آکادمی پزشکان متخصص کودکان امریکا (AAP) توصیه می‌کند که نوزادان در شش ماه اول زندگی تنها از شیر مادر تغذیه کنند. اما برخی از پدر و مادرها، به اجبار یا به انتخاب خود، تصمیم به دادن شیر خشک به نوزادشان می گیرند. از آنجایی که برند‌های متنوع انواع شیر خشک در بازار وجود دارد و هر کدام ادعا می‌کنند که نزدیک‌ترین فرمولاسیون به شیر مادر را دارند، انتخاب شیرخشک مناسب برای نوزاد کار دشواری به نظر می‌رسد.


۱. انواع شیر خشک نوزادان

شیر خشک دارای پروتئین شیر گاو (برگرفته شده از شیر کامل گاو): این شیر خشک دارای پروتئین شیر گاو به طور کامل است. این نوع از انواع شیر خشک، معمولا اولین انتخاب برای نوزادان است. بیشتر نوزادانی که از این شیر خشک تغذیه می‌کنند رشد خوبی خواهند داشت.

چند نمونه از این نوع شیرخشک عبارتند از: Best Organic Earth، Enfamil Newborn، Similac Advance، Similac Non-GMO

شیرخشک دارای پروتئین نیمه هیدرولیز شده: این نوع شیر خشک‌ها دارای پروتئین‌هایی هستند که تا حدی شکسته شده‌اند، اما هنوز ممکن است حاوی پروتئین‌های بزرگ شیر نیز باشند. این نوع از انواع شیر خشک‌ها آسان‌هضم‌تر از نوع پیشین هستند.

چند نمونه از این نوع شیرخشک عبارتند از: Enfamil Reguline، Gerber Good Start، Similac Sensitive

شیر خشک دارای پروتئین کاملا هیدرولیز شده: این نوع شیرخشک‌ها دارای پروتئین‌هایی هستند که همگی به قطعات کوچک شکسته شده‌اند. این شیرخشک‌ها معمولا برای نوزادان مبتلا به آلرژی پروتئین شیر یا پروتکتولیت ناشی از پروتئین شیر تجویز می‌شوند. این نوع شیرخشک‌ها عاری از لاکتوز هستند.

چند نمونه از این نوع شیرخشک عبارتند از: Enfamil Nutramigen، Gerber Extensive HA، Similac Alimentum

شیرخشک آمینو اسید: در این نوع از انواع شیر خشک‌ ها، پروتئین‌ها به کوچکترین واحد پروتئین (اسید آمینه) شکسته شده اند. این نوع شیرخشک برای نوزادان دارای آلرژی به پروتئین شیر یا پروتوکولیت ناشی از پروتئین شیر مناسب است. شیر خشک‌های آمینو اسید؛ کاملا عاری از لاکتوز هستند.

چند نمونه از این نوع شیرخشک عبارتند از: Alfamino، Elecare، Neocate، Puramino

شیر خشک سویا: این شیر خشک‌ها حاوی پروتئین سویا و بدون لاکتوز هستند. شیر خشک سویا یکی از انواع شیر خشک‌ است که برای بعضی از اختلالات متابولیکی نادر (مانند گالاکتوزمی) مفید است. همچنین در صورت توصیه پزشک، به طور موقت پس از یک بیماری مانند اسهال، تجویز می‌شود.

چند نمونه از این نوع شیرخشک عبارتند از: Enfamil Isomil، Gerber Start Soy، Similac Isomil

شیر خشک کم لاکتوز یا بدون لاکتوز: عدم تحمل لاکتوز در میان نوزادان نادر است. برخی از نوزادان ممکن است به دلیل بیماری اسهال، به طور موقت دچار عدم تحمل لاکتوز شوند. با این حال، بیشتر کودکان نیازی به تغییر شیرخشک در دوران بیماری اسهال ندارند.

چند نمونه از این نوع شیرخشک عبارتند از: (Similac Sensitive (virtually lactose free) , Enfamil Gentlease (low lactose


۲. بهترین شیر خشک وجود ندارد

برای هر کودکی، یکی از انواع شیرخشک بهترین تاثیر را خواهد داشت و قانون مشترکی برای همه نوزادان وجود ندارد. نوزادان سالم می‌توانند از شیر خشک‌های بر پایه شیر کامل گاو استفاده کنند. انواع شیر خشک ارگانیک نیز در بازار موجود است. گیاهخواران نیز در صورت تمایل می‌توانند از شیرخشک‌های سویا استفاده کنند.


۳. شیر خشک مخصوص نوزادان کولیکی و ریفلاکسی

اگرچه بیشتر کودکان مشکلی با شیر خشک‌های دارای پروتئین شیر گاو ندارند، اما انواع شیر خشک برای کودکان دچار کولیک و ریفلاکس در بازار موجود است.

شیرخشک‌های ضد ریفلاکس به منظور کمک‌تغذیه نوزادانی است که بیشتر مواقع شیر را بالا می‌آورند. اگرچه ریفلاکس معده در نوزادان طبیعی است، اما نوزادان ریفلاکسی در صورتی که رشد خوبی نداشته باشند، نیاز به تغییر نوع شیر خشک دارند.

شیرخشک‌های مخصوص نوزادان ریفلاکسی معمولا عاری از لاکتوز یا کم لاکتوز هستند که گاز معده و علائم کولیک را کاهش می‌دهند.


۴. کالری شیر خشک نزدیک به شیر مادر

بیشتر شیر خشک ها، در هر ۲۸ گرم (۱ اونس) دارای ۲۰ کالری انرژی هستند. از سویی دیگر در هر ۲۸ گرم از شیر مادر حدود ۱۸ کالری انرژی وجود دارد. بدین ترتیب کالری موجود در انواع شیر خشک‌ تنها کمی بیشتر از شیر مادر است.


۵. مدت زمان ماندگاری شیر خشک

یک بطری شیر خشک آماده در دمای اتاق، تا حدود یک ساعت قابل مصرف است. اگر شیر خشک آماده شده، گرم شده باشد، آن را بیش از یک ساعت نگهداری نکنید و از گرم کردن دوباره آن بپرهیزید. زیرا خطر رشد باکتری‌های خطرناک در شیر افزایش می‌یابد. به همین ترتیب، اگر نوزاد از شیشه شیر تغذیه می‌کند و شیر درون شیشه وجود دارد، نبایستی پس از گذشت یک ساعت دوباره به نوزاد داده شود.

قوطی شیر خشک تا ۳۰ روز پس از بازشدن بایستی مصرف شود، در صورت عدم مصرف آن را دور بریزید.


۶. شیرخشک مخصوص کودکانی که به پروتئین شیر گاو آلرژی دارند

شیرخشک‌های هیدرولیز شده و آمینو اسید برای نوزادانی که به پروتئین شیر آلرژی دارند، مناسبند. زیرا در این شیرخشک‌ها، پروتئین به اجزای سازنده اش شکسته شده است. به طور معمول این شیر خشک‌ها به خوشمزگی شیر خشک‌های ساخته شده از شیر کامل گاو نیستند، اما از آنجایی که غدد چشایی در دوران نوزادی هنوز به طور کامل شکل نگرفته، نوزادان با طعم آن خو می‌گیرند. این دو نوع شیر خشک، به ویژه شیر خشک آمینو اسید، از دیگر انواع شیر خشک گران‌تر هستند، اما ممکن است توسط بیمه شما پوشش داده شوند.


۷. شیر خشک‌های مخصوص نوزادن نارس

از آنجایی که نوزادان نارس نیاز به کالری بیشتری دارند، شیر خشک‌های مخصوص نوزادان نارس تهیه شده اند. نوزادان نارس نیازمند مواد مغذی بیشتری هستند. آن‌ها به مقادیر بالایی از کلسیم، فسفر، پروتئین، سدیم، پتاسیم و سایر مواد معدنی مانند آهن، روی و مس نیاز دارند. این شیرخشک‌های ویژه حاوی این مواد مغذی اضافی هستند.


۸. ممنوعیت دادن شیر گاو به نوزاد پیش از یک‌سالگی

نوزادان قادر به هضم شیر کامل گاو نیستند. پروتئین موجود در شیر گاو دستگاه گوارش نوزادان را تحریک میکند. شیر گاو دارای مقادیر کافی آهن، اسید لینولئیک، ویتامین C ، ویتامین E و سایر مواد مغذی نیست و از سوی دیگر مقادیر بیش از حد سدیم، پتاسیم و پروتئین دارد. با این وجود، شیرخشک مبتنی بر شیرگاو، غنی شده با مواد معدنی، ویتامین ها، پروتئین‌ها و چربی‌هایی که از روی شیر مادر شبیه سازی شده، رشد همه جانبه نوزاد را تامین می‌کند. همین امر برای جایگزین‌های شیر مانند شیر سویا نیز صادق است. کودک پس از یک‌سالگی می‌تواند آن‌ها را مصرف کند.


جمع بندی

بهترین غذای کودک در شش ماه اول زندگی، شیر مادر است.

شیر خشک در انواع مختلف برای نوزادان با نیاز‌های متفاوت وجود دارد.

پزشک متخصص کودکان با توجه به شرایط نوزاد، بهترین گزینه را به شما پیشنهاد خواهد.


منبع: سایت ستاره