خروسک در کودکان چیست؟

خروسک نوعی عفونت شایع در کودکان است. این عارضه باعث ایجاد تورم در قسمت فوقانی نای در گردن و همچنین بروز سرفه همراه با تب یا بدون تب می‌شود. به‌علاوه خروسک ممکن است باعث بروز مشکلات تنفسی نیز شود. این بیماری بیشتر در پاییز و زمستان بروز می‌یابد.


علت بروز خروسک در کودکان چیست؟

ویروس شایع‌ترین علت بروز خروسک در کودکان است. اما ممکن است توسط باکتری، آلرژی یا رفلاکس معده نیز ایجاد شود. ویروس‌هایی که باعث بروز خروسک می‌شوند عبارتند از:

ویروس پاراآنفلوانزا

ویروس سین سیشیال تنفسی (RSV)

ویروس آنفلوآنزا

آدنوویروس ها‌

انتروویروس‌ ها

راینو ویروس

کروناویروس‌ ها

خروسک در کودکان از طریق تماس مستقیم با فرد بیمار یا ترشحات بدن او انتقال می‌یابد. عفونت از بینی و گلو آغاز شده و به ریه‌ها می‌رسد. تورم بر ناحیه اطراف حنجره، نای و نایچه تاثیر می‌گذارد.


چه کودکانی در معرض ابتلا به خروسک قرار می‌گیرند؟

کودکان خردسال بیشتر مبتلا به خروسک می‌شوند، زیرا نای و مجرای تنفسی آن‌ها کوچکتر است. میزان کم تورم باعث می‌شود که کودکان یا نوزادان به سختی نفس بکشند. خروسک در کودکان اغلب از ۳ ماهگی تا ۵ سالگی مشاهده می‌شود. بیشترین میزان شیوع آن در سن ۲ سالگی است. برخی تحقیقات نشان داده اند که پسر‌ها بیش از دختر‌ها مستعد ابتلا به این بیماری هستند.


علائم

علائم و نشانه های خروسک در کودکان همیشه یکسان نیستند. زمانی که بیماری از بینی به ریه منتقل شود، علائم می‌توانند تغییر پیدا کنند. علائم خروسک عبارتند از:

آبریزش بینی، گرفتگی بینی و سرفه خفیف

سرفه‌هایی شبیه به صدای فوک دریایی

التهاب حنجره و از دست دادن صدا (لارنژیت)

تب

صدای بلند و گوش خراش در زمان تنفس
 
این علائم معمولا در شب بدتر و باعث بیدار شدن کودک از خواب می‌شوند. علائم ممکن است در صبح، بهتر به نظر آیند، اما در طول روز بدتر شوند. اکثر کودکان بعد از ۳ تا ۷ روز احساس بهتری خواهند داشت. علائم خروسک در کودکان ممکن است با دیگر بیماری‌ها اشتباه گرفته شود. برای تشخیص حتما به پزشک مراجعه کنید.


نحوه تشخیص خروسک در کودکان

پزشک با معاینه فیزیکی و بررسی سابقه پزشکی کودک می‌تواند خروسک را تشخیص دهد. اگر پزشک فکر کند کودک مبتلا به بیماری دیگری است، آزمایش‌هایی را برای او تجویز خواهد کرد. آزمایش‌هایی مانند:

عکس برداری از گردن یا قفسه سینه

آزمایش خون


ارتباط خروسک و آسم در کودکان

خروسک و آسم از بیماری‌های التهابی شایع نایژه در کودکان هستند. اگر کودک مبتلا به خروسک شد، بهتر است حداقل تا ۳ سال تحت نظر پزشک قرار بگیرد تا مبتلا به آسم نشود.


درمان خروسک در کودکان

درمان خروسک بستگی به علائم، سن، وضعیت سلامت عمومی کودک و همچنین شدت بیماری دارد.

در موارد حاد خروسک، یا اگر کودک نتواند به خوبی نفس بکشد، بهتر است به بیمارستان مراجعه کنید. در موارد خفیف‌تر می‌توانید خروسک را در خانه درمان کنید. البته گاهی تشخیص این موضوع که آیا کودک نیاز به بیمارستان دارد یا خیر سخت است، زیرا این بیماری می‌تواند تغییر کند. کودک ممکن است یک لحظه خوب به نظر آید و بعد حالش بدتر شود. پزشک ممکن است برای تسکین علائم، دارو‌های زیر را تجویز کند:

دارو‌های استنشاقی: اگر کودک دچار مشکل در تنفس باشد، این نوع دارو‌ها تجویز خواهند شد. از درمان‌های استنشاقی می‌توان برای تسکین صدا‌های گوش خراش و بهبود تنفس استفاده کرد.

استروئیدها: اگر کودک نتواند استروئید‌های خوراکی را مصرف کند، برای او استروئید تزریقی تجویز خواهد شد. این دارو می‌تواند مانع از بدتر شدن خروسک در کودکان شود.

دیگر داروها: اگر پزشک تشخیص دهد خروسک ناشی از آلرژی یا رفلاکس است برای او دارو‌های دیگری تجویز خواهد کرد. همچنین پزشک ممکن است برای تب، استامینوفن یا ایبوپروفن تجویز کند. اگر بیماری ناشی از ویروس باشد، آنتی بیوتیک مفید نخواهد بود.


در موارد خفیف می‌توانید از روش‌های زیر در خانه کمک بگیرید

بگذارید کودک استراحت کند و به او مایعات فراوان دهید.

در خانه سیگار نکشید. دود آن سرفه را بدتر خواهد کرد.

سر کودک را بالا نگه دارید. برای کودکان بزرگتر می‌توانید از بالش اضافه استفاده کنید. برای کودکان زیر ۱۲ ماه هرگز از بالش استفاده نکنید.

در اتاق کودک بخوابید تا در صورت بروز مشکل در تنفس بتوانید به او کمک کنید.

آرام باشید. اگر فرزندتان ببیند شما ترسیده اید، اضطراب و مشکل تنفس او بیشتر خواهد شد.

تنفس در هوای بخار یا خنک می‌تواند به تنفس بهتر کودک کمک کند. می‌توانید موارد زیر را امتحان کنید:

قرار دادن دستگاه بخور در اتاق کودک

قرار دادن یک حوله مرطوب و گرم بر روی بینی و دهان کودک، زمانی که نفس می‌کشد

ایجاد حمام بخار. می‌توانید به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه با فرزند خود در حمام بمانید. کودک را هرگز تنها نگذارید.

اگر کودک در شب از خواب بیدار شد، می‌توانید او را بیرون برده تا در هوای خنک شب نفس بکشد.


چطور از گسترش خروسک جلوگیری کنیم؟

با انجام توصیه‌های زیر می‌توانید مانع از گسترش خروسک شوید:

دست‌های خود را مدام بشویید. به فرزندتان نحوه صحیح شستن دست‌ها را یاد دهید.

لیوان و ظروف غذاخوری کودک را جدا کنید.

کودک را در خانه نگه دارید تا حال او بهتر شود.


چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

در صورت مشاهده موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:

ایجاد صدای گوش خراش که با هر بار تنفس بلند‌تر شود

ایجاد صدای گوش خراش در زمان استراحت

مشکل در بلع بزاق یا آب دهان

افزایش مشکل تنفس

بروز رنگ آبی یا تیره در اطراف ناخن ها، دهان یا بینی

تقلا برای نفس کشیدن

نتواند صحبت کرده یا صدایی از خود درآورد

بروز تب

اگر سرفه یا علائم دیگر بهبود پیدا نکردند یا بدتر شدند

عدم بهبود طی یک هفته

پایین آمدن تب، اما همچنان بیمار باشد

بروز تشنج


بروز تب و کودکان

همیشه از دماسنج دیجیتالی برای بررسی دمای کودک استفاده کنید. هرگز از دماسنج جیوه‌ای استفاده نکنید.

مراقب باشید که از دماسنج رکتال (مقعدی) برای نوزادان به درستی استفاده کنید. این نوع دماسنج ممکن است به طور تصادفی باعث آسیب به مقعد شود. بعلاوه ممکن است باعث سرایت میکروب از مدفوع شود. پس همیشه از دستورالعمل آن به درستی پیروی کنید.

در ادامه به نکاتی در رابطه با درجه حرارت تب اشاره خواهیم کرد. درجه حرارت گوش قبل از ۶ ماهگی دقیق نیست. برای کودکان زیر ۴ سال از درجه حرارت دهانی استفاده نکنید.


نوزاد زیر ۳ ماه

از پزشک خود بپرسید که چطور دمای بدن کودک را بگیرید.

دمای رکتال یا پیشانی (سرخرگ گیجگاهی) ۱۰۰.۴ درجه فارنهایت (۳۸ درجه سانتی گراد) یا بالاتر

درجه حرارت زیر بغل، ۹۹ درجه فارنهایت (۳۷.۲ درجه سانتی گراد) یا بالاتر


کودک ۳ تا ۳۶ ماه

دمای رکتال، پیشانی (سرخرگ گیجگاهی) یا گوش، ۱۰۲ درجه فارنهایت (۳۸.۹ درجه سانتی گراد) یا بالاتر

درجه حرارت زیر بغل، ۱۰۱ درجه فارنهایت (۳۸.۳ درجه سانتی گراد) یا بالاتر


کودک در سنین دیگر

درجه حرارت مکرر، ۱۰۴ درجه فارنهایت (۴۰ درجه سانتی گراد) یا بالاتر

تبی که بیش از ۲۴ ساعت در کودکان زیر ۲ سال طول کشد. یا تبی که به مدت ۳ روز در کودکان ۲ ساله یا بزرگتر طول کشد.


درمان خانگی خروسک درکودکان

اگر علائم خروسک خفیف باشند، می‌توانید از درمان‌های خانگی زیر برای بهبود آن‌ها استفاده کنید.


۱. استنشاق بخار

یکی از بهترین روش‌های تسکین علائم خروسک، استفاده از بخار است. حمام بخار می‌تواند به کاهش احتقان و بهبود تنفس کمک کند. بهتر است از روش سنتی استنشاق بخار (پوشاندن سر و استنشاق بخار از قابلمه آب جوش) اجتناب کرده و از حمام بخار استفاده کنید.

۱. در حمام را محکم بسته و شیر آب داغ را باز کنید.

۲. با کودک یا نوزاد خود در حمام بخار گرفته بنشینید.

۳. اجازه دهید کودک به مدت ۳۰ دقیقه بخار را تنفس کند.

۴. این کار را هر زمان که نیاز داشتید تکرار کنید.


۲. مرطوب کردن هوا

هوای مرطوب به بهبود تنفس کمک می‌کند. از این رو باید رطوبت خانه و اتاق کودک را افزایش دهید. هوای مرطوب همچنین به کاهش احتقان و شدت سرفه‌ ها کمک می‌کند.

در خانه و اتاق کودک، دستگاه بخور قرار دهید.

بر روی بخاری یا رادیاتور، قابمه‌ای از آب قرار دهید.

نکته: دستگاه بخور را به طور مرتب تمیز کنید تا از تجمع قارچ یا کپک جلوگیری شود.


۳. جلوگیری از کم شدن آب بدن

برای کاهش مشکلات تنفسی در کودک مبتلا به خروسک، باید از کم شدن آب بدن او جلوگیری کنید. تامین آب بدن بسیار مهم است، زیرا مایعات می‌توانند به کاهش خلط کمک کنند.

برای نوزادان، شیر مادر یا غذای بچه مناسب است. در صورت تجویز پزشک می‌توانید از جایگزین الکترولیت استفاده کنید.

برای بچه‌های بزرگتر، علاوه بر آب می‌توان از سوپ یا میوه‌های یخ زده نیز استفاده کرد. 

عصاره یا آبگوشت استخوان خانگی نیز می‌تواند مفید باشد.

آب سیب، آب لیمو یا چای‌های گیاهی نیز به تامین آب بدن کمک می‌کنند.


۴. ماساژ با روغن‌های ضروری

ماساژ ملایم سینه با روغن‌های ضروری می‌تواند به کاهش سفتی عضلات و بهبود آرامش و تنفس کودک کمک کند.

۱۰ قطره روغن اسانس اکالیپتوس را در نصف فنجان روغن زیتون گرم و خالص مخلوط کنید. از این ترکیب به ویژه قبل از خواب برای ماساژ سینه کودک استفاده کنید.

به‌علاوه می‌توانید ۱۰ تا ۱۵ قطره روغن پونه کوهی را با ۲ قاشق غذا خوری روغن جوجوبا مخلوط کنید. از این مخلوط قبل از خواب برای ماساژ سینه کودک استفاده کنید. این ترکیب می‌تواند به کاهش سرفه کمک کند.

اگر روغن ضروری ندارید، می‌توانید از ویکس استفاده کنید. البته اگر کودک ۲ سال یا کمتر دارد، قبل از استفاده از ویکس با پزشک مشورت کنید.


۵. وضعیت عمودی

قرار دادن کودک در وضعیت عمودی می‌تواند به بهبود تنفس و کاهش احتقان کمک کند. از سوی دیگر، دراز کشیدن به صورت تخت می‌تواند منجر به بروز سرفه و تشدید بیماری شود. بنابراین کودک را در بغل خود بگیرید یا او را بر روی صندلی بنشانید.


۶. استحمام با ابر حمام (بدون وان یا دوش)

اگر کودک تب دارد می‌توان از پاشویه یا ابر حمام برای کاهش تب استفاده کرد. این کار به تنظیم دمای بدن کودک کمک می‌کند.

یک حوله را در آب سرد خیس کنید. حوله را فشار دهید تا آب اضافی آن گرفته شود. سپس زیر بغل، پاها، دست‌ها و کشاله ران کودک را مرطوب کنید. این کار را ۲ یا ۳ بار در روز انجام دهید.

همچنین برای کاهش تب، یک حوله مرطوب و خنک را روی پیشانی کودک قرار دهید و هر چند دقیقه آن را عوض کنید.

کودکان بزرگتر می‌توانند از حمام یا دوش آب سرد استفاده کنند.


۷. عسل

اگر فرزند شما بالای ۱ سال دارد، می‌توان از عسل برای درمان خروسک در کودکان استفاده کرد.

عسل با داشتن خواص آنتی بیوتیکی، آنتی اکسیدانی و تقویت کننده ایمنی بدن می‌تواند با عفونت‌های باکتریایی و ویروسی مبارزه کرده و به کاهش علائم خروسک کمک کند.

یک قاشق چای خوری عسل را به یک فنجان آب گرم یا شیر اضافه کنید. ۲ یا ۳ بار در روز آن را به کودک دهید.

همچنین می‌توانید ۲ قاشق چای خوری عسل را با ۱ قاشق چای خوری آب لیمو مخلوط کنید. ۲ یا ۳ بار در روز آن را به کودک دهید.

توجه: به کودکان کمتر از یک سال عسل ندهید، زیرا می‌تواند منجر به بروز بوتولیسم اطفال شود.


۸. استراحت

بدن در زمان خواب، خود را بهبود می‌بخشد. از این رو تا جای ممکن اجازه دهید کودک استراحت کند. البته توجه داشته باشید که سر کودک به هنگام خواب بالا قرار بگیرد. محیطی آرام برای کودک فراهم کنید، زیرا استرس می‌تواند مشکلات تنفسی او را بدتر کند.


نکات بیشتر

بدون تجویز پزشک از دارو‌های سرماخوردگی برای کودکان زیر ۲ سال استفاده نکنید.

به کودک یاد دهید جلوی سرفه یا عطسه خود را با دستمال بگیرد تا از انتقال ویروس به دیگران جلوگیری شود.

مرتب دست‌های خود و کودک را با محصولات بهداشتی بشویید.

اجازه ندهید کودک در مجاورت فرد بیمار قرار بگیرد.

نور خورشید به تامین ویتامین D در بدن کمک می‌کند. روزانه صورت و بازو‌های کودک را به مدت ۲۰ دقیقه در معرض نور خورشید قرار دهید. بهتر است این کار را صبح زود انجام دهید، زیرا نور خورشید در ظهر می‌تواند به پوست آسیب برساند.

از پروبیوتیک‌ها و غذا‌های غنی از ویتامین C در رژیم غذایی کودک استفاده کنید. این مواد به بهبود عملکرد دستگاه ایمنی بدن کمک می‌کنند.

تنفس هوای خنک برای چند دقیقه می‌تواند به کاهش سرفه کمک کند.


منبع: سایت ستاره