بازی با کودکان از همان یکی دو سالگی نقش مهمی در رشد اجتماعی، عاطفی، جسمی و ذهنی کودک دارد. کودکان بزرگ‌تر بیشتر به بازی‌های گروهی روی می‌آورند. در بازی‌های گروهی کودکان ناگزیرند که تلاش کنند و با یکدیگر تعامل داشته باشند. در این بازی‌ها لزوم همکاری برای رسیدن به هدف و برنده شدن، موجب اتحاد کودکان می‌شود. 

کودکان بدون بازی گروهی، خودخواه و فاقد توانایی‌های لازم برای ایجاد ارتباط موفق و سالم با دیگران می‌شوند. در یک بازی گروهی، کودک همکاری با دیگران، رعایت حقوق دیگران، زندگی گروهی و ارتباطات اجتماعی را یاد می‌گیرد. بنابراین بازی‌های گروهی برای توسعه مهارت‌های اجتماعی و عاطفی کودک ضروری هستند. در ادامه به معرفی چند بازی گروهی ویژه کودکان و نوجوانان پرداخته‌ایم.


بازی مار و پله

مار و پله یکی از بازی‌های کلاسیک و قدیمی است که هر کسی باید مهره‌ای با رنگ جداگانه داشته باشد تا در صفحه بازی مشخص باشد. صفحه بازی معمولاً صد خانه دارد که رنگی رنگی هستند و پر است از نردبان و مار. هر کسی به ترتیب و نوبت تاس می‌ریزد و به اندازه عددی که می‌آید، خانه‌های جدول را جلو می‌رود و با نیش مار به عقب برمی‌گردد. طبق قانون، اگر شش بیاورد یک دور دیگر هم فرصت تاس ریزی دارد.


بازی گروهی پانتومیم

پانتومیم بازی است که هر چند نفر که هستید، باید به دو گروه تقسیم شوید. هر گروه کلمه یا جمله‌ای را انتخاب می‌کند و به یکی از افراد گروه دیگر گفته می‌شود تا آن کلمه را برای افراد گروه خود به صورت پانتومیم (بدون حرف زدن و با ایما و اشاره) اجرا کند و افراد گروهش باید بتوانند آن کلمه یا جمله را حدس بزنند. 


بازی گل یا پوچ

سنتی‌ترین شیوه بازی این است که شیء کوچکی را که معمولاً یک تکه کاغذ مچاله شده است، در مشت‌تان قایم کنید و طرف مقابل حدس بزند گل در کدام دست شماست. اگر درست بگویید گل جابجا می‌شود و امتیاز به شما می‌رسد. بازی به همین ترتیب ادامه پیدا می‌کند تا یک طرف به امتیازی که با هم قرار گذاشته‌اید، برسد. هیجان بازی وقتی بالاتر می‌رود که تعداد شرکت کننده‌ها بیشتر و بازی به شکل گروهی باشد. 


تیله بازی

در قدیم این بازی را کودکان در کوچه‌ها بازی می‌کردند. آنها روی زمین چاله‌هایی کوچک می‌کندند و تیله‌ها را به سمت گودال هدایت می‌کردند. هر کدام از افراد به نوبت، گودال‌ها را نشانه گرفته و تیله‌ها را داخل آنها می‌اندازند. با افتادن تیله داخل گودال، شخصی که تیله را داخل آن انداخته باشد، صاحب یک امتیاز می‌شود. فردی که امتیاز می‌آورد در دور بعد تیله‌اش را از همان مکان چاله به سمت چاله بعدی با همان شیوه مخصوص باید پرت کند. اگر تیله در گودال نیفتد،‌ همانجا که افتاده است می‌ماند تا دوباره نوبت به او برسد و دوباره تلاش کند. این بازی تا وقتی ادامه دارد که یکی زودتر از بقیه همه چاله‌ها را طی کند.

در حالت خانگی، چاله‌ای در کار نیست. باید یکی از تیله‌ها را که سایز بزرگ‌تری دارد، بگذارید در یک فاصله و هر چند نفری که هستید، سعی کنید از فاصله‌ای معین با تیله خودتان به آن بزنید.


 بازی گروهی حدس بزن 

در این بازی، بازیکنان یک فعالیت یا عمل را با یک کلمه مخفی می‌کنند و فرد دیگر باید حدس بزند که آن چیست؟ این بازی کودکان را به فکر کردن و استفاده از زبان هوشمندانه تشویق می‌کند و همچنین به کودکان یاد می‌دهد که آگاهانه و پس از فکر کردن دقیق، پاسخ دهند.

یک نفر به بیرون از اتاق فرستاده می‌شود. بقیه در اتاق بر روی یک اقدام یا فعالیت تصمیم می‌گیرند. سپس آن‌ها یک کلمه تصادفی را انتخاب می‌کنند که کلمه را با آن جایگزین کنند.

فردی که بیرون رفته به داخل اتاق می‌آید و سوالاتی را می‌پرسد تا بفهمد آن کلمه چیست و بازیکنان داخل اتاق هم باید پاسخ‌هایی بدهند که در آن کلمه مورد نظر با کلمه انتخابی جایگزین شده باشد. آنها باید مراقب باشند که موقع پاسخ به سوالات، کلمه واقعی را آشکار نکنند. فرد مورد نظر هم باید هوشیار باشد تا بتواند کلمه مورد نظر را حدس بزند. 


بادکنک بازی

هدف این بازی این است که بادکنک‌های تیم حریف (بادکنک‌ها در دو رنگ مختلف انتخاب شود) را بترکانید، در حالی که بادکنک‌های خودتان را در هوا نگه داشته‌اید. کودکان را به دو گروه تقسیم کنید. به هر بازیکن یک بادکنک بدهید و به آن‌ها بگویید تا بادکنک‌ها را باد کنند. پس از باد کردن بادکنک‌ها، به تیم‌ها بگویید که در دو طرف اتاق روبروی هم قرار بگیرند و سپس بادکنک‌ها را در هوا پرتاب کنند. اگر بادکنکی به زمین برسد، آن بادکنک حذف خواهد شد. اولین تیمی که بادکنک‌های تیم مقابل را بترکاند، برنده خواهد بود. 


بازی دور یا نزدیک 

یکی از کودکان را به عنوان یابنده انتخاب کنید. او را به بیرون اتاق بفرستید تا بچه‌های دیگر چیزی را در اتاق مخفی کنند. از یابنده بخواهید وارد اتاق شود. از او بخواهید شی مخفی شده را بیابد. هنگامی که او به محل مخفی شدن شی نزدیک شد، با ضربه‌های سریع روی میز بزنید، ولی اگر از محل دور شد، صدا را ضعیف‌تر کنید.

این کار را باید تا زمانی انجام دهید که یابنده شی موردنظر را بیابد. در این بازی کودک با همکاری کردن با دیگران آشنا می‌شود و می‌فهمد که چقدر همکاری و مشارکت لذت بخش است.


بازی گروهی پرتقال بده

فعالیت فیزیکی در این بازی گروهی نقش عمده‌ای دارد. برای شروع این بازی به هر گروه یک پرتقال بدهید. نفر اول دستش را مشت می‌کند و پرتقال را داخل گودی آرنجش قرار می‌دهد؛ هر شرکت کننده وظیفه دارد پرتقال را بدون افتادن به نفر بعدی تحویل دهد.

چالش این بازی در آن است که هیچ کس مجاز نیست از انگشتانش استفاده کند و پرتقال‌ها باید فقط با  استفاده از ساعد و بازو از شخصی به شخص بعدی منتقل شوند. پرتقال از دست هر دو نفری که بیفتد، آن‌ها از بازی حذف می‌شوند و برنده هر گروه کسی است که در نهایت بعد از حذف کلیه رقبا پرتقال به دست باقی بماند.
 
بازی‌های گروهی به کودکان و نوجوانان فرصت می‌دهد که علاوه بر گذراندن ساعاتی مفرح، بتواند کار گروهی و همکاری با دیگران را بیاموزند. بزرگترها نیز می‌توانند در این بازی‌ها شرکت کرده و از بازی کردن و همراهی با کودکانشان لذت ببرند.


منبع: سایت ستاره