مضرات رژيم غذايي بدون کربوهيدرات

نويسنده : آذين صحابي



بدن انسان طوري ساخته شده که بر اساس ترکيبي متعادل و متناسب از انواع مواد غذايي فعاليت مي کند . متاسفانه برخي رژيم هاي غذايي هستند که با حذف يک نوع ماده غذايي مثلاً کربوهيدرات ها سعي دارند اضافه وزن فرد را کاهش دهند . رژيمي که منابع دريافت کربوهيدرات در آن محدود شده باشد ، براي بدن مناسب نيست و باعث بروز بيماري هاي گوناگوني در فرد مي شود که در زير ، به تعدادي از آنها اشاره مي شود :

1 ـ سنگ هاي کليوي :

سنگ هاي کليه زماني به وجود مي آيند که اسيد اوريک و کلسيم اگزالات در کليه ، به صورت کريستال درآمده و به مرور زمان تشکيل سنگ بدهند . تنها فيبرهاي نامحلول که در کربوهيدرات ها يافت مي شوند ، جذب کلسيم را کاهش مي دهند و مقدار کلسيم موجود در ادرار را پايين مي آورند و از تشکيل سنگ هاي کليوي جلوگيري مي کنند . توصيه مي شود که روزانه حداقل 30 گرم فيبر در رژيم غذايي وجود داشته باشد . اين امر در رژيم هاي حاوي کربوهيدرات کم ميسر نيست .

2 ـ يبوست و عملکرد نامناسب روده ها :

براي اينکه روده ها درست عمل کنند ، بدن ما روزانه به حداقل 30 گرم فيبر احتياج دارد . فيبرها به دو نوع تقسيم مي شوند : دسته اول ، فيبرهايي که در آب قابل حل هستند و دسته ديگر ، انواعي که در آب قابل حل نيستند . فيبرهاي نامحلول ، در توليد مدفوع و کاهش زمان دفع نقش اساسي دارند . رژيم هاي کم کربوهيدرات ، فيبر نامحلول کمتري دارند و همين موجب افزايش احتمال يبوست مي شود و يبوست هاي مکرر خطر ابتلا به سرطان روده را افزايش مي دهند . توصيه مي شود که غلات کامل ، لوبيا ، ميوه ها ، سبزي ها و جو که غني از فيبرهاي محلول و نامحلول هستند ، حتماً در رژيم غذايي گنجانده شوند . با مصرف فيبر ، خطر بروز يبوست ، سندرم روده تحريک پذير ، هموروئيد و سرطان روده کاهش مي يابد .

3 ـ افزايش ميزان کلسترول :

رژيم غذايي حاوي کربوهيدارت کم و فيبراندک ، خطر ابتلا به بيماري هاي قلبي ـ عروقي را بالا مي برد . اين نوع رژيم ها ، فرد را به خوردن مقادير زياد پروتئين حيواني تشويق مي کنند که حاوي مقادير زيادي کلسترول و چربي اشباع است . افزايش مصرف اين نوع مواد غذايي ، به افزايش مقادير کلسترول بد خون ( LDL ) منجر مي شود که ريسک سخت شدن ديواره رگ ها و سکته هاي قلبي را بالا مي برد . فيبرها که در رژيم هاي حاوي کربوهيدرات به مقدار زياد وجود دارند ، از خطر سخت شدن ديواره رگ ها و بسته شدن آنها و لخته شدن خون در آنها مي کاهند و ريسک سکته قلبي و مغزي را پايين مي آورند . يک رژيم غذايي سالم حاوي 15 ـ 10 درصد پروتئين ، 65 ـ 55 درصد کربوهيدرات حاوي فيبر و 35 ـ 25 درصد چربي است .

4 ـ پوکي استخوان :

پوکي استخوان که با کاهش تراکم استخوان ها اتفاق مي افتد ، به خاطر از دست دادن کلسيم در زمان هاي طولاني روي مي دهد . عوامل زيادي در رژيم غذايي باعث پکي استخوان مي شوند . وقتي مقادير پروتئين مصرفي در رژيم غذاي روزانه بسيار زياد باشد ، کلسيم دفع شده از طريق ادرار هم رو به فزوني مي گذارد. پژوهش هاي نشان داده که اگر کسي براي طولاني مدت از رژيم غذاي حاوي پروتئين زياد و کربوهيدرات کم پيروي کند ، ريسک ابتلا به پوکي استخوان در او بالا خواهد رفت . نکته اينجاست که کمبود منابع پروتئين هم باعث پوکي استخوان مي شود و به همين علت است که يک رژيم غذايي سالم بايد به طور متعادل ، شامل همه گروه هاي مواد غذايي باشد .

5 ـ از دست دادن توده عضلاني و کاهش متابوليسم :

هر رژيم غذاي که در طولاني مدت بدن را از دريافت کالري هاي مورد نياز آن محروم کند ، به کاهش متابوليسم و از دست دادن توده عضلات منجر مي شود . از دست دادن عضلات عامل اصلي افزايش مجدد وزن است . اگر تلاش کنيم در مدتي کوتاه وزن کم کنيم ، عضلاتمان را هم از دست خواهيم داد . رژيم هايي که کاهش وزن هاي زياد را در مدت زمان کوتاه وعده مي دهند ، عواقبي اين چنين به دنبال دارند .

6 ـ ورزش کردن اندک :

کربوهيدرات ها منابع اصلي تامين انرژي در بدن هستند و براي عضلات و مغز منبع تغذيه محسوب مي شوند . داشتن يک رژيم غذايي داراي کربوهيدرات اندک باعث توليد مقدار کمي گليکوژن در عضلات و کبد مي شود و همين ، عملکرد عضلات را پايين مي آورد و باعث ضعف و خستگي مي شود . ATP منبع اصلي انرژي براي عضلات است . وقتي عضله اي حرکت مي کند ، يک مکانيسم شيميايي ، ATP را مي شکند تا از آن انرژي آزاد شود . در هر عضله فقط مقدار کمي ATP و براي چند انقباض و انبساط ذخيره شده است و عضله به ATP بيشتري نياز دارد . کربوهيدرات ها منبع اصلي تامين ATP هستند و اگر در دسترس نباشند ، از اسيدهاي چرب و آمينواسيدها استفاده مي شود . اين منابع ، چندان کارا نيستند و به همين دليل شما احساس خستگي مي کنيد و نمي توانيد ورزش کنيد و تحرک بدني کافي براي کاهش وزن را داشته باشيد . کربوهيدرات هايي که سرشار از فيبر باشند و قند خون را به آهستگي بالا ببرند ، منابع خوبي براي تامين انرژي هستند . اين کار به شما انرژي لازم براي تمرينات ورزشي را مي دهد .
بنابراين رژيم هاي کاهش وزني که بر پايه ي مصرف اندک کربوهيدرات ها باشند ، مورد تاييد نيستند و به خاطر عدم تامين انرژي کافي براي عضلات و مغز و احساس ضعف و خستگي و در نتيجه ناتواني در ورزش کردن ، گزينه ي خوبي براي کاهش وزن معرفي نمي شوند . يک رژيم کاهش وزن سالم ، رژيمي است که در آن از همه گروه هاي مواد غذايي به مقدار لازم وجود داشته باشد و فرد در آن احساس ضعف ، خستگي و گرسنگي نکند .
منبع:دنياي تغذيه شماره ي 87