هنر معماری چیست؟

هنر معماری

 از ابتدای پیدایش انسان با او بوده است. انسان غارنشین، در پی یافتن ماوا و سرپناه اقدام به ساخت اولین فرم های خانه کرد، که چند تکه سنگ در کنار هم و تکه سنگی به عنوان سقف بر روی آنها بود. نیاز به داشتن سرپناه، از ابتدا دغدغه انسان بوده است. هر چه که زمان می گذشت نیازها و گسترش های این سرپناه نیز افزایش می یافت. معماری که در انگلیسی Architecture است به معنای هنر ساختن و ایجاد سازه های فیزیکی است. ساختمان هایی با کاربری های مختلف. بسیاری از مردم معماری را با هنرهای ترسیمی دیگر همچون نقاشی و یا رشته هایی چون نقشه کشی اشتباه می گیرند. البته که معماری جز این هاست و هم این هاست. معماری هنری ترسیمی است که مسائل زیبایی شناسی و اهداف خاص خود را دارد. قرن هاست هدف معماری برطرف کردن نیازهای انسان بوده است. پاسخ های اقلیمی، پاسخ های زیست محیطی، پاسخ های روانشناسی و بسیاری جنبه های دیگر، مسائلی است که یک معمار با آن سروکار دارد. 
 

معماری چرا مهم است

معماری مهم است. همانطور که میدانید بخش عظیمی از تاریخ و تمدن یک شهر و کشور را از آثار تاریخی و آنچه از معماری و باستان شناسی آن بر جای مانده می شناسند. شما میدان نقش جهان اصفهان را در نظر بگیرید. نمونه ای از شاهکار معماری همین میدان است که در خود هویت و شکوه دوران خود را تثبیت کرده است. معماری را هرگز نتوانسته اند میان فن و هنر تفکیک کنند. به طور کلی می توان گفت، معماری هنر درک، علم، فن و انسانیت است. در معماری امروز که معماری پست مدرن است، انسان و ویژگی های فرهنگی در کالبد طراحی قرار می گیرند. این یعنی درست در مقابل دیدگاه لوکوربوزیه معمار مشهور سوئیسی است که معماری مدرن را پیشنهاد می داد و معتقد بود، خانه ماشینی برای زندگی کردن است. البته که خانه مکانی برای کسب آسایش است و شاید هیچگاه به چشم ماشین نتوان به آن نگاه کرد. اما این را هم در نظر داشته باشید، تمام آنچه در تاریخ معماری اتفاق افتاده است منجر به متعالی شدن هنر معماری شده است. 

معماری هنر است یا فن؟

معماری رشته ای بینارشته ای است. در هنر معماری، دانش ریاضیات به خصوص هندسه بسیار مهم است. مباحث انرژی پایدار، طراحی سازه از جمله زمینه هایی هستند که در معماری مهم هستند و بدون آنها هنر معماری شکل نخواهد گرفت. اما هنر معماری تمام آنچه با روح و معنویت انسان در ارتباط است را نیز در خود دارد. هدف معماری جز تعالی و جلای روح نبوده و نیست. چرا داخل کلیسا، مسجد، حمام های قدیمی، خانه های قدیمی احساس بسیار خوب و متفاوتی دارید؟ این دقیقا از بعدی هنری هنر معماری نشات می گیرد. 
 

حوزه ی هنر معماری

هنر معماری از مقیاس های کوچک در حد مبلمان شروع می شود و به مقیاس های بزرگ، همچون مقیاس محله و شهر نیز می رسد. آنچه بسیار اهمیت دارد این است که معمار باید فردی بسیار خلاق و آشنا با دغدغه های و مسائل اجتماعی باشد. بیشتر معماران بزرگ همچون میس وندروهه که به معماری خود، هنر معماری پوست و استخوان لقب داده است، مبل و دستگیره خانه ی خود را حتی طراحی می کرد. البته امروزه حوزه های معماری تخصصی شده اند. به گونه که در گرایش ارشد می توان گزینه های مختلف، طراحی داخلی، طراحی منظر، انرژی، برنامه ریزی شهری، طراحی شهری و چند رشته دیگر را انتخاب کرد. جدیدترین مباحث در حوزه ی معماری مباحث پایداری و انرژی سبز است. مسائل زیست محیطی امروزه در بیشتر کشورهای توسعه یافته به صورت جدی دنبال می شود. نشان استاندارد LEED که به ساختمان های پایدار تعلق می گیرد در واقع نشان دهنده ی کیفیت های زیست محیطی ساختمان است. در  داخل کشور نیز جدیدا کارهایی در زمینه ی پایداری انجام شده است اما ریشه گیر و همگانی نیست و هنوز جای کار دارد. 
 

فن در معماری

سبک های هنر معماری
معماری را در دسته بندی به شیوه های مختلف تاریخی، جغرافیایی و سبکی تقسیم بندی می کنند. در ادامه خلاصه ای از سبک های هنر معماری را برای شما آورده ایم:

1- سبک گوتیک
2- سبک رومانسک
3- سبک رنسانس
4- معماری باروک
5- سبک نئو کلاسیک
6- سبک نئوگوتیک
7- سبک نئو رمانسک
8- سبک هنر نو
9- سبک بروتالیست
10- سبک دیکانستراکشن
11- سبک معماری فدرال
12- سبک معماری مدرن 
13- سبک رمانتیسم
14- سبک معماری کانتمپوراری
15- سبک معماری پست مدرن

سبک های هنر معماری در ایران

در ایران می توان سبک های هنر معماری را به پیش از اسلام و پس از اسلام تقسیم بندی کرد. این دو دوره تاریخی ویژگی ها و خصوصیات مختص به خود را دارند. 

معماری پیش از اسلام
1- معماری ایلامیان
2- معماری مادها
3- معماری هخامنشیان
4- معماری ساسانیان

معماری پس از اسلام
1- سبک خراسانی
2- سبک رازی
3- سبک آذری
4- شیوه اصفهانی

هر کدام از این دوره ها برای خود درخشان بوده اند. در ایران از هر دوره آثاری فاخر به جای مانده اند. ایوان مداین از عهد ساسانی، تخت جمشید از معماری هخامنشیان، چغازنبیل از معماری ایلام، غارهای قدیمی از دوران مادها تا مسجدهای پس از اسلام، مسجد شیخ لطف الله در شیوه ی اصفهانی و در دوره ی صفویه و الی آخر تا معماری پست مدرن که با کارهای سیحون و امان و دیبا به اوج خود رسید. به راستی می توان از عهد صفوی به عنوان دوره درخشان معماری ایران نام برد. 

همه چیز در مورد هنر معماری

هنر معماری یک دغدغه است، یک سفر، یک علم و در همان حال یک کار و بیزینس است. از معماری به عنوان هنری اجتماعی یاد می شود همچنین آن را علمی هنری نیز می نامند. معماری در حد تعالی طراحی قرار دارد. معمار انسان ها را می بیند و آنچه برای او مهم است این است که هنر معماری راه حل و دریچه ای باشد برای زندگی بهتر انسان ها. امروزه محققان به این نتیجه رسیده اند که معماری و محیط می تواند بر جنبه های مختلف زندگی انسان ها، اعم از اقتصادی، اجتماعی و روانشناسی، تاثیر گذار باشد. برای همین است معمارها اکثرا، نویسندگان، جامعه شناسان، روان شناسان و انسان شناس های خوب هستند. آنچه بسیار اهمیت دارد این است که معمار می باید با آنچه در روز دنیا در حال تغییر است در جریان باشد. شاید هنر معماری پیچیده ترین نوع هنرهای هفتگانه باشد. 


منبع: raic.org