انسان، اشرف مخلوقات و پیچیده ترین موجود در میان آفریده های حضرت حق است. در قرآن کریم آمده است که هنگام خلقت انسان، «فتبارک الله احسن الخالقین»[1] فرمودند. این انسان، نه تنها برتر از حیوانات است بلکه برتر از فرشتگان و ملائکه نیز هست. در روایتی از امام صادق (ع) نقل شده است: « امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب علیه السلام فرمودند به راستی که خداوند عزّوجلّ در وجود ملائکه عقل را آمیخت، بدون آن که شهوت برایشان قرار دهد و در وجود حیوانات شهوت را در آمیخت بدون آن که عقل برایشان قراردهد. ولی دربنی­آدم هر دو آنها را درهم آمیخت. پس هر انسانی که عقل او برشهوتش غلبه کند او بهتراز ملائکه است. و هر انسانی که شهوت او بر عقل او غلبه نماید او از حیوان پست­تر و شرّتر است.»[2]
 

دو جبهه بزرگ به پهنای تاریخ

انسان علاوه بر عقل و شهوتی که درون خود از آن بهره مند است در بیرون نیز با دو جبهۀ واقعی مواجه است که هر یک سعی از جذب انسان به سوی خود دارند.  قرآن کریم این دو جبهه را چنین ترسیم می کند: « اللَّهُ وَلِیُّ الَّذینَ آمَنوا یُخرِجُهُم مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النّورِ  وَالَّذینَ کَفَروا أَولِیاؤُهُمُ الطّاغوتُ یُخرِجونَهُم مِنَ النّورِ إِلَى الظُّلُماتِ  أُولئِکَ أَصحابُ النّارِ  هُم فیها خالِدونَ؛ خداوند، ولی و سرپرست کسانی است که ایمان آورده‌اند؛ آنها را از ظلمتها، به سوی نور بیرون می‌برد. (اما) کسانی که کافر شدند، اولیای آنها طاغوتها هستند؛ که آنها را از نور، به سوی ظلمتها بیرون می‌برند؛ آنها اهل آتشند و همیشه در آن خواهند ماند.»[3] همانگونه که در آیه مذکور آمده است محور درگیری این دو جبهه، ایمان و کفر بوده و اولیاء جبهه حق، مومنان را به سمت نور و رشد و تعالی رهنمون می شوند و در مقابل اولیاء جبهه باطل، تمام سعی خود را برای جذب انسان ها به سمت ظلمت و تباهی به کار می گیرند. در این بین اولیاء جبهه نور همان انبیاء و اولیاء الهی اند که در طول تاریخ، به هدایت گری و نور افشانی در عالم مشغول بوده و هستند.
 

نا امیدی سران کفر در روز عید غدیر

در امتداد جبهه نورانی انبیاء و با آمدن نبی خاتم (ص) و دین مبین اسلام، شیاطین جنی و انسی هنوز امید داشتند که با ارتحال یا شهادت نبی اکرم (ص) جبهه حق بدون ولیّ و سرپرست مانده و آنها بدون رقیب به شیطنت و اغواگری در عالم بپردازند. اما همانگونه که خداوند در قرآن کریم می فرماید، در روز عید غدیر، کفار و اولیاء آنها ناامید گشته و همه پندارهای باطل ایشان فرو ریخت: « «الْیَوْمَ یَئِسَ الَّذینَ کَفَرُوا مِنْ دینِکُمْ فَلا تَخْشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِ؛ امروز کافران از دین شما نومید شده‌اند، لذا از آنان نترسید و از من بترسید،»[4] کفاری که در جنگ های پیاپی شکست خورده و منتظر فضای بعد از نبی اکرم (ص) بودند در روز غدیر جملگی نا امید و درمانده شدند. علامه طباطبائی ذیل آیه شریفه مذکور چنین می گوید: « تمامیت یاس کفار از غلبه بر دین خدا حتما باید به خاطر عامل و علتى بوده باشد که عقل و اعتبار صحیح آن را تنها عامل ناامیدى کفار بداند و آن این است که خداى سبحان براى این دین کسى را نصب کند که قائم مقام رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم) باشد و در حفظ دین و تدبیر امر آن و ارشاد امت متدین کار خود آن جناب را انجام دهد به نحوى که خلأئى براى آرزوى شوم کفار باقى نماند و کفار براى همیشه از ضربه زدن به اسلام مایوس شوند.»[5]
 

استمرار جبهه هدایت گری انبیاء در روز غدیر

آری در روز غدیر، برای همگان اثبات شد که باب هدایت هیچ گاه بسته و مسدود نخواهد شد و همواره حجت الهی و راهنمای امت وجود خواهد داشت. اهمیت این امر به حدی است که پیامبر (ص) مامور به ابلاغ آن می شود و به دنبال آن گفته می شود: « وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ»[6] و بعد از ابلاغ، خداوند می فرماید امروز دین شما را کامل کردم و تعمتم را بر شما تمام کردم و دین اسلام را برای شما پسندیدم.[7]
 
نکته حائز اهمیت این است که استمرار هدایت گری جبهه انبیاء در روز عید غدیر، به ایام بعد از ارتحال یا شهادت نبی اکرم (ص) محدود نشده و  غدیر سرآغار امامت و زعامت سلسله ای پاکان و برگزیدگان عالم است که تا روز قیامت، حجت را بر همه تمام و تکلیف امت را روشن ساخته است. همان گونه که امام رضا (ع) در توصیف امام می فرماید: «الْإِمَامُ کَالشَّمْسِ الطَّالِعَةِ الْمُجَلِّلَةِ بِنُورِهَا لِلْعَالَمِ»[8] امام مانند خورشید تابانی است که با نور آن همه عالم روشن می شود و از همین رو می توان گفت دین مبین اسلام به عنوان نسخه حیات بخش جامعه بشری، با زعامت و امامت جانشینان معصوم نبی اکرم (ص)، مسیری نورانی را برای حق جویان و طالبان هدایت و نورانیت ترسیم نموده است که تا روز قیامت اعتبار خواهد داشت. در فضای طوفان زدۀ سیاسی، فرهنگی و اقتصادیِ دنیای کنونی، و در میان امواج سهمگین فتنه های آخر الزمانی، معیت و همراهی با قرآن و عترت به مثابه مصباح هدایت و کشتی نجات بوده و مایه حیات و مأمن و مأوای  بشریت درمانده از مکاتب و نحله ها و فرق پوشالی و بی بنیاد خواهد بود.
 

جمع بندی

دو جبهه حق (به رهبری انبیاء و اولیاء) و باطل (به رهبری فراعنه و طواغیت) درگیری بزرگی را به پهنه ای به بزرگی تاریخ رغم زده و می زنند. با بعثت نبی خاتم، شیاطین جنی و انسی، هنوز امیدوار بودند با رحلت نبی اکرم (ص)، در فضای بدون رقیب، به اغواگری و منحرف کردن جامعه بشری بپردازند؛ و لکن در روز عید غدیر و با انتصاب امیرالمومنین (ع) به عنوان وصی و جانشین نبی اکرم (ص)، به نص صریح قرآن کریم، سران کفر نسبت به گسترش فراگیر ظلمت و تباهی در عالم  مأیوس و ناامید شدند. از همین رو می توان «استمرار جبهه هدایت گری انبیاء» و «نومیدی سران کفر» را بزرگترین پیام غدیر به شمار آورد.

پی نوشت:
[1] . سوره مومنون، آیه 14
[2] . بحارالانوار، جلد60، باب 39 روایت 5، صفحه 299
[3] . سوره بقره، ایه 257
[4] . سوره مائده، آیه3
[5] . ترجمه المیزان، ج‏5، ص: 273
[6] . سوره مائده، آیه 67
[7] . سوره مائده، آیه 3
[8]. معانی الأخبار ؛ ج 1 , ص 96