اختلالهای تحولی فراگیر کودک

اختلالهای طیف اوتیسم Autism spectum disorders (ASD)و اختلالهای فراگیر تحولی Pervasive Developmetal Disorders (PDD) یک گروه از اختلالها با پایه زیستی است که منشأ آنها ناشناخته است که بر شیوه های ارتباط و تعامل با دنیای کودک، تأثیر می گذارد. در سال ۱۹۹۴ انجمن روانپزشکی آمریکایی، معیارهای ویژه ای را برای تشخیص اختلالهای فراگیر تحولی مطرح کرد که در پنجمین راهنمای آماری تشخیصی که به آن کتاب Diagnostic and statistical Manual IV DSM می گویند) منتشر شده است. اختلالهای فراگیر تحولی، شامل طبقه بندیهای فرعی زیر است:
 
اختلال اوتیسم، سندروم آسپرگره، اختلال فراگیر تحولی - اختلال رت ، و اختلال نبود اختلال فروپاشی دوران اولیه کودکی اکنون پزشکان ترجیح می دهند اصطلاح PDD را به کار ببرند، اگر چه ممکن است طبقات فرعی، شناسایی شوند یا ناشناخته بمانند. با وجود این، کارشناسان متعددی در حیطه اوتیسم اصطلاح اختلال طیف اوتیسم را به اصطلاح PDD، ترجیح می دهند تا این اختلالهای مرتبط را توصیف کنند. انتظار می رود در سالهای بعد برچسبهای تشخیصی سیستماتیک و با ثباتی در حیطه های تخصصی روانشناسی، پزشکی، آسیب شناسی گفتار و روان پزشکی به کار برده شود. با وجود این، در حال حاضر اختلالهای طیفی اوتیسم و اختلالهای فراگیر، گاهی اوقات به جای یکدیگر به کار برده می شوند.
 
هیچ گاه دو کودک مبتلا به ASD / PDD دقیقا شبیه یکدیگر نیستند؛ با وجود این، ویژگیهای مشترک بسیاری را نشان می دهند. کتابهای موجود مطرح می کنند که تأخیرها در حیطه های رفتارهای اجتماعی، تحول گفتار و یکپارچه سازی حسی است، اما این به چه معناست؟ در این جا بعضی چیزهایی که باید در جستجوی آنها باشید، مطرح شده است.
 
اجازه بدهید با رفتار اجتماعی شروع کنیم. هنگامی که بچه ها در یک فعالیت یا یک مباحثه مشارکت می کنند، آن مورد فعالیت، توجه متصل " نامیده می شود؛ یعنی هر فرد واکنش و پاسخهای متناسب با آن را به نمایش می گذارد و کودکان مبتلا به ASD / PDD در برقراری ارتباط، به اینکه احساس یک فرد دیگر چگونه است، مشکل دارند آنها:
 
• هنگامی که یک شخص داخل و یا خارج اتاق می شود، ممکن است توجه نکنند: آنها اغلب نیاز دارند در هر نوبت، بلافاصله بگویند «سلام» یا «خداحافظ» و ممکن است درخواست شما را کلمه به کلمه تکرار کنند. شما می گویید، «جانی، به پدر بگو خداحافظ». جانی می گوید، «جانی،» به پدر بگو خداحافظ».
 
• اغلب دست یک بزرگتر را می گیرند تا نشان دهند چیزی می خواهند با کمک می خواهند. از دست به عنوان یک ابزار استفاده می کنند، اما لزوما این کار را برای بزرگتری که به او می پیوندد، انجام نمی دهند. اغلب هنگامی که به آنها کمک می شود، لبخند نمی زنند یا ابراز قدردانی نمی کنند. و از نگاه کردن مستقیم به مردم خودداری می کنند، مگر زمانی که مجبور شوند. ه به نظر می رسد نسبت به نکات و آنچه در محیط اطراف آنها می گذرد و اشخاص، توجه و آگاهی ندارند، یا آنها را به دیگران نشان نمی دهند. (هیچ نشانه ای از علاقه به شما نشان نمی دهند؛ مانند واکنش خنده به یک نمایش در تلویزیون یا به تصویری که کشیده می شود).
 
• در بازی کردنهای وانمودی با عروسک خیمه شب بازی، عروسکها، و مجسمه ها مشکل دارند. تلاش نمی کند با یکدیگر صحبت یا به هم نگاه کنند.
 
• در نوبت گرفتن مشکل دارند. اگر نوبت گرفتن را متوقف کنید، تلاش نخواهند کرد شما نوبت خود را بگیرید. می نشینند و بدون هیچ تشخیصی منتظر می مانند و یا فعالیت را بدون شما ادامه می دهند. و در زمان نامناسب و بدون دلیل مشخصی، می خندند.
 
• برای درک حرکات و اظهارات چهره‌های طبیعی، مشکل دارند. اگر شما عصبانی، ترسیده، یا وحشت زده به نظر برسید، آنها واکنش نخواهند داشت.
 
• در آغاز کردن و تداوم بخشیدن به یک مباحثه یا تعامل، بجز مواردی که مورد خواست آنهاست یا درباره موضوع مناسب خودشان که صحبت می کنند، دچار مشکل هستند. سؤالهای بسیار زیادی می کنند از قبیل اینکه «آنها چیست؟»، «ما داریم کجا می رویم؟»
 
• به طور غیرعادی بر مواردی نظیر کناره‌های دیوار، نقشه ها، یا واقعیتهای ذهنی، متمرکز می شوند. و اغلب به بخشهایی از اسباب بازیها علاقه بیشتری نشان می دهند (چرخاندن چرخهای ) یک ماشین تا بازی کردن واقعی با آنها، به روشی که برای آن هدف ساخته شده اند.
 
• اغلب در جریانهای روزمره خیلی سخت و نسبت به تغییرات غیر منعطف می باشند. هنگامی که در زمان صرف غذا در صندلی دیگری بنشینید، یا اشیا را در جاهای دیگری قرار دهید، بسیار آشفته می شوند. علاقه دارند اشیا را ردیف کنند.
 

ویژگیهای گفتاری و زبانی Speech-language characteristics

در حالی که بسیاری از کودکان در مهارتهای زبان و گفتار تأخیر دارند، کودکان مبتلا به اوتیسم و PDD رفتارهای زبانی بسیار ویژه ای دارند که آنها را نسبت به سایر کودکان «آهسته گو» جدا می سازد. آنچه یک کودک SLP را مشخص می سازد، نوع خطاهایی است که یک کودک دارد، نه فقط تعداد کلماتی که می گوید و یا نمی گوید. کودکان مبتلا به اوتیسم یا PDD ممکن است:
 
• الگوهای تحول طبیعی زبان را طی نمی کنند. آنها ممکن است قبل از اینکه بتوانند نام مشخص اشیای داخل یک کتاب کودکانه را ذکر کنند، جمله هایی کامل درباره آنها بگویند یا اینکه چیز دیگری بگویند، سپس آن را هم دوباره تکرار نمی کنند. در میزان اصطلاحاتی که در زبان به کار می برند، تأخیر دارند. آنها ممکن است نتوانند به طور کامل صحبت کنند، یا فقط کلمات واحدی به کار ببرند.
 
• در درک آنچه مردم می گویند، مشکل دارند. حرکات چهره را به روش مشخصی به کار نمی برند، آنها ممکن است شبیه یک کودک نوپا، برای کلمه «بله» یا کلمه «نه» همراهی و یا حرکت سر را نداشته باشند. اساسا گفتار آنان به وسیله حرکات چهره همراهی نمی شود؛ از قبیل نمایش دادن آنچه واقعا بزرگ بوده است.
 
• در اجرای تکالیفی نظیر اشاره کردن به تصاویر، دچار مشکلات پایدار هستند؛ مگر اینکه کمک کنید و دست خود را بلافاصله به سمت آنها هدایت نمایید. در موقعیتهای جدید، برای تعمیم کلمات و عبارتها دچار مشکل می باشند. اگر شما با این سؤال بازی کنید که «آن پرنده کجاست؟»، ممکن است بتوانید به کودک آموزش دهید که بگوید «روی درخت است». حال آنکه اگر یک بازنمایی متفاوتی از پرنده بسازید (پرنده اساب بازی) و آن را جای دیگری قرار دهید (در خانه)، کودک نمی تواند از موقعیت قبل به موقعیت جدید برسد. بنابراین، در پاسخ به سؤال ممکن است فقط آن را تکرار کند.
 
• کودک با سؤالهای بله / نه دچار مشکل است. شما می گویید، «مقداری کیک دوست مشکلات گفتاری، زبانی و شنیداری کودکان دارید؟» کودک ممکن است با سکوت یا تکرار به سؤال شما پاسخ دهد. کودک به طور غیر معمول می گوید «من نمی دانم» یا می پرسد «این به چه معنایی است؟»
 
حتی اگر شما سؤالی بکنید که حتما کودک باید بداند؛ نظیر اینکه «اهل کجا هستید؟» در جواب، یا پاسخ نخواهد داد، و یا سؤال و پایان کلمه را تکرار خواهد کرد. هنگامی که شخصی نام وی را صدا می کند، پاسخ نمی دهد. اغلب یاد گرفته است که بگوید «چه؟» و نیز وقتی کسی به آنها نشانی جایی را بدهد، فقط به وی نگاه می کنند.
 
منبع: مشکلات گفتاری، زبانی و شنیداری کودکان، پاتریسا هاماگوچی، نادر باقری،علی غنایی، چاپ اول، انتشارات آستان قدس رضوی، مشهد 1390