نوزادان زمانی سرفه می‌کنند که پوشش داخلی نای تحریک شود. این اتفاق زمانی می‌افتد که نوزاد بیمار است یا بدن نوزاد به علت مبارزه با بیماری مقدار زیادی مخاط یا خلط تولید کرده است. معمولا سرفه نشانه‌ای از یک عفونت تنفسی است، اما ممکن است دلیل آن سایر بیماری‌های تنفسی (مانند آسم) نیز باشد. سرفه یک واکنش حیاتی در بدن است، زیرا مخاط اضافی را برطرف می‌کند تا هوا به آسانی جریان پیدا کند و تنفس نوزاد راحت‌تر شود.

سرفه نوزاد معمولا در هنگام خواب شدید‌تر می‌شود، زیرا مخاط پشت گلو جمع می‌شود و تنفس را مشکل می‌کند. کودکان تمایل دارند که مخاط را ببلعند، به جای آن که آن را بیرون بدهند (همانطور که اکثر بزرگسالان انجام می‌دهند)؛ به همین دلیل می‌تواند موجب ناراحتی معده و یا استفراغ نوزاد شود. گاهی اوقات مخاط در مدفوع نوزاد نیز دیده می‌شود.

نوزادانی که سرفه می‌کنند، اغلب علائم دیگری مانند تب، آبریزش بینی یا مشکل تنفسی دارند. علائم دیگر فرزندتان را به دقت تحت نظر داشته باشید تا بتوانید علت بیماری نوزاد را دریابید.


انواع سرفه

چهار نوع سرفه وجود دارد: سرفه خشک، سرفه مرطوب، سرفه خروسکی (کروپ)، و سیاه سرفه. برای درمان سرفه نوزاد بایستی در ابتدا نوع سرفه نوزاد را بشناسید.


۱. سرفه خشک

سرفه خشک، به دلیل عفونت دستگاه تنفسی فوقانی (بینی و گلو)، در یک دوره بیماری مانند سرماخوردگی یا آنفلوانزا ایجاد می‌شود. این نوع سرفه معمولا در اتاق گرم یا پس از اینکه کودک به رختخواب رفته، بدتر می‌شود.
همچنین سرفه خشک ممکن است نشانه اولیه عفونت دستگاه تنفسی پایین (مانند برونشیت) باشد که نوعی التهاب در نایژه‌ها و راه‌های هوایی در ریه‌ها و یا پنومونی (التهاب بافتی ریه) است. از علل دیگر ایجاد سرفه خشک بیماری آسم است که ابتدا به صورت سرفه خشک در شب و در معرض دود سیگار یا سایر تحریکات مشابه ظاهر می‌شود.


۲. خروسک (کروپ)

خروسک بیماری‌ای است که همراه سرفه سخت، خشک و مانند پارس سگ است. خروسک در نوزادان منجر به تورم نای بالا توسط یک عفونت ویروسی می‌شود. تورم در زیر تار‌های صوتی، باعث می‌شود سرفه صدایی مانند پارس کردن پیدا کند. کودک مبتلا به کروپ ممکن است هنگام تنفس صدای بسیار بلندی داشته باشد.


۳. سرفه مرطوب

سرفه مرطوب ناشی از ترشحات خلط و مخاط در دستگاه تنفسی پایین است که موجب تهوع و استفراغ می‌شود. از علل شایع سرفه مرطوب عفونت و آسم است. سرفه مرطوب باعث خارج شدن خلط و مخاط از دستگاه تنفسی پایین می‌شود.


۴. سیاه سرفه

سیاه سرفه به نام سرفه مزمن نیز شناخته می‌شود. نوزاد مبتلا به سیاه سرفه در ابتدا علائمی مانند یک سرماخوردگی ساده دارد، اما به تدریج سرفه او شدید‌تر می‌شود. به خصوص در شب‌ها نوزاد سرفه‌های عمیق، شدید و پشت سر هم (بین ۵ تا ۱۵ سرفه پی در پی) می‌کند. پس از سرفه، کودک به سختی نفس می‌کشد و گاهی اوقات صدای خس خس سینه دارد. سیاه سرفه می‌تواند منجر به مشکلات تنفسی شود و نوزاد با کمبود اکسیژن مواجه شود.


عوارض سرفه نوزاد

یک دلیل مهم و خطرناک سرفه در نوزادان گیر کردن چیزی در گلوی آنهاست. اگر کودک شما به طور ناگهانی شروع به سرفه کردن کند و تنفس برایش سخت و دشوار شود، احتمالا چیزی (یک شی گوچک یا یک تکه غذای سفت) در گلوی او گیر کرده است. در صورت وجود هر یک از موارد زیر به سرعت با اورژانس تماس بگیرید.

اگر نوزاد کمتر از ۱ ماه سن دارد.

اختلال تنفسی نوزاد به دلیل گرفتگی مسیر بینی نیست.

پس از سرفه‌های پی در پی نوزاد از حال می‌رود.

اطراف لب‌ها، دهان و ناخن‌های نوزاد آبی رنگ شده است.

در سرفه‌های نوزاد خون دیده می‌شود.

فعالیت نوزاد بیش از حد معمول است.

نوزاد تشنج دارد.


اگر نوزاد علائم خفگی یا کمبود اکسیژن ندارد، ولی نشانه‌های زیر را دارد، در اولین فرصت از پزشک نوزاد وقت ملاقات بگیرید تا برای درمان سرفه نوزاد چاره‌ای بیاندیشد.

استفراغ یا درد قفسه سینه

آسم یا یک واکنش آلرژیک

عفونت سینوسی

تب بالای ۳۸ درجه سانتی گراد بیش از ۷۲ ساعت

بیش از ۷۲ ساعت سرفه در نوزادان بین ۱ تا ۳ ماه

سرفه آزار دهنده و مزمن که بیش از سه هفته طول کشیده


درمان سرفه نوزاد

اگر نوزاد شما سرفه می‌کند، برای درمان سرفه نوزاد، روش‌های زیر را امتحان کنید:

به کودک خود را مقدار زیادی آب، شیر و مایعات بدهید. نوشیدن مایعات از ضخیم شدن مخاط جلوگیری می‌کند. مایعات و سوپ‌های داغ سبب کاهش سوزش سینه می‌شوند و مخاط را نیز از بین می‌برند.

هوای تنفسی نوزاد را مرطوب کنید. بخار آب می‌تواند باعث کاهش و درمان سرفه نوزاد شود. با استفاده از راه‌های گوناگون می‌توان این کار را انجام داد:

استفاده از یکدستگاه بخور سرد  در اتاق خواب نوزاد

دوش آب گرم در حمام با درب بسته. وقتی از حمام با بخار پر شده است، به مدت ۱۰ دقیقه با کودک در حمام بمانید. برای آرام ماندن کودک در حمام برایش قصه و آواز بخوانید.

یک حوله مرطوب در اتاق خواب کودک آویزان کنید.

اگر نوزاد شما سرفه خشک و خروسکی (کروپ) دارد، به او اجازه دهید هوای سرد استنشاق کند. تنفس در هوای سرد تورم دستگاه تنفسی را کاهش می‌دهد و سرفه را از بین می‌برد. شما می‌توانید این کار را به روش‌های مختلف انجام دهید:

پنجره را باز کنید تا کودک شما بتواند هوای سرد و مرطوب را تنفس کند.

کودک را برای رانندگی به بیرون ببرید و پنجره‌های ماشین را باز کنید.

اجازه بدهید کودک بخار یخچال و فریزر باز شده را تنفس کند.

کودک مبتلا به سرفه خشک نباید فعالیت ورزشی داشته باشد. کودکان بزرگتر اغلب متوجه می‌شوند که سرفه آنان در طول فعالیت بدنی شدیدتر می‌شود.

دارو‌ها و شربت‌های ضد سرفه مصرف کنید (اگر چه ممکن است آن‌ها موثر نباشند). دو نوع داروی سرفه وجود دارد:

دارو‌های خلط آور که کمک به نرم و لطیف شدن خلط برای سرفه مرطوب می‌کنند.

دارو‌های مهار کننده‌های سرفه که مانع از واکنش سرفه برای سرفه‌های خشک در خواب می‌شوند. این دارو‌ها نباید برای سرفه مرطوب استفاده شوند، زیرا در سرفه مرطوب نیاز است که مخاط دفع شود. این دارو‌ها نباید به نوزادان زیر ۱۲ ماهه داده شود.

می‌توان با واکسن DTAP برای کودکان و واکسن TDdap برای بزرگسالانی که در تماس با کودکان هستند، از بروز سیاه سرفه جلوگیری کرد. هرچند با واکسیناسیون هم ممکن است کودکان نوع ملایمی از بیماری را بگیرند. افراد غیر واکسینه می‌توانند به راحتی عفونت را به دیگران گسترش دهند.


منبع: سایت ستاره