مسواک زدن

کودکان نيز مانند ما بزرگسالان،همواره به فرصت هاي دوباره دل مي بندند.آنها در مورد نحوه ي نگهداري و تميز نگهداشتن دندان هاي خود اشتباهات و سهل انگاري هاي فاحشي را مرتکب مي شوند،که البتّه به صورت عادت ماندگار نيستند.زيرا کودکان مي دانند،اگر اوّلين فرصت را از دست بدهند،تنها يک فرصت ديگر براي شان مهيّا است.
اين فرصت بزرگ،که داشتن امکان کافي براي رويش دوباره ي دندان هاي شان است،زماني خودنمايي مي کند که آنها با لبخندهاي شاد و گشاده ي خود،سعي در جلب توجّه و نظر ما دارند.در حقيقت ما شاهد خود نمايي بيست فرصت و امکان مجدد و دوباره هستيم که همانا دندان هاي شيري بچّه هاست.کودکان در دهان خود،يک دست کامل دندان دارند،تا روش هاي مسواک زدن را روي آنها تمرين کنند،و زماني که اين تمرين را به مدّت يازده يا دوازده سال انجام دادند،بعد از آن يک رشته دندان جديد که همان فرصت دوباره و مجدّد براي ايشان است،بدست مي آورند.
با وجود اين،وادار نمودن کودکان،به درک ارزش واقعي اين فرصت مي تواند چالشي براي ما باشد.آنها بعد از هر وعده ي غذايي، مسواک و خمير دندان خود را با بي ميلي برمي دارند،درست با همان ميل و رغبتي که ما براي حساب هاي روزانه و ماهيانه ي خود،ماشين حساب را برمي داريم.سپس ما شاهد آنيم که جارويي کوچک با آن موهاي زبر،از ميان مرواريدهاي سفيد عبور مي کند،و آنها را براي ادامه ي حيات و زندگي آماده مي سازد.از همان ابتدا بايد کودکان خود را با نکات مهمّ بهداشت دهان و دندان آشنا کنيم،تا در همان زمان کودکي تمامي چالش هاي موجود،در جريان امر را با آگاهي نسبت به اهميّت بهداشت دهان و دندان،از بين ببرند.بايد به آنها اجازه دهيم تا ما را هنگام مسواک زدن در حالي که با خودمان بلند صحبت مي کنيم،ببينند،اين مسئله مي تواند بر روي آنها بسيار تأثيرگذار باشد:«حالا که غذايم را خوردم، فکر مي کنم بهتر است بروم تا براي مراقبت از دندان هايم،مسواک بزنم.»
گفتگو و صحبت با همسرمان نيز،روش بسيار تأثيرگذاري است.پدري هر وعده غذاي خود را با اين جمله به همسرش تمام مي کند: «مطمئنم که نمي توانم بقيّه ي روز را با اين همه مواد قندي و غذايي که روي دندان هايم و توي دهان ام هست،بگذرانم.بهتر است که بروم،دندان هايم را مسواک بزنم.چون اصلاً نمي خواهم روي دندان هايم جرم بگيرد.»سپس براي مسواک زدن به دستشويي مي رود،و هنگامي که برمي گردد،دوباره به همسر خود مي گويد:«خيلي خوشحالم و راحت شدم از اين که مسواک زدم.اين کار فقط يکي دو دقيقه وقت مي گيرد،ولي بعد از مسواک احساس مي کنم،چقدر حالم بهتر است.»کودکان قادرند تا آن چه را که ما مي گوييم،به علاوه ي چگونگي احساس ما را بعد از انجام هر کاري الگوي خود قرار دهند.هيچ يک از توضيحاتي که به طور مستقيم به کودکان فالگوش و کنجکاو خود مي دهيم،نمي تواند براي شان شفاف و آشکار باشد.زيرا آنها از شنيدن حرف هايي که فکر مي کنند نبايد بشوند،احساس هيجان و لذّت مي کنند.با اين روش غير مستقيم،بيشتر انتظار مي رود،که آنها براي سلامتي دندان هاي خود سعي و تلاش کنند،تا اين که ما بخواهيم،به طور مستقيم و رودررو با آنها صحبت کنيم.
حال با وجود آن که،بچّه ها مسواک مي زنند و دهان خود را مي شويند،ولي شايد احساس کنيم،که لازم است،براي کسب نتايج بهتر با مشاور بهداشت دهان و دندان فرزندان خود در ارتباط باشيم،و در جريان امور و برنامه هاي آنها قرار گيريم.در اين مورد،استفاده از سخنان تفکّربرانگيز،روش بسيار مؤثري است:«به محض آن که دندان هاي خود را مسواک زديد،مي توانيد بيرون برويد و بازي کنيد.»يا«به محض آن که دندان هاي خود را مسواک زدي،راحت بنشين و تلويزيون تماشا کن.»
مادري قبل از پخش و تقسيم شيريني بين فرزندان خود،کارش را با چنين مقدّمه اي شروع کرد:«من مي خواهم خوراکي هايي که در آن از قند و شکر استفاده شده است،به افرادي از اين خانواده بدهم که با مسواک زدن،از دندان هاي خود به خوبي مراقبت مي کنند.»سپس مادر با صدايي بلند فهرست اسامي موردنظرخود را خواند:«نئول دندان هاي خود را مسواک مي زند،جيل هم مسواک مي زند،و کلوديا...خب کلوديا يا بهتر است که فعلاًبه تو شيريني ندهم،تا وقتي که ديگر نگران مسواک زدن دندان هاي تو نباشم.»از آن روز به بعد،کلوديا به طور منظم و مرتب دندان هاي خود را مسواک مي زد.
منبع:کتاب تربيت با عشق و منطق
/خ