هنگامی که نوزاد نتواند به راحتی نفس بکشد و صدایی همانند سوت از نفس کشیدن نوزاد شنیده شود، اصطلاحا گفته می‌شود که سینه نوزاد خس خس می‌کند. یکی از بیماری‌های نوزادان خس خس سینه می‌باشد و حدود ۵۰ درصد نوزادان در سال اول تولد خود این مشکل را پیدا خواهند کرد. علت این امر که نوزادان نسبت به بزرگسالان، بیشتر مبتلا به این بیماری می‌شوند این است که مجرای تنفسی نوزادان باریک است.

اکثر نوزادان به خس خس سینه مبتلا می‌شوند و والدین نگران این موضوع هستند. والدین فکر می‌کنند که نوزاد آن‌ها دچار آسم یا یک بیماری جدی شده است. اما علل خس خس سینه در دوران نوزادی بسیار متنوع است.
تشخیص بیماری‌هایی نظیر آسم یا آسیب‌های دستگاه تنفسی در نوزادان باید بسیار دقیق و به درستی انجام شود و برای اثبات آن شواهد بسیار دقیقی باید در دست داشته باشیم. پس بهتر است که والدین با شنیدن صدای خس خس نوزاد، به پزشک متخصص مراجعه کنند و علت آن را جویا شوند.


علت خس خس سینه نوزاد چیست؟

یکی از شایع ترین علل خس خس سینه در نوزدان عفونت های ویروسی می‌باشد که بیشتر در فصل سرما شایع است.

یکی دیگر از این موارد مشکلات ناشی از فیزیولوژیکی دستگاه گوارش است. خس خس سینه در نوزادانی که دچار رفلاکس معده هستند بسیار شایع‌تر است. هنگامی که شیر از سمت معده به سمت مری نوزاد بر می‌گردد صدای خس خس از سمت شکم و سینه‌ی نوزاد به گوش خواهد رسید. بیشتر مواقع رفلاکس با یک سرفه و یا ریختن شیر از گوشه دهان نوزاد همراه است. در صورتی که رفلاکس معده نوزاد مشاهده شود، باید نوزاد را به صورت عمودی در اکثر اوقات بغل کنید. رفلاکس چاره‌ای جز بغل کردن نوزاد ندارد. پس بهتر است که نوزاد هنگامی که شیر می‌خورد، ۴۵ دقیقه به صورت عمودی در بغل شما باشد تا آروغ خود را بزند.

یکی دیگر از علل آن، بیماری‌های قلبی است. در صورتی که این عارضه بسیار شدید نباشد والدین با مراجعه به پزشک و جویا شدن علت خس خس سینه نوزاد، از آن مطلع می شوند.  

هنگامی که سینه نوزاد خس خس می‌کند، احتمال این وجود دارد که نوزاد دچار گرفتگی بینی شده است. در صورتی که صدای خس خس ناشی از گرفتگی بینی نوزاد باشد، می‌توانید از قطره بینی استفاده کنید. اما این نکته را باید در نظر داشته باشد که کودک باید یک ماهگی خود را پشت سر گذاشته باشد.

خس خس سینه می‌تواند ناشی از آلرژی باشد. هنگامی که نوزاد در معرض عوامل حساسیت زا نظیر گرد و غبار، شوره سر حیوانات، کپک و گرده گیاهان قرار گیرد، مجرای تنفسی نوزاد متورم می‌شود و صدای خس خس سینه به گوش می‌رسد.

برونشیت باعث عفونت قفسه سینه و ایجاد خس خس سینه در نوزاد می‌شود. عفونت‌ها جریان ورودی اکسیژن را مسدود می‌کنند و صدای خس خس سینه به گوش می‌رسد. این بیماری به دو نوع ویروسی و اوبلیترناس است.
نوع ویروسی آن در نوزادان بسیار شایع‌تر است و علائمی نظیر بیماری آسم دارد. در صورتی که برونشیت خفیف باشد، خود به خود بر طرف خواهد شد. اما اگر نوزاد به برونشیت شدید دچار شود، نوزاد باید در بیمارستان بستری شود. متورم شدن مجاری تنفسی، باعث ایجاد مشکلات تنفسی می‌گردد. از علائم این بیماری می‌توان به تنفس سریع، سرفه و تب اشاره نمود.

عوامل کالبدشناختی در خس خس سینه نوزاد نقش دارد. این عوامل با ریه و دیواره قفسه سینه، نظیر ضعیف بودن غضروف نای یا حنجره مرتبط است و نوزاد دچار خس خس سینه می‌شود. پزشک پس از معاینه نوزاد، داروی مناسب برای رفع خس خس سینه نوزاد را تجویز می‌کند.

اگر نوزاد به برخی از مواد غذایی حساسیت داشته باشد، ممکن است دچار خس خس سینه نوزاد شود. از شایع ترین حساسیت‌های غذایی نوزاد، حساسیت به شیر است.

اگر نوزاد ذات الریه (پنومونی) داشته باشد نیز دچار خس خس سینه می‌شود. اگر نوزاد با میکروارگانیسم‌های مختلف تماس داشته باشد، ریه عفونت می‌کند. از علائم ذات الریه می توان به تب، سرفه، تب و لرز، احتقان، مشکلات تنفسی، بی‌اشتهایی و درد اشاره نمود.

یکی دیگر از علت‌های دیگر خس خس سینه، کروپ یا خروسک است. کروپ یا خروسک باعث متورم شدن حنجره می‌شود. این بیماری سرفه‌های شدید و پی در پی به همراه دارد.


چگونه می توان خس خس سینه نوزاد، را درمان کرد؟

در صورتی که خس خس سینه ناشی از برونشیت، آسم و یا عوامل ژنتیکی باشد باید سریعا اقدام به درمان نوزاد کنید. برای آرام شدن سریع نوزاد، پزشک آنتی‌بیوتیک، داروهای ضدالتهاب و اسپری تنفسی بینی تجویز می‌کند. پزشک ابتدا سعی می‌کند که خس خس سینه نوزاد را به روش‌های خانگی درمان کند. اگر روش‌های خانگی اثر بخش نباشد، درمان دارویی شروع می‌شود.


 درمان‌های خانگی خس خس سینه نوزاد چیست؟

استنشاق بخار 

این روش برای رفع خس خس سینه نوزاد، بسیار قوی عمل می‌کند. بهتر است نوزاد را به حمام پر از بخار ببرید. با استفاده از پر کردن وان یا لگن‌های بزرگ از آب داغ و بستن درب و پنجره‌های حمام، این کار میسر می‌شود. چند دقیقه نوزاد خود را در حمام قرار دهید. این بخار گرم باعث باز شدن خس خس سینه می‌شود. هنگامی که مجاری تنفسی نوزاد باز شود، کودک بسیار راحت‌تر نفس می‌کشد.


استفاده از دستگاه‌های بخور

این دستگاه ها باعث مرطوب نمودن هوای محیط می شود. هنگامی که هوا مرطوب باشد، خس خس سینه به خودی خود بر طرف می شود.


استفاده از سرنگ‌های حباب ‌دار

در صورتی که مجاری تنفسی باز نشود، با استفاده از این سرنگ‌ها، می‌توانید مقداری از مخاط بینی را خارج کنید تا نفس کشیدن برای نوزاد راحت‌تر شود. اما این کار باید با دقت بسیار انجام گیرد. زیرا مجاری بینی نوزاد به ریه هنوز به طور کامل، تکمیل نشده است و امکان پارگی وجود دارد. قبل از اینکه از این سرنگ‌ها استفاده کنید، سرنگ را حتما ضدعفونی کنید.


استفاده از داروهای رفع خس خس سینه نوزاد

می‌توانید از داروهای سرما خوردگی و یا ضد سرفه نوزادان استفاده کنید که ایمن و بی خطر هستند. استامینوفن باعث بر طرف نمودن خس خس سینه نمی‌شود. در صورتی که فکر می‌کنید که نوزاد شما نیاز به دارو دارد، او را به پزشک نشان دهید.


روش آب ‌رسانی را امتحان کنید

با استفاده از مایعات، آب بدن نوزاد را تامین کنید. با مصرف مایعات میکروب‌ها و عفونت‌ها از بدن نوزاد خارج می‌شود و خس خس سینه نوزاد از بین می‌رود. بهتر است از مایعاتی نظیر، آب، شیر گاو و شیر مادر استفاده کنید.


از اسپری استفاده کنید

اگر خس خس سینه به طور مداوم ادامه داشته باشد، از اسپری استفاده کنید. اسپری باعث می‌شود که اطراف مجاری تنفسی شل شود و راه مسدود شده باز شود. این نوع از مسکن‌ها ایمنی بالایی دارد و عوارض جانبی آن بسیار کمتر از آنتی بیوتیک‌ها است. اسپری باعث تسکین نوزاد می‌شود و به تنفس بهتر نوزاد کمک می‌کند.


سر نوزاد خود را به سمت بالا نگه دارید

ایستاده خواباندن نوزاد و صاف نگه داشتن او، تا حد زیادی خس خس سینه نوزاد را بر طرف می‌کند. زیر سر نوزاد را بالش بلند قرار دهید تا هنگامی که نوزاد خواب است سر او بالا باشد.


منبع: سایت ستاره