اسلام و فرزند دختر

هنوز هم در برخی خانواده‌ها علاقه به داشتن پسر به مراتب بیشتر از داشتن دختر است و بدین جهت دختران را به دیده تحقیر می نگرند. این امر بر اساس یک سابقه تاریخی و از جهاتی دارای ریشه های اقتصادی و اجتماعی است. بازمانده ای است از افکار جاهلیت درباره پسر و دختر
 
اسلام از همان آغاز با این اندیشه غلط مبارزه کرد و دختران را نه تنها همانند پسران، بلکه بیشتر از آنان حرمت نهاد و این مرحمت فزون تر، برای فرونشاندن تب پسرخواهی بسیار مؤثر افتاد. در روایات و تعبیرات اسلامی، پسران نعمت های خدا» و دختران«حسنات الهی » شمرده شده اند.
 
با این طرز فکر که حسنات در اسلام مورد پاداش هستند و نعمت مورد باز خواست. امام صادق(علیه السلام)فرمود: «پسران نعمت هستند و دختران حسنات. خدا از نعمت سؤال می کند و به حسنه پاداش می دهد». هم چنین پیغمبر اکرم می فرمود: بهترین فرزندان شما دختران هستند.
 
اسلام به والدین توصیه می کند که دختر خود را بپذیرند و به او محبت و عنایت کنند. دل آنان را نشکنند و اشک شان را جاری نسازند. اگر احیانا افسرده بودند و نگران، دلشان را به دست آورند و اگر دچار ناراحتی شدند از آنان دلجویی کنند. و این سخن پیامبر است که فرمود:
 
اگر کسی وارد بازار شود و برای اهل خانه هدیه بخرد، مانند کسی است که در راه خدا جهاد کرده است و ضرورت است آن هدیه را بین فرزندان قسمت کند و ابتدا آن را به دختر بدهد، زیرا کسی که دخترش را شاد کند، ماننا کسی است که برده ای را از نسل اسماعیل پیامبر در راه خدا آزاد کرده است.
 
پیامبر در آخرین لحظات عمر شریفش، مردان را درباره زنان سفارش کرده، می فرماید: «حالشان را رعایت کنید، آنها امانت های خدا در دست شما هستند.» و نیز: قال رسول الله (صلی الله علیه وآله وسلم): «نعم الولد البنات: ملطفات، مجهزات، مونسات، مبارکات و مفلیات» (1)هورمونهای بلوغ سبب تحول عظیمی در اندام کودک است. در مدت کمی از صورت کودکی خارج می شود و تمام مشخصات یک انسان بزرگ را به خود می گیرد. همین امر، غوغایی بزرگ در افکار و رفتار و ایده آنها به وجود می آورد.پیامبر فرمود: «دختران ملطفات هستند، یعنی دارای گرمی جاذبه و لطافت معنوی اند؛ مجهزات هستند، یعنی بیش از پسران آماده خدمت به والذین اند: مو نسات هستند، یعنی بیش از پسران أنس و الفت می گیرند؛ مبارکات هستند، یعنی مایه رحمت و برکت خداوند در خانوادهاند؛ و مقلیات هستند، یعنی نظافت گرند و پاکیزگی را دوست دارند.
 

رشد دختران

در مرحله بلوغ، آخرین قسمت های مربوط به رشد و استخوان بندی انجام می گیرد و کار رشد هم چنان رو به ادامه و اتمام است تا ۱۶ سالگی که قاعدگی او قوام پیدا می کند. پس از این سن، سرعت رشد رو به کاهش است و به گفته اسپر لینگ ظهور قاعدگی علامت پایان یافتن رشد است». (2)
 
در این سنین تغییرات جسمی پدید می آید، قد و قامت، تغییر می یابد، کم کم نیروی بدنی زیاد می شود و شکل أعضا با سابق اختلاف و تفاوت پیدا می کند. این تغییرات در وزن بدن نیز هست به جای این که سالی دو و نیم تا چهار و نیم کیلوگرم اضافه وزن پیدا کند. هر سال پنج تا یازده کیلوگرم بر وزن بدن اضافه می شود، بدون این که به ظاهر چاق گردد.(3)

ارشد لگن از مهم ترین تغییرات بدنی دوران بلوغ است و بدون آن، زایمان ممکن نیست.(4) این رشد به گونه ای است که آنها در اندک فاصله ای از کودکی به بزرگی می رسند و گویی شدید دگرگون شدهاند. برخی بزرگان به همین علت، رشد را امری غافلگیرانه معرفی کرده اند. البته همراه رشد، مقاومت بدن هم اضافه می شود و دختران می توانند گرسنگی، تشنگی و درد و رنج را تحمل کنند. آنها حتی بیش از پسران در برابر سوء تغذیه و مصائب تحمل نشان می دهند.
 
رشد قلب نیز به حداکثر نسبی حجم بدن می رسد. ضربان قلب که در طفولیت ۱۳۵ بار در دقیقه بود، در سنین بلوغ و نوجوانی به نود بار در پسران و هشتاد بار در دختران می رسد، در نتیجه آنان در برابر هیجانها و اضطرابها تحمل بیشتری دارند.
 
البته دستگاه بدنی آنها به حکم غریزی، علاقه خود را به جذب ویتامینها نشان می دهد. میل شدیدی که کودکان و جوانان به خوردن سبزی ها و میوه ها نشان می دهند برای این است که این مواد از نظر ویتامینها غنی هستند. حاصل بررسی هایی که به وسیله اشعه از دست و مچ به عمل آمده نشان می دهد، دختران از سیزده سالگی حدود دو سال از پسران جلوترند و این امر درباره صفات ثانویه جنسی شان نیز صادق است.
 
سن بلوغ، سن بیداری شده و از جمله غدد جنسی است، غده هیپوفیز با ترشح هورمون های محرک جنسی، این عدد را از خواب بیدار می کند و به کار وامی دارد و این امر خود سبب اشتغال فکر، تحول در رفتار و یافتن حالت زنانه و گاهی حالت بهت و گیجی است. براساس بررسی ها رشد و نمو غدد مترشحه داخلی و تکامل جسمانی سبب تشدید سائقه های هیجانی است.
 
هورمونهای بلوغ سبب تحول عظیمی در اندام کودک است. در مدت کمی از صورت کودکی خارج می شود و تمام مشخصات یک انسان بزرگ را به خود می گیرد. همین امر، غوغایی بزرگ در افکار و رفتار و ایده آنها به وجود می آورد.
 
اشتغال‌های فکری عده ای در این زمینه، باعث گیجی و گرفتگی شعور می شود. برای عده ای دیگر، از دست رفتن تعادل روانی را در پی دارد، و برای گروهی دیگر بسته به وضع ترشح غدد، پیش رسی یا دیررسی آن، آمادگی‌های قبلی دختران در پذیرش یا رد آن را به دنبال خواهد داشت.
 
پی‌نوشت‌ها:
1. وسائل الشیعه، ج ۱۵, ص100
2. اسپرلین.روان شناسی، ص ۱۷۴.
3. موریس درس، بلوغ، ص ۲۰۲
4. بهزاد، هورمونها، ح ۱۸.
 
منبع: دخترانه، مهدی نیک خو، مؤسسه بوستان کتاب،چاپ اول،قم 1393