برای همه ما پیش می‌آید که یکی از نمازهایمان قضا بشود. خواندن نماز قضا، احکام خاص خودش را دارد و نیت نماز قضا هم با نیت نماز معمولی کمی فرق دارد. ضمناً تا زمانی که زنده هستید نمی‌توانید کسی را اجیر کنید تا برایتان نماز قضا بخواند. به نظر می‌رسد نماز قضا در عین سادگی سؤال‌های زیادی را به وجود می‌آورد که باید درباره آن‌ها بیشتر بدانیم.


نماز قضا چیست؟

نماز قضا به نمازی گفته می‌شود که خارج از وقت تعیین شده‌اش خوانده شود. نماز قضا را برای جبران نمازی می‌خوانند که در زمان خودش خوانده نشده یا به طور صحیح انجام نشده باشد.


در واقع خود نماز به مجموعه‌ای از عملکردهایی گفته می‌شود که افراد مومن از آن استفاده می‌کنند تا با خدای خود به صورت واحد و طبق یک روش در ارتباط مستقیم قرار بگیرند و این مجموعه عملکردها یا نمایش، حرکاتی‌ست موزون که سعی شده با معنای معنوی نماز در خور باشد و نمود بیرونی این ارتباط را معرفی کند.

نیت نماز قضا چگونه است؟

نیت نماز قضا تفاوت چندانی با نماز ادا نمی‌کند. مثلاً برای نماز قضای صبح باید بگویید:

«دو رکعت نماز قضای صبح می‌خوانم قربة الی الله»

یا اگر قضای نماز آیات دارید می‌گویید:
«دو رکعت نماز قضای آیات می‌خوانم قربة الی الله»


انواع نماز قضا

دو نوع نماز قضا داریم:

نماز قضای واجب: شامل نماز‌های یومیه، نماز آیات، نماز طواف و...

نماز قضای مستحب


نماز قضای غیرواجب

قضای نماز‌هایی که در زمان قبل از بلوغ، جنون، بیهوشی (به شرطی که به دست خودش بی‌هوش نشده باشد)، کفر و زمان حیض و نفاس زنان خوانده نشده واجب نیست.




نماز قضای والدین

نماز قضای پدر بعد از وفات بر پسر بزرگ‌تر واجب می‌شود و بعضی از مراجع تقلید از جمله آیات عظام خامنه‌ای، گلپایگانی، اراکی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، فاضل لنکرانی، بهجت و صافی گلپایگانی نماز‌های قضای مادر را هم بر پسر بزرگ‌تر واجب می‌دانند.


نماز قضا چند رکعت است؟

تعداد رکعت‌های نماز قضای هر وعده برابر با تعداد رکعت‌های همان نماز است. مثلاً نماز صبح دو رکعت است و نماز قضایش هم دو رکعت خواهد بود، اما نمازی که در زمان مسافرت قضا شده است قضای آن هم به صورت شکسته خوانده می‌شود.


نماز قضا را می‌توان نشسته خواند؟

اگر برای ایستاده خواندن نماز مشکلی نداشته باشید نمی‌توانید نماز قضا را به صورت نشسته بجا بیاورید.


خلاصه خواندن نماز قضا

اگر تعداد نماز‌های قضای شما زیاد است و می‌خواهید آن‌ها را خلاصه بجا بیاورید می‌توانید اقامه را نخوانید و ذکر‌های مستحبی و قنوت را هم حذف کنید.


احکام نماز قضا

اگر تعداد نماز‌های قضای خودتان را نمی‌دانید، خواندن کمترین تعداد نمازی که یقین دارید کفایت می‌کند.

نماز قضا را می‌توان در هر فرصتی خواند و لازم نیست که نماز قضا را در جای خودش بجا بیاورید؛ مثلاً لازم نیست که نماز صبح را فقط در هنگام نماز صبح بجا بیاورید. ضمن این که ترتیب خواندن نماز‌های قضا هم لازم نیست.

نماز قضا را می‌توان به جماعت خواند و فرقی نمی‌کند که امام جماعت در حال خواندن نماز ادا باشد یا نماز قضا.

هر کسی تا زمانی که زنده است خودش باید نماز قضایش را بخواند و حتی اگر از نماز خواندن هم عاجز باشد، شخص دیگری نمی‌تواند نماز قضا را برای او بخواند.

در نماز قضای صبح و مغرب و عشا باید حمد و سوره بلند خوانده شود.

اگر حتی یک رکعت از نماز شما در وقت مقررشده برای آن نماز خوانده شود آن نماز ادا (بر عکس قضا) است.

سخن پایانی

در کل باید روشی را در پیش گرفت که حدالمقدور نمازها قضا نشود، امّا خودمانیم هر کاری هم کنیم گاهی اتفاق میفتد و ما هم از آن میگذریم متاسفانه، راهکارهایی که شرح داده شد فقط نمونه هایی از انواع کارهای متعددی‌ست که می‌توان با آن نمازهای قضا را خواند.

قطعا هرکسی بنا به تعداد نمازهای نخوانده و شرایطی که دارد، و اگر عزم و اراده‌ی جدی دارد، روش خاص خود را پیش می‌گیرد، کسی در روز راحت است که بخواند، شخصی در شب، کسی به جماعت و یا کسی به صورت فردی، امّا آنچه که مهم است این است که این امر بر گردن فرد مومن است


منبع:
سایت ستاره
و نویسنده این مقاله