روغن ماهی

در حالی که روغن ماهی خواص سودمند بسیار زیادی دارد، موارد مصرف احتمالی آن نیز بسیار زیاد است و البته همه آنها صحیح نیستند، بنابراین هنگام مطالعه تاریخچه این روغن مفید، باید مراقب باشید.

تولید کنندگان روغن ماهی تلاش کرده‌اند تا آن را به عنوان درمانی برای تقریباً هر چیزی به بازار عرضه کنند. در زیر، ما فواید اثبات شده روغن ماهی را بررسی خواهیم کرد که برخی از آنها بر اساس شواهد علمی قطعی هستند، در حالی که برخی دیگر تنها بر اساس مطالعات حیوانی هستند. پیشنهاد می‌کنیم که خوانندگان قبل از تصمیم گیری آگاهانه به طور کامل اطلاعات کسب کنند و تحت تأثیر تبلیغات منفی و مثبت در مورد کاربردهای مطلوب روغن ماهی قرار نگیرند.

گونه‌های مختلف ماهی که منبع خوبی از روغن هستند و معمولاً یافت می‌شوند عبارتند از ماهی خال خالی، ماهی قزل آلا، شاه ماهی، ساردین‌ها، شمشیر ماهی، صدف‌ها، تن باله دراز، تن باله آبی، تن زرد باله، سپرباله، موتوماهیان و سالمون. کیفیت روغن ماهی به میزان زیادی بستگی به نوع ماهی دارد که از آن گرفته شده است.
 

فواید سلامتی روغن ماهی

روغن ماهی تأثیر زیادی بر بدن ما دارد، زیرا به کاهش وزن، مراقبت از پوست، بهبود بینایی و سایر مسائل مربوط به سلامتی کمک می‌کند که در زیر توضیح داده شده است.

بهبود سلامت قلب
آزمایش‌های بالینی نشان داده‌اند که امگا ۳ در کاهش بیماری‌های قلبی عروقی (CVD) مؤثر است. روغن ماهی یک منبع عالی از امگا ۳ است و بنابراین خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و آریتمی های قلبی را کاهش می‌دهد. همچنین سطح کلسترول بد (LDL) را کاهش می‌دهد و سطح کلسترول خوب (HDL) را افزایش می‌دهد. روغن ماهی از تجمع‌ تری گلیسیرید جلوگیری می‌کند و همچنین سطح‌تری گلیسیرید اضافی را کاهش می‌دهد.

تحقیقات مقدماتی نشان داده‌اند که روغن ماهی را می‌توان برای جلوگیری از آترواسکلروز در بیماران کرونری استفاده کرد. بنابراین، روغن ماهی در جلوگیری از سکته مغزی مؤثر است و استفاده منظم از این روغن می‌تواند به جلوگیری از مرگ ناگهانی ناشی از سکته قلبی کمک کند. همانطور که در انجمن قلب آمریکا بیان شد، این یافته‌های مقدماتی هنوز باید دقیق‌تر بررسی شوند.

کمک به کاهش وزن
تحقیقات انجام شده توسط پروفسور پیتر هاو در دانشگاه استرالیای جنوبی نشان داد که روغن ماهی برای کمک به کاهش وزن مفید است. داوطلبانی که در رژیم غذایی خود روغن ماهی دریافت کردند، کاهش وزن بیشتری را نسبت به افرادی که به طور منظم از روغن ماهی مصرف نکردند، نشان دادند. روغن ماهی حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ است که به کاهش وزن کمک می‌کند، بنابراین ترکیبی از تمرینات جسمی و مصرف این روغن به کاهش چربی بدن کمک می‌کند.

بهبود ایمنی بدن
اعتقاد بر این است که مصرف منظم روغن ماهی به تقویت سیستم ایمنی بدن شما کمک می‌کند، بنابراین شما را قادر می‌سازد تا از در برابر بیماری‌های شایع مانند سرماخوردگی، سرفه و آنفولانزا مقاوم شوید. اسیدهای چرب امگا-۳ موجود در روغن ماهی با تأثیر فعالیت و میزان سیتوکین ها و ایکوسانوئید موجود در بدن ما تقویت کننده سیستم ایمنی هستند.

محققان همچنین تأثیر وعده غذایی ماهی و روغن ماهی را بر سیستم ایمنی بدن خوک‌ها بررسی کرده‌اند و دریافتند که روغن ماهی به رشد این حیوانات کمک می‌کند. تحقیقات مشابهی در مورد موش‌ها در یکی از بیمارستان‌های عمومی تایوان، نیز نتایج مثبتی را به همراه داشت.

روغن ماهی برای بیماران مبتلا به لوپوس، که یک بیماری خود ایمنی است که به دلیل حمله سیستم ایمنی به اندام و بافت بدن رخ می‌دهد، مفید است. مطالعات همچنین نشان داده‌اند روغن ماهی به کاهش تب، بثورات پوستی و خستگی نیز کمک می‌کنند.

کمک به درمان ایدز
تحقیقات انجام شده توسط برنامه علوم تغذیه‌ای در لکسینگتون روغن ماهی را به عنوان درمانی برای بیماری ایدز معرفی کردند. با این حال، در این زمینه یک تحقیق جامع و دقیق باید انجام شود.
 
کاهش التهاب
روغن ماهی در کاهش جریان خون و بافت‌ها مؤثر است. مصرف منظم مکمل‌ها، قرص‌ها و کپسول‌های روغن ماهی برای افرادی که از بیماری‌های مزمن رنج می‌برند مفید است.

روغن ماهی در درمان اختلالات گوارشی، بیماری سلیاک، سندرم روده کوچک و بیماری روده تحریک پذیر (IBD) از جمله بیماری کرون و کولیت اولسراتیو مؤثر است که هر دو اختلالات معمول روده هستند. برای بیماران مبتلا به بیماری کرون جذب ویتامین‌ها، چربی‌ها و مکمل‌های ضروری دشوار است. مکمل‌های روغن ماهی برای چنین بیمارانی مؤثر هستند.

در بیماری کولیت اولسراتیو، روغن ماهی سبب جلوگیری از انباشت لکوترین در روده بزرگ می‌شود. تحقیقی نیز به منظور افزایش شهرت خاصیت ضد التهابی روغن ماهی، به خصوص در هنگام ترکیب با سایر مکمل‌های غذایی و داروها انجام شد.

درمان آرتروز
روغن ماهی در درمان آرتریت، روماتیسم، علائم رینود و شرایط مشابه مفید است. استفاده از روغن ماهی می‌تواند به کاهش نیاز به دوزهای بالای NSAIDs (داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی) کمک کند.

بیمارستان سلطنتی آدلاید و دانشگاه نیوکاسل، واقع در استرالیا، گزارش کرده‌اند که روغن ماهی اثرات مثبتی در درمان آرتریت نشان داده‌اند. در موارد آرتروز، روغن ماهی می‌تواند در کاهش اثر آنزیم‌هایی که غضروف را تخریب می‌کنند مفید باشد.

با این حال، از آنجا که دوز مورد نیاز روغن ماهی برای تأثیر ایده آل در بهبود یک بیمار ناشناخته است، مرکز آرتریت در بخش روماتولوژی دانشگاه جان هاپکینز گنجاندن اسیدهای چرب امگا ۳ و روغن ماهی را در درمان آرتروز بحث برانگیز در نظر گرفته‌اند. این دانشگاه همچنین هشدار می‌دهد که بیماران مبتلا به آرتریت باید مراقب تمام عوارض جانبی دیگر که می‌توانند به خاطر استفاده روغن ماهی بروز کنند، باشند.

رفع افسردگی و اضطراب
با توجه به وجود اسیدهای چرب امگا ۳ در روغن ماهی، این روغن برای کاهش افسردگی، غم و اندوه، اضطراب، بی حوصلگی، خستگی ذهنی، استرس، کاهش میل جنسی، تمایلات خودکشی و سایر اختلالات عصبی، مفید است.

محققان در دانشکده پزشکی دانشگاهی در کلیولند، اوهایو، در مقاله پژوهشی خود با عنوان “روغن ماهی و اختلال دوقطبی: درمانی مؤثر اما آزمایش نشده”، بیان می‌کنند که روغن ماهی می‌تواند در تثبیت روحیه و درمان اختلالات دوقطبی مفید باشد. به این ترتیب، جای تعجب نیست که کشورهایی که در آنها اغلب ماهی خورده می‌شوند، میزان افسردگی کمتری وجود دارد.

به همین ترتیب تحقیقات انجام شده روی زندانیان نشان می‌دهد زمانی که زندانیان غذاهای دریایی حاوی مقادیر بیشتری از اسیدهای چرب امگا ۳ را مصرف کردند، میزان آدمکشی و خشونت به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش یافت. دریافت ماهی درمان خوبی برای افسردگی نیز می‌باشد. یافته‌های یک مطالعه تحقیقاتی نشان می‌دهند که مصرف ماهی می‌تواند برای سلامت روانی زنان مفید باشد و خطر ابتلا به افسردگی در زنان را کاهش دهد.
 
مراقبت از چشم
به خوبی مشخص شده است که روغن ماهی از توانایی بهبود بینایی برخوردار است. همچنین به جلوگیری از انحطاط ماکولا مرتبط با سن کمک می‌کند.

مؤسسه ملی سلامت چشم در ایالات متحده آمریکا قصد دارد برای ارزیابی اثر روغن ماهی در درمان دژنراسیون ماکولا تحقیقی در سراسر کشور انجام دهد. این مطالعه شواهد علمی قوی در رابطه با مزایای استفاده از روغن ماهی برای مراقبت از چشم ارائه خواهد داد، به این ترتیب سازمان‌های دولتی و پزشکان این اجازه را خواهند داشت که روغن ماهی را برای دژنراسیون مأکول به شدت توصیه کنند.
 
درمان بیماری آلزایمر
تحقیقات انجام شده در دانشگاه ایالتی لوئیزیانا نشان می‌دهند که اسیدهای چرب در درمان بیماری آلزایمر مؤثر هستند. از آنجایی که روغن ماهی یکی از بهترین منابع اسید چرب ضروری، از جمله EPA و DHA است، به درمان بیماری آلزایمر کمک می‌کند.

بیشتر تحقیقات انجام شده در دانشگاه کالیفرنیا در لس آنجلس (UCLA) مفید بودن روغن ماهی را به عنوان درمانی احتمالی برای این بیماری تأیید می‌کنند. انجمن آلزایمر برای بیماران مبتلا به آلزایمر، ماهی‌های حاوی محتوای بالاتری از اسیدهای چرب امگا ۳ را توصیه می‌کنند، زیرا اسیدهای چرب امگا ۳ به عنوان دفاعی در برابر بیماری آلزایمر و زوال عقل عمل می‌کنند..
 
کمک به درمان ADHD
روغن ماهی به دلیل غلظت بالای اسیدهای چرب، از توانایی درمان اختلال بیش فعالی توجه (ADHD) برخوردار است.

برای کودکان مبتلا به بیش فعالی، dyslexia، dyspraxia، عدم توانایی برای انجام وظایف، بی ثباتی عاطفی، نگرش متزلزل، هماهنگی ضعیف، توجه کوتاه، ضعف حافظه کوتاه مدت، تمرکز پایین، تمایل به قطع صحبت دیگران، بی پروایی، عجول بودن، تحریک پذیری، IQ پایین، و یا اختلالات یادگیری، روغن ماهی درمانی اثبات شده است.

تحقیق انجام شده در دانشگاه استرالیای جنوبی و CSIRO نشان داده است هنگامی که کودکان مبتلا به ADHD به مدت ۱۵ هفته از دوزهای روغن ماهی و کپسول‌های پامچال شب استفاده کردند، بهبود قابل توجهی در رفتارشان نشان دادند.

از آنجایی که مغز انسان شامل حدود ۶۰ درصد چربی، به ویژه اسیدهای چرب ضروری مانند امگا ۳ و امگا ۶ است، روغن ماهی به بهبود عملکرد مغز کمک می‌کند.

علاوه بر این، تصور می‌شود که روغن ماهی در رشد طبیعی مغز مفید است، و همچنین به کودک شما در تمرکز بر دروس خود کمک می‌کند.

همچنین نشان داده شده است که زنان بارداری که به طور منظم روغن ماهی مصرف می‌کنند، کودکان نوپای آنها هماهنگی دست و چشم بهتری دارند.
 
مراقبت از پوست
روغن ماهی برای بهبود وضعیت پوست خشک عالی است و باعث می‌شود که پوست درخشان و شاداب به نظر برسد. روغن ماهی در درمان مشکلات پوستی مختلف مانند اگزما، پسوریازیس، خارش، قرمزی پوست، ضایعات پوستی و بثورات مفید است.

در بیماری پسوریازیس، EPA موجود در روغن ماهی، رشد عوامل افزایش التهاب را با تولید اسید آراشیدونیک محدود می‌کند ، بنابراین، روغن ماهی می‌تواند به صورت موضعی برای تسکین پسوریازیس نیز استفاده شود.

مصرف منظم کپسول‌های روغن ماهی باعث کاهش از دست دادن رطوبت پوست می‌شود. بعضی از افراد نیز ادعا می‌کنند که این روغن به جلوگیری از آفتاب سوختگی نیز کمک می‌کند، اما تحقیقی علمی در پشت این ادعا وجود ندارد.
 
درمان آکنه
ماهی درمانی مؤثر برای آکنه است. مشخص شده است که EPA موجود در این روغن مانع تشکیل آندروژن می‌شود، آندروژن می‌تواند بر تشکیل چربی در فولیکول‌های مو تأثیر بگذارد و منجر به آکنه شود.
 
کمک به درمان سرطان
روغن ماهی در کاهش از دست دادن وزن در بیماران مبتلا به سرطان پانکراس مفید است. همچنین مکمل‌های آن می‌توانند برای بیماران مبتلا به هیپرلیپیدمی مرتبط با سرطان مفید باشد.
 
کنترل دیابت نوع ۲
بیماران دیابتی مستعد ابتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی مانند بیماری‌های قلبی عروقی، آترواسکلروز و سکته مغزی هستند.

تحقیقات انجام شده در دانشگاه آکسفورد نشان داد که روغن ماهی برای کاهش میزان تری گلیسیرید در بیماران مبتلا به دیابت مفید است.
 
پیشگیری از زخم‌ها
وجود EPA و DHA در روغن ماهی، در مورد زخم‌های ناشی از داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مفید است.
 
کمک به بارداری سالم
روغن ماهی برای زنان باردار بسیار مفید است، زیرا DHA موجود در آن به شکل گیری چشم و مغز کودک کمک می‌کند. همچنین به جلوگیری از زایمان زودرس، وزن کم هنگام تولد و سقط جنین کمک می‌کند.

در تحقیقات انجام شده در دانمارک که شامل ۸،۷۲۹ زن باردار بود، نتیجه گیری شد که رژیم غذایی با مقدار پایین ماهی باعث افزایش خطر تولد نوزادان نارس و زودرس می‌شود.

همچنین اعتقاد بر این است که زنانی که در رژیم غذایی خود به میزان کافی EPA و DHA دریافت نمی‌کنند از افسردگی پس از زایمان رنج می‌برند، زیرا در مراحل آخر بارداری، انتقال مقداری از توده مغز از مادر به کودک وجود دارد.

به این ترتیب، مصرف روغن ماهی یا با خوردن ماهی یا مصرف مکمل‌ها، قرص‌ها یا کپسول‌ها در دوران بارداری برای رشد کلی کودک و سلامت مادر بسیار مفید است.

با این حال، باید توجه داشت که روغن جگر ماهی نباید در دوران بارداری مصرف شود، زیرا روغن جگر ماهی دارای مقدار زیادی از رتینول و ویتامین A است که معمولاً موجب نقایص مادرزادی می‌شوند.
 
بهبود باروری
تحقیقات مقدماتی بر روی جنس نر حیوانات پستانداران نشان داده‌اند که وقتی حیوانات پستاندار نر با رژیم غذایی حاوی روغن ماهی تغذیه می‌شوند، کیفیت اسپرم افزایش می‌یابد. پس از انزال، بقای اسپرم در برابر حملات پراکسیداسیون لیپید در دستگاه تناسلی زن افزایش می‌یابد، در نتیجه شانس تخمک گذاری افزایش می‌یابد.

از سوی دیگر، مطالعات حیوانی مشابه نشان دهنده مهار در سنتز پروستاگلاندین E و پروستاگلاندین F هستند، که در مقادیر زیادی توسط بیضه‌های انسان تولید می‌شوند. با این حال، تاثیری بر روی تعداد و تحرک اسپرم یافت نشد.
 
مراقبت از مو
روغن ماهی به حفظ درخشش خوب مو کمک می‌کند زیرا امگا ۳ دارای خواص تحریک کننده رشد است چرا که تغذیه فولیکول‌ها را فراهم می‌آورد. روغن ماهی به رشد مو و جلوگیری از ریزش مو کمک می‌کند.

تأمین خوبی از پروتئین نیز برای رشد مو ضروری است و از آنجایی که بسیاری از گونه‌های پروتئین غنی از پروتئین هستند، خوردن ماهی به حفظ سلامت مو کمک می‌کند.
 
پیشگیری از بیماری لو گهریگ (Lou Gehrig)
روغن ماهی غنی از اسیدهای چرب امگا ۳ است.

تحقیقات اخیر نشان می‌دهند که مصرف رژیم غذایی غنی از اسیدهای چرب امگا ۳ می‌تواند کم شدن و یا تأخیر در شروع اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS) نیز شود که به عنوان بیماری لو گهریک شناخته می‌شود.

بهبود گردش خون
به طور گسترده‌ای پذیرفته شده است که روغن ماهی از توانایی بهبود گردش خون همراه با کاهش سطح‌تری گلیسیرید و کلسترول برخوردار است. با این حال، بهبود گردش خون در مرحله مقدماتی تنها روی موش‌ها آزمایش شده است.

همچنین اعتقاد بر این است که روغن ماهی به جلوگیری از آسم و نارسایی کلیه کمک می‌کند. بسیاری از مردم نیز دوست دارند که روغن ماهی را حیوانات خانگی خود به خصوص سگ و گربه بدهند، زیرا روغن ماهی باعث براق و صاف شدن موهای آن‌ها می‌شود. همچنین می‌تواند به سگ‌ها و گربه‌ها کمک کند تا با آرتریت، که بیماری بسیار شایعی در میان حیوانات خانگی است، دست و پنجه نرم کنند.

برنامه ملی آموزش فشار خون بالا در ایالات متحده از تبلیغ نامناسب روغن ماهی به عنوان ابزاری مؤثر برای کاهش فشار خون در بیماران مبتلا به فشارخون هشدار داده است. براساس گزارش این برنامه، مکمل‌های روغن ماهی باعث کاهش بسیار اندکی در فشار خون بیماران مبتلا به فشار خون بالا می‌شوند.

تحقیقات انجام شده در آزمایشگاهی در بوستون نشان داد که دوزهای متوسط مکمل‌های روغن ماهی تأثیر کمی بر وضعیت فشار خون بالا در افراد مبتلا به ناهنجاری‌های قلبی دارند.
 

آیا باید روغن‌های گیاهی را با روغن ماهی جایگزین کنیم؟

جواب کوتاه، “خیر” است. وب سایت‌های بسیاری وجود دارند که توصیه می‌کنند مردم خوردن روغن‌های گیاهی را متوقف کنند و به منظور افزایش مصرف اسیدهای چرب امگا ۳ به روغن ماهی روی آورند. روغن ماهی منبع خوبی از اسیدهای چرب ضروری امگا ۳ است و باید مصرف شود، اما لزوماً به معنای آن نیست که یک نفر می‌تواند روغن‌های گیاهی را به طور کامل با روغن ماهی جایگزین کند.

در اینجا به طور مختصر اسیدهای چرب امگا ۳ را بررسی خواهیم کرد: سه نوع اسید چرب امگا ۳، یعنی اسید آلفا لینولنیک (ALA)، دوکوزاهگزانوئیک اسید (DHA) و ایکوزاپنتانوییک اسید (EPA) وجود دارد.

هر سه برای بدن مهم هستند. منابع گیاهی، از جمله روغن کتان، روغن سویا، روغن کنجد، روغن کلزا، روغن گردو، پریلا، چیا و توفو غنی از ALA هستند. بدن انسان توانایی تبدیل ALA به DHA و EPA را دارد، هرچند محدودیت‌های خاصی برای این تبدیل وجود دارد.


احتیاط در میزان مصرف روغن ماهی

دوز بیش از حد روغن ماهی می‌تواند آلرژی و عوارض جانبی نامطلوبی بر بدن، در پی داشته باشد. علاوه بر این در صورتی که شرایط خاصی داشته باشید روغن ماهی می‌تواند مشکل ساز باشد بنابراین لازم است مکمل‌های روغن ماهی را با احتیاط مصرف کنید.

علاوه بر این، روغن ماهی می‌تواند به شیوه‌های مختلف مصرف شود. این شیوه‌ها عبارتند از خوردن مستقیم ماهی با پختن، سرخ کردن، برشته کردن، کباب کردن، یا دودی کردن آن. همچنین می‌تواند در قالب مکمل‌های غذایی متمرکز مثل مایع، قرص، کپسول یا ژل‌های نرم مصرف شود.

همچنین، انواع مختلف دارویی روغن ماهی نیز وجود دارند. لازم نیست به طور مداوم روغن دارویی یا حتی مکمل‌ها را مصرف کنید. همچنین باید برای تأیید نوع مصرف روغن ماهی و نیاز کلی آن در رژیم غذایی خود با پزشک مشورت کنید.
 

چقدر مصرف روغن ماهی ایمن است؟

آن را در وعده‌هایی غذایی روزانه گنجاند. دوز آن نباید از ۳ کپسول روغن ماهی در روز تجاوز کند.

۱۰۰۰ میلی گرم روغن ماهی حاوی حدود ۳۰۰ میلی گرم اسید چرب امگا ۳ است، بنابراین شما می‌توانید از این مقدار روغن ماهی در وعده‌های غذایی خود استفاده کنید. مصرف روزانه ۳۰۰۰ میلی گرم یا کمتر برای همه بی خطر است. زنان باردار و شیرده می‌توانند حدود ۳۲۰۰ میلی گرم در روز از روغن ماهی مصرف کنند.

خلوص روغن ماهی

هنگام خرید روغن ماهی به کیفیت آن توجه کنید. روغن ماهی تقریباً از تمام ماهی‌ها به دست می‌آید – ماهی آب شیرین، مزرعه، اقیانوس، دریای عمیق و دریای کم عمق. تمام این ماهی‌ها می‌توانند با ترکیبات سمی مانند جیوه، آرسنیک، سرب، اشکال کلسیم، فوران‌ها، دیوکسین ها، PCB ها و جیوه متیل آلوده شوند و بر بدن انسان تأثیر منفی داشته باشند. بنابراین، روغن ماهی مورد استفاده باید خالص باشد.

بسیاری از شرکت‌ها روغن ماهی تصفیه شده و بسته بندی شده را عرضه می‌کنند، اما همیشه باید قبل از اضافه کردن به رژیم غذایی، بررسی استانداردهایی که آن شرکت از آن تابعیت می‌کند و تحقیقات در مورد این شرکت یا محصول را مدنظر قرار دهید.
 

روغن ماهی و ویتامین‌ها

ویتامین A و ویتامین D
روغن ماهی، به ویژه انواع دریافت شده از جگر ماهی مانند روغن جگر ماهی، منبعی غنی از ویتامین A و ویتامین D هستند. با این حال، مقدار بیش از حد روغن جگر ماهی می‌تواند منجر به سمیت ویتامین، یعنی تجمع ویتامین‌های اضافی در بدن شود که می‌تواند عوارض جانبی جدی را ایجاد کند.

ویتامین E
فواید مختلف در مورد روغن ماهی و ویتامین E عبارتند از: روغن ماهی دستخوش اکسیداسیون قرار می‌گیرد و می‌تواند فاسد شود، و منجر به تشکیل رادیکال‌های آزاد می‌شود. اضافه کردن آنتی اکسیدان هایی مانند ویتامین E به این روغن می‌تواند به جلوگیری از تشکیل این رادیکال‌های آزاد کمک کند.

دوز بیش از حد روغن ماهی به کاهش سطح ویتامین E در بدن انسان منجر می‌شود. این از دست دادن ویتامین E باید با مکمل‌های بیرونی ویتامین E جایگزین شود.

به جای اینکه به تنهایی از روغن ماهی به عنوان یک روش درمانی استفاده کنید، ترکیبی از روغن ماهی و ویتامین E می‌تواند برای درمان بسیاری از سرطان‌ها و بیماری‌های قلبی در هنگام ترکیب با یکدیگر مفید باشد.

تحقیقات اولیه که اظهارات فوق را اثبات می‌کنند انجام شده‌اند؛ با این حال، قبل از رسیدن به نتیجه گیری‌های قاطع در مورد استفاده از ترکیب روغن ماهی و ویتامین E، باید تحقیقات مفصل‌تر و دقیق‌تری انجام شوند.


منبع: سایت راستینه