروتئین ها را آزاد می کند
B6: سوخت و ساز پروتئین در بدن را بهبود می بخشد
B12: در ساختار بافت های عصبی و سلول های خونی نقش مهمی دارد

مواد معدنی

آهن: در ساخت گلبول های قرمز خون بسیار موثر است
روی: به تعادل آنزیم ها کمک کرده و فرایند بلوغ را تسریع می بخشد
کلسیم: مهمترین ماده معدنی در تقویت استخوان و دندان
ید: ترشح هورمون ها تیروئید را کنترل می کند
سلنیوم: مانند ویتامین E از سلول ها در برابر فرایند اکسایش محافظت می کند

بهترین نوع پروتئین :

اگر موارد بالا برای شما کافی نیست باید این را هم اضافه کنیم که در سفیده تخم مرغ انواعی از خالص ترین پروتیین ها وجود دارد. آنقدر مغذی است که دانشمندان زمانی که میخواهند پروتئین سایر غذاها را محاسبه کنند، پروتئین سفیده تخم مرغ را به عنوان استاندارد در نظر می گیرند. "ارزش غذایی" آن (مقیاسی است برای تعیین فایده پروتئین رشد) 39.7 می باشد. این در حالی است که ارزش غذایی شیر، گوشت و برنج به ترتیب 84.5 ، 74.3 ، و 64 می باشد.
هر چه ارزش غذایی بالاتر باشد پروتیین بهتر جذب می شود. به همین دلیل است که بدن سازها در رژیم غذایی خود از سفیده تخم مرغ استفاده می کنند. زمانی که شخص، به عنوان نمونه گوشت مصرف می کند، تمام پروتیین آن به طور خالص مصرف نمی شود.
پروتئین یک ماده مرکب می باشد. به این دلیل است که کارشناسانی که برای بدن سازها پروتئین مصنوعی می سازند همیشه از سفیده تخم مرغ در فراورده های خود استفاده می کنند. همانطور که مشاهده می کنید هر عدد تخم مرغ معمولی حاوی 6.3 گرم پروتئین می باشد.

چگونه تخم مرغ را بخوریم :

کارشناسان معتقدند با اینکه تخم مرغ دارای میزان کمی چربی های اشباع شده است بیش از روزی 2 عدد از آنها را نباید مصرف کرد. زرده تخم مرغ دارای چربی می باشد که اگر چه این چربی ها باعث بالارفتن کلسترول خون نیستند اما اگر بیش از اندازه از آنها مصرف شود مشکلات دیگری را برای فرد ایجاد می کنند.
مسمویت از طریق تخم مرغ هر ساله 5000 نفر را به کام مرگ می برد. 1 تخم مرغ از هر 10000 عدد به سالمونلا آلوده است. به همین دلیل شما نباید هیچ گاه آنها را به طور خام مصرف کنید، و یا اینکه در شیر مخلوط کرده و یا به طور خام ببلعید.
بهترین روش برای طبخ تخم مرغ بستگی به غذایی که دارد که می خواهید درست کنید. سازمان غذایی آمریکا اعلام می کند که دمای طبخ تخم مرغ نباید بیش از 250 درجه فارنهایت باشد. اگر بر روی تخم مرغ قسمت های آبکی و شلی وجود داشته باشند بدین معناست که پخت به طور کامل انجام نشده است.

تخم مرغ فراتر از غذا

تخم مرغ فراتر از غذا تخم مرغ ماده غذایی شناخته شده ای است که از نظر کیفیت بعد از شیر مادر و در رتبه دوم قرار می گیرد. تخم مرغ نه تنها یکی از با کیفیت ترین منابع پروتئینی است بلکه تقریبا" دارای تمامی ویتامینها (بجز ویتامین C) و مواد معدنی مورد نیاز بدن انسان است. به عبارت دیگر، تخم مرغ بهترین منبع پروتئینی است که حاوی ویتامینها و مواد معدنی ضروری نیز است که به عالی ترین وجه ممکن بسته بندی شده است . آنچه که همیشه در مورد تخم مرغ در ذهن متصور می شود خاصیت تغذیه ای آن است ولیکن تخم مرغ دارای اثرات دیگری نیز می باشد که این ماده پروتئینی با ارزش را از سایر مواد غذایی مجزا می سازد. که مواردی که در ذیل آمده است از آنجمله اند:
1- مصرف یک تخم مرغ درروزبه حفظ سلامت چشم هاکمک می کندواگرتخم مرغ باماده "لوتئین "غنی شده باشدمی تواندازبروزنابینایی نیزپیشگیری کند‏.‏ ‏.‏ لوتئین یک رنگدانه زردرنگ است که بطورطبیعی درزرده تخم مرغ ,ذرت و هویج یافت می شودوازبروزاستحاله ماکولاچشم پیشگیری می کند محققان به منظورافزایش مقدارلوتئین تخم مرغ ,به مرغهاخوراک ذرت یاسویادادندکه بالوتئین جامداستخراج شده ازگل همیشه بهارو سایرگیاهان غنی شده بود.
2- یک گروه از محققان آمریکایی موفق شدند یک ژن خارجی را وارد دی ان ای(DNA) جنین مرغ کنند. هنگامی که این جنین مرغ به سن بلوغ برسد می تواند تخمهای بگذارد که دارای پروتئینی است که همان ژن خارجی آن را کدگذاری کرده است. دانشمندان پروتئینهای دارویی رااز سفیده این تخم مرغها جدا می کنند و به صورت دارو در اختیار بیمارا‌ن قرار می دهند. هر کدام از این تخم مرغها می تواند حاوی 17 میلی گرم یا بیشتر از پروتئین با خواص دارویی مورد نظر باشد که برای چند نوبت مصرف یک بیمار کافی ا‌ست.
3- غنی سازی تخم مرغ با اسیدهای چرب غیر اشباع n-3موجب افزایش مقادیر این مواد در رژیم غذایی روزانه افراد می گردد و بدلیل اینکه متابولیت های عوامل مذکور در بدن انسان آثاری همانند کاهش ویسکوزیته و فشار خون ، کاهش تجمع پلاکتها و بی نظمی های قلبی دارند و نیز موجب پایین نگاه داشتن سطح تری گلسیرید خون می شود, بنا براین افزایش مصرف اسیدهای چرب غیر اشباع n-3 از طریق تخم مرغ های غنی شده موجب بهبود وضعیت سیستم ایمنی و پیشگیری از بیماریهای قلبی می گردد.
4- تجویز زرده تخم مرغ دارای عوامل ایمنی زای ضد کاندیدیا در بیمارانی که دچار اگزما و آلزایمر بودند در بهبود آنها تاثیرات مثبت داشته است. این مطالعه در آمریکا صورت گرفته است.
5- طی آزمایشی مرغها را جهت تولید تخم مرغهای حاوی پادتن ضد ایدز در معرض ویروس HIV قرار دارند. استحصال پادتن از این تخم مرغها جهت درمان افراد آلوده بعنوان یک طرح مطرح است.
6- دانشمندان هندی بزودی خواهند توانست از تخم‌مرغ برای درمان مارگزیدگی استفاده کنند. سوبا رائو مدیر علمی بنیاد تحقیقات علمی ویتال مالیا در بنگلور گفت شیوه جدید، شامل گرفتن پادتن از تخمکهای مرغ برای ساختن پادزهر است. تخمکهای مرغ در زرده تخم‌مرغ متمرکز شده است.
7- لیزوزیم، آویدین و فسفوتین و سایر مواد شیمیایی راکه سودمندی آنها جهت بهبود زندگی انسان شناخته شده استرا می توان از تخم مرغ استخراج نمود. اسید سیالیک و سیال اولیگو ساکارید ها که از اجزا مهم شیر مادر در انسان بوده و اولین خط دفاعی بر علیه اجرام بیماریزا، ویروسها و سموم را ایجاد می نمایند را ژاپنیها در مقیاس تجاری از تخم مرغ جدا نموده اند. کاربرد سیال اولیگوساکاریدهای استخراج شده از زرده تخم مرغ، جهت ممانعت از عفونت روتاویروس ، که یکی از عوامل اصلی گاستروآنتریت نوزادان می باشد، گزارش شده است.
8- محققین جهت کنترل بیماری تورم پستان در گاو از زرده تخم مرغ خشک شده استفاده نموده اند که بوسیله مرغهای ایمن در برابر استافیلوکوکسی ها و استرپتوکوکسی ها تولید گشته است.
9- طبق یافته های جدید محققان، زنانی که در طول دوران نوجوانی خود تخم مرغ بیشتری نسبت به همسالان خود مصرف کرده باشند در خطر کمتری از نظر ابتلا به سرطان سینه هستند .طبق نظر پژوهشگران دانشگاه هاروارد تخم مرغ به علت سطح بالای آمینو اسیدهای ضروری ویتامینها و مواد معدنی باعث محافظت فرد در برابر سرطان سینه میشود. محققان عنوان کرده اند که دلیل این مساله ممکن است این باشد که تخم مرغ با اتصال به هورمون جنسی استروژن در دستگاه گوارش باعث بروز چنین اثری در کاهش سرطان میشود.
10- همچنین در کتب قدیمی طب نیز از خواص درمانی تخم مرغ صحبتهای زیادی بعمل آمده است که بعضی از آنها به شرح زیر است: مطابق آنچه در کتب طب سنتی آمده است مالیدن تخم مرغ پخته مخلوط با زعفران جهت تسکین درد و ورم بواسیر و با عسل جهت بر طرف شدن کک مک و آثار سیاهى جلد(پوست) نافع است و چون چهار تا پنج عدد زرده را با زیره کرمانى و گل بابونه پس از کوبیدن مخلوط کرده ، بر پارچه آب ندیده بمالند و آنرا روى آتش ملایم گرم کرده ، بر کمر ببندند درد آن را تسکین مى دهد و چون زرده را گرم کرده روى دمل بگذارند و روى آن پارچه اى بچسبانند، باعث سرباز کردن آن شده و زخم آن را التیام مى دهد.
11- دانشمندان به‎‎ کمک‎ پوسته تخم‎ مـرغ به‎ میزان‎ فشار و نوع انفجارهواپیماها پـی‎ بردند. به‎‎‎ نوشته نشریه علمی‎ ویسن‎‎ شافت‎ آلمـان در اینترنت‎‎, محققان‎ با ساخت یک‎ نمونه‎‎ شـبیـه سازی‎ شده‎‎‎ باپوسته تخم‎ مرغ به ارتباط میان‎ فشار انفجار و تعداد ذرات‎ و اجزا به‎ جـای‎ مانده‎ از انفجار پی‎ بردند. این‎‎ پژوهشگران با انفجار پوسته‎ تخـم‎ مـرغ در هوا توانستند ازمیزان‎ بزرگی‎, اندازه‎ و شکل‎ قطعات‎ و تکه‎‎‎ های‎ شکسته شـده مـوجـود, فشار, شدت‎ و نوع انفجار را تعیین‎ کنند. به‎‎ گفته هانس‎ یورگن‎‎ هرمان و همکارانـش‎ در دانشگاه‎‎‎‎ اشتوت‎‎ گارت نمونه شبیه سـازی‎ شـده می‎ تواند پس‎ از انفجار هواپیماهـا مـشخـص‎ کند که‎ علت‎ انهدام‎ هواپیما, آتـش‎ سـوزی‎ و یا بمب‎ گذاری‎ بوده‎ است‎. دانشمندان‎‎ برای‎ این کار ابتدا مـحتـویـات‎ تخم‎ مرغ را خالی‎ و پوسته‎ آن‎ را خشک‎ و سپس‎ آن‎‎ را با ترکیبـی‎ از هیـدروژن و هـوا پـر کردند و این‎ ترکیب‎ گازی‎ را آتش‎ زدند. پژوهشگران‎ سپس‎ آنها را بـه‎ کمـک‎ پـرتـاب‎ کننده‎ هایی‎ روی‎ دیوار یا کف‎ زمین‎ پـرتـاب‎ کردند. پژوهشگران‎ تکه‎‎ها و اجزا پوسته تخم‎ مرغ ها را جمع‎ و از لحاظ میزان‎ و تعداد بـزرگـی‎, آنها را بررسی‎ کردند. دانشمندان‎ پس‎ از بررسی‎ های‎ خود دریافتند, انفجارها در مقایسه‎ با ضربات‎‎ سخت و شدید, اجزا و تکه‎ های‎‎ بیشتر و کوچکتری تولید می‎ کنند. به‎‎ عبارت‎ دیگر هرچه فشار انفجـار بیـشتـر باشد به‎ همان‎ نسبت‎ ویرانی‎‎ و خرابی بیشتـر است‎‎ و به‎‎ همان‎ نسبت نیز اجزا و تکـه هـای‎ بزرگ‎ اما کمتری‎ تشکیل‎ می‎ شوند. به‎‎‎ گفته پژوهشگران‎‎‎ این دانـشگـاه, میـزان بزرگی‎‎ این‎ اجزا می تواند با یـک‎ معـادلـه‎ ریاضی‎ محاسبه‎ شود. به‎ کمک‎ چنین‎‎ معادلاتی‎‎ پیش‎ از این برای‎ پـی بردن‎‎ به‎‎‎ میزان کمیت‎ شیشه های‎ شکسته و یـا خرده‎‎‎ سنگ‎ استفاده می‎ شده است‎. ارتباط میان‎ فشار و بزرگی‎ اجـزا نـه‎ فقـط برای‎‎‎ تخم‎ مرغ بلکه‎‎ برای پوشش‎ های بستـه و محفوظ دیگر نظیـر تـانکـرهـای‎ گـاز و یـا هواپیماها نیز مهم‎ و تعیین‎ کننده‎‎ است‎ بـه شرط آنکه‎‎ پس‎ از وقوع یک‎ سانحه هوایی‎ و یا انفجار گاز, اجزا و تکه‎ های‎ کافی‎ در محـل‎ یـافت‎ شود, می‎ توان‎ به‎‎‎ کمـک‎ نمونـه پوسته تخم‎ مرغ علت‎ انفجار را بیان‎ کرد.
12- تخم مرغ و چسب های تاریخی تاریخچة ساخت و کاربرد چسب به دوران ماقبل تاریخ برمی گردد، یعنی به زمانی که انسانها در غار زندگی می کردند. نقاشی های کشف شده برروی دیوار غارها نشان می دهد اجداد هنرمند و غارنشین بشر امروز برای نقاشی کردن، رنگهای مورد نظر خود رابا تخم مرغ، خون خشک شده و شیرة گیاهان مخلوط می کردند تا خاصیت چسبندگی پیدا کند و بر روی سنگها بهتر بنشیند. بعدها مصریان باستان و سایر تمدنها یاد گرفتند که برای تهیه چسب های محکمتر، پوست و استخوان حیوانات را بجوشانند تا به موا‌د چسبنده بهتری دست پیدا کنند. امروزه دیگر از چسبهای طبیعی کمتر استفاده می شود وچسبهای بسیار محکم از ترکیبات شیمیایی ساخته می شوند و بعضی حتی تا چند تن فشار را به راحتی تحمل می کنند.
13- نقش تخم مرغ در رژیم های غذایی بعد از عمل جراحی رژیم غذایی مایعات غلیظ بیمارانی که دوران حاد بیماریها را تا حدودی سپری نموده اند، با بهبودی نسبی خود می توانند از رژیم غذایی مایعات غلیظ استفاده نمایند.مواد مجاز در این رژیم غذایی علاوه بر مایعات مجاز در رژیم غذایی مایعات رقیق شامل مواد دیگری می شود که تدریجا می توان وارد برنامه غذایی بیمار نمود. این مایعات شامل شیر بدون چربی، شیر معولی، مخلوط شیر و تخم مرغ و سوپ های تهیه شده از گوشت تازه، حبوبات یا غلات و سبزی می باشد. این سوپ ها پس از آماده شدن باید صاف شوند و سپس مصرف شوند. باید دقت شود که این مایعات تدریجی و با حجم کم وارد برنامه غذایی بیمار شود و به تدریج حجم مایعات هر وعده را افزایش داده و فاصله وعده ها را زیادتر کرد، تا اینکه به 6 وعده در شبانه روز برسد. در صورتی که بیمار منعی در مصرف خامه نداشته باشد می توان به مایعات مجاز در این رژیم غذایی خامه اضافه نمود و به این ترتیب کالری دریافتی بیمار را افزایش داد در صورتی که بیمار بتواند رژیم غذایی مایعات غلیظ را به خوبی تحمل نماید با بهبودی بیشتر و کاهش عوارض بیماری می تواند از رژیم های غذایی نرم که رژیم کامل تر است استفاده کند.
منبع:http://www.foodna.ir