در دو نوشتار قبل سعی داشتیم علاوه بر پرداختن به تفاوت های ماهوی و اساسی قانون ازدواج و روسپیگری به برخی علل و عواملی که موجب شکل گیری روسپیگری در جامعه می شود اشاره کنیم در این نوشتار نیز سعی داریم علاوه بر علل بروز این ناهنجاری اخلاقی، پیامدهای خطرناک آن را در زندگی فردی و اجتماعی مورد بررسی و واکاوی قرار دهیم.
 

برخی علل و عوامل پیدایش روسپیگری

1-تغییر سبک زندگی همگام با فرهنگ و الگوی غربی
فاصله گرفتن از ارزش های دینی، اخلاقی و سنتی و شیفته و فریفته الگو و شاخص های زندگی غربی شدن یکی از معضلاتی است که ارکان زندگی اخلاق مدارانه را متزلزل ساخته است، و افراد را به سمت و سوی زندگی مبتذلانه سوق می دهد، نوعاً زندگی و فرهنگ غربی با تبرج، لهو و لعب، بهره برداری جنسی همراه است، دیسکوهای شبانه و مجالس پارتی و جشن های مختلط و عیش و نوش های مستانه، شیوع و تبلیغ زندگی های لاکچری، قوی ترین پیشروان غیر اخلاقی هستند که انسان ها را خواسته یا ناخواسته از بایسته های فطری و اخلاق مدارانه دور می کند و آنها را  وارد در مرزهای شهوترانی و تن فروشی و سکس می کند.

 2-فاصله گرفتن مرزهای بلوغ جنسی و بلوغ اجتماعی
تمایل به سبک و سیاق زندگی غربی علاوه بر اینکه موجب تهیج شهوانی شده، بلوغ زود رس را برای جوانان به ارمغان می آورد، بلوغ زود رسی که ثمره و نتیجه شبیخون و ناتوی فرهنگ غربی آمریکایی در جامعه است، در واقع وقتی جوانان در جامعه و فضای مسمومی زندگی می کنند که با انواع برنامه های غیر اخلاقی و سکسی و تبرج و خودنمایی های دختران بی حجاب و تحریک و تقاضاهای جنسی مردان هوسران مواجه می شوند، در این چنین فضایی هر چند بلوغ جنسی به سرعت فتح می شود، ولی به واسطه عدم امکان و زمینه مناسب فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، پاسخ مناسب به آن داده نمی شود؛ چرا که فرهنگ ازدواج آسان نیز دستخوش آسیب و تغییر قرار گرفته، از این رو جوانان امکان آسان و سریع برای تشکیل زندگی مشترک را ندارند در این چنین فضایی با این همه مشکلات، جوانان آلوده به برخی رفتارهای پرخطر جنسی می شوند، اعتیاد جنسی به اموری همچون روسپیگری، خودارضایی و سکس می توانند ثمره این مسأله باشد.[1]
اگر امر به معروف و نهی از منکر تنها منحصر به مدل زبانی نباشد و در قالب های متعدد و صحیح خود در جوامع گسترش یابد بسیاری از منکرات اجتماعی از جامعه حذف خواهند شد.
3-خشونت و بدرفتاری شوهران
یکی از عواملی که موجب شکل گیری روسپیگری در بین زنان می شود خشونت، بد اخلاقی، و سردمزاجی شوهران است، اگر یک زن در محیط خانوادگی از نعمت همسر خوش اخلاق و همراه و سازگار برخوردار باشد، به طوری که به نیاز های طبیعی و عاطفی همسر خود توجه جدی داشته باشد، در اینچنین فضایی هیچ گاه یک زن به خود اجازه خیانت و روسپیگری نمی دهد، بد دهنی و بد خلقی زمینه نفوذ انسان های شیطان صفت را در روابط زناشویی افزایش می دهد موضوعی که در روایات اسلامی نیز به آن توجه شده است: «عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِیَادٍ وَ عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ جَمِیعاً عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنِ ابْنِ رِئَابٍ عَنْ أَبِی حَمْزَةَ عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص‏ أَ لَا أُخْبِرُکُمْ بِشِرَارِ رِجَالِکُمْ قُلْنَا بَلَى یَا رَسُولَ اللَّهِ فَقَالَ إِنَّ مِنْ شِرَارِ رِجَالِکُمُ الْبَهَّاتَ‏ الْجَرِی‏ءَ الْفَحَّاشَ الْآکِلَ وَحْدَهُ وَ الْمَانِعَ رِفْدَهُ-وَ الضَّارِبَ عَبْدَهُ وَ الْمُلْجِئَ عِیَالَهُ إِلَى غَیْرِهِ؛[2] جابر بن عبد اللَّه گوید: رسول خدا -صلى اللَّه علیه و آله- فرمود: بدترین مردانتان را بشما خبر ندهم؟ گفتیم: چرا یا رسول اللَّه! فرمود: از بدترین مردان شما، تهمت زننده بى‏باک فحاشى است که تنها بخورد و از بخشش (واجب و مستحب) دریغ کند و بنده ‏اند را بزند و عیالش را به دیگران پناه دهد (یعنى نسبت به مخارج و حوائج آنها کوتاهى کند تا مجبور شوند بدیگران پناه برند).»


پیامدهای اجتماعی روسپیگری در جامعه

1-نهادینه شدن نگاه ابزاری و جنسی به زن
ناهنجاری و رفتار غیر اخلاقی روسپیگری در جامعه در درجه اول جایگاه و مقام و منزلت زن را متزلزل می سازد و جایگاهی ابزاری و کالایی و درجه دو به زن می دهد، دامن زدن به روسپیگری یعنی تحقیر زنان، وقتی تن فروشی و جلوه فروشی به خصوص به قصد کسب درآمد در جامعه رسم می شود، برای تمام دختران و زنانی که هر کدام به دلیلی در معرض خطر هستند، اهداف زندگی بسیار کوچک و حقیر می شود.[3]
 
2-فروپاشی نظام خانواده
یکی از مهمترین آسیب های پیش روی روسپیگری فروپاشی نظام خانواده و دلسرد شدن از تشکیل خانواده سالم است. کسانی که گرفتار ناهنجاری خطرناک روسپیگری می شوند یا توفیق تشکیل خانواده آرام را از دست می دهند و یا حتی اگر دارای خانواده هستند آرامش و آسایش خود و محیط زندگی که در آن حضور دارند را به آتش می کشند، هیچ مردی حاضر به زندگی دائم با یک زن فاحشه و خیانت کار نیست و در کنار او احساس خوشبختی و سعادت ندارد. اگر مردان هوسبازی هم به گرد این چنین زنانی می گردند نه به خاطر جایگاه و ارزش آنها بلکه به خاطر هوسبازی و و شهوت رانی خود به سمت و سوی روسپیگرها تمایل پیدا کرده اند.
 

راهکارهای جلوگیری از گسترش آسیب های اجتماعی(روسپیگری)

1-تقویت فرهنگ امر به معروف و نهی از منکر:
اگر امر به معروف و نهی از منکر تنها منحصر به مدل زبانی نباشد و در قالب های متعدد و صحیح خود در جوامع گسترش یابد بسیاری از منکرات اجتماعی از جامعه حذف خواهند شد. بی توجهی به امر به معروف و نهی از منکر در جامعه و عدم فرهنگ سازی مناسب در این خصوص موجب گسترش ناهنجاری اجتماعی می شود. در منابع روایی از امام علی (علیه السلام) نقل شده است: « َصْلِحِ الْمُسِی‏ءَ بِحُسْنِ فِعَالِکَ وَ دُلَّ عَلَى الْخَیْرِ بِجَمِیلِ مَقَالِک‏؛[4] آدم بدکار را به وسیله کارِنیک خود اصـلاح کن، و با سخن زیبایت دیگران را به کار خیر رهنمون باش.»

2-تقویت فرهنگ حجاب و عفاف
بطور قطع و یقین یکی از شاخص های مهمی که موجب گسترش و شیوع هرزگی و بی بندوباری و شکل گیری روسپیگری در جامعه می شود متزلزل و سست شدن فرهنگ غیرتمداری، حیا و عفت است، با ترک برداشتن دیوار حیا و عفاف جولان انسان های فاسد و طمع به زنان پاک سرشت و خراب کردن آن ها نیز فراهم می شود. خدای متعال در قرآن کریم  با آوردن عبارت « یُعْرَفْنَ فَلا یُؤْذَیْنَ» به صراحت به یکی از فواید حجاب اشاره کرده است: «یا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُلْ لِأَزْواجِکَ وَ بَناتِکَ وَ نِساءِ الْمُؤْمِنینَ یُدْنینَ عَلَیْهِنَّ مِنْ جَلاَبِیبِهِنَّ ذلِکَ أَدْنى‏ أَنْ یُعْرَفْنَ فَلا یُؤْذَیْنَ وَ کانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحیما؛[5] اى نبىّ اکرم -صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم- به زن ها و دختران خود و زن هاى مؤمنین بگو (وقت بیرون آمدن از خانه) به خود نزدیک کنند خمار و چادرهاى خود را تا اینکه (به عفّت و نجابت) شناخته شوند و از مردمان هوس‏رانان اذیّت نکشند و همیشه خداوند آمرزنده و مهربان است.»

علامه طباطبایی در ذیل فرازی از این آیه شریف به نکات زیبایی اشاره کرده است: «ذلِکَ أَدْنى‏ أَنْ یُعْرَفْنَ فَلا یُؤْذَیْنَ» یعنى پوشاندن همه بدن به شناخته شدن به اینکه اهل عفت و حجاب و صلاح و سدادند نزدیک ‏تر است، در نتیجه وقتى به این عنوان شناخته شدند، دیگر اذیت نمى‏شوند، یعنى اهل فسق و فجور متعرض آنان نمى‏ گردند.»[6]

پی نوشت ها:
[1]. ابراهیم شفیعی سروستانی، نظام اسلامی و مسأله ی روسپیگری، ص 158.
[2]. الکافی، ج‏2، ص292، ح13.
[3]. ابراهیم شفیعی سروستانی، نظام اسلامی و مسأله ی روسپیگری، ص167.
[4]. تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 255 ، ح 5371.
[5]. سوره مبارکه احزاب آیه 59.
[6]. ترجمه تفسیر المیزان، ج‏16، ص510 .