یک دیود وسیله‌ای دو ترمیناله است و دارای دو الکترود فعال است که از طریق آن‌ها انتقال جریان تنها در یک جهت امکان پذیر است. دیودها به دلیل خاصیت جریان یک طرفه‌شان معروف هستند. اصولاً از دیودها به منظور اصلاح شکل موج استفاده می‌شود و می‌توانند در منبع تغذیه یا در داخل ردیاب‌های رادیویی مورد استفاده قرار گیرند. آنها همچنین می‌توانند در مدارهایی مورد استفاده قرار گیرند که در آنها به اثر یک طرفه دیود نیاز است.
 
بیشتر دیودها از نیمه رساناهایی مانند سیلیکون ساخته می‌شوند، با این حال، از ژرمانیوم نیز گاهی استفاده می‌شود. دیودها جریان‌های الکتریکی را در یک جهت منتقل می‌کنند، با این حال، نحوه انجام این کار می‌تواند متفاوت باشد. برخی از انواع مختلف دیودها عبارتند از:
 
دیود منتشر کننده نور  (LED)
LED ها یا دیودهای انتشار دهنده نور امروزه مشهورترین دیودها هستند. آنها دیودهای اتصال p-n هستند که امکان انتقال الکترون‌ها بین الکترودها را فراهم می‌کنند و نور تولید می‌کنند. با این حال، همهLED ها نور مرئی منتشر نمی‌کنند. دیودهایی از این نوع وجود دارند که نور مادون قرمز ساطع می‌کنند، که با چشم انسان قابل دیدن نیست. چنین ال ای دی‌هایی در کنترل از راه دور تلویزیون، دستگاه پخش دی وی دی و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرند. هنگامی که دیود روشن یا رو به جلو بایاس می‌شود، الکترون‌ها با حفره‌ها بازترکیب می‌شوند و انرژی را به صورت نور آزاد می کنند. این به این معناست که تحریک الکترونیکی رهبری کننده گسیل فوتون است، که به نوبه خود منجر به انتشار نور یا الکترولومینسانس می‌شود. عموماً فسفید آلومینیوم گالیم ایندیم یا آلومینیوم گالیم آرسنید مواد رسانای مورد استفاده درLED ها هستند. رنگ ساطع شده توسط LED به ترکیب مواد نیمه رسانای مورد استفاده بستگی دارد.
 

دیود بهمنی

اتصالات P-N اندکی تقویت شده، در مواقعی مواجه با شکست بهمنی می‌شوند، که چند برابر شدن ناگهانی ولتاژ (ولتاژ گذرا) در عرض یک دیود است. این افزایش ناگهانی، اغلب دیودها را از بین می برد. با این حال، دیودهای بهمنی، که با ولتاژ شکست 4000 ولت در دسترس هستند، به گونه‌ای ساخته شده‌اند که می‌توانند بدون خراب شدن، ولتاژ را بشکنند و اجازه عبور ولتاژ بایاس معکوس را بدهند. بنابراین، از این دیودها برای محافظت از مدارها (خصوصاً مدارهای ولتاژ بالا) در برابر ولتاژ گذرا استفاده می‌شود. از آنها اغلب به همراه دیودهای زنر استفاده می‌شود و غالباً با هم اشتباه گرفته می‌شوند.
 

دیود زنر

دیود زنر نوعی دیود است که نه تنها مانند هر دیود دیگری به جریان اجازه عبور در یک جهت را می‌دهد، بلکه در بایاس معکوس، در صورتی که ولتاژ از حد مشخصی فراتر رود، همچنین اجازه عبور جریان در جهت معکوس را می‌دهد. این حد ولتاژ با نام ولتاژ زنر شناخته می‌شود و برای دیودهای زنر ثابت است با ولتاژ شکستی از 1.8 ولت تا 200 ولت. بنابراین، دیودهای زنر از مدارها در مقابل خسارت محافظت می‌کنند. برخلاف دیودهای بهمنی، چنین دیودهایی دارای اتصالات p-n به شدت تقویت شده هستند و برای دستیابی به ولتاژهای شکست متفاوت زنر، تقویت‌ها یا دوپینگ‌های متفاوتی صورت می‌گیرد. از این دیودها بیشتر برای کنترل ولتاژ در مدارهای الکتریکی استفاده می‌شود.
 

دیود شاتکی

دیودهای شاتکی، که به آنهاهمچنین دیودهای حامل داغ گفته می‌شود، در مقایسه با دیودهای اتصالی p-n معمولی سیلیکون، افت ولتاژ رو به جلوی کمتری را نشان می‌دهند. افت ولتاژ در جریان‌های کم ممکن است بین 0.15 و 0.4 ولت باشد، در مقایسه با 0.6 ولت برای دیود سیلیکونی. افت ولتاژ پایین‌تر کمک می‌کند که دیود در زمان کوتاه‌تری از حالت رسانا به حالت غیر رسانا شیفت کند. بنابراین، آنها برای جلوگیری از اشباع ترانزیستور مفید هستند و در کاربردهای بستن ولتاژ نیز از آنها استفاده می‌شود. برای دستیابی به این عملکرد، این دیودها به گونه‌ای متفاوت با دیودهای معمولی، با تماس فلز به نیمه هادی ساخته می‌شوند. از دیودهای شاتکی در کاربردهای RF و برنامه‌های کاربردی یکسو کننده استفاده می‌شود.
 

دیود لیزری

این نوع دیود با نوع LED متفاوت است، زیرا نوری همدوس (یا منسجم) را تولید می‌کند، و این چیزی نیست جز تابشی که در آن امواج، دارای فرکانس یکسان و در یک فاز هستند. این دیودها از نظر اندازه کوچک هستند، اما در مقایسه با اندازه آنها، خروجی آنها قابل توجه است. دیودهای لیزری را می‌توان باز به دو نوع تقسیم نمود: دیودهای کم مصرف و دیودهای پرقدرت. نور همدوس تولید شده توسط این دیودها باعث می‌شود که آنها برای دستگاه‌هایی مانند درایوهای دی وی دی و سی دی، نشانگرهای لیزری، تلویزیون‌های با کیفیت بالا، بارکد خوان‌ها و غیره مناسب باشند. دیودهای لیزری نسبت بهLED ها گران‌تر هستند. با این حال، آنها ارزان‌تر از سایر اشکال ژنراتورهای لیزری هستند. علاوه بر این، این دیودهای لیزری عمر محدودی دارند.
 

فوتودیود

از فوتودیودها برای آشکار سازی نور و تبدیل نور افتاده بر روی آن به جریان الکتریکی استفاده می‌شود. آنها دارای اتصالات گسترده و شفاف p-n هستند و بر اساس مکانیسم اثر فوتوالکتریک کار می‌کنند. یک دیود وسیله‌ای دو ترمیناله است و دارای دو الکترود فعال است که از طریق آن‌ها انتقال جریان تنها در یک جهت امکان پذیر است. این دیودها به صورت بایاس معکوس عمل می‌کنند، که از این راه، حتی مقادیر کمی از جریان ایجاد شده بر اثر نور نیز با سهولت قابل تشخیص است. همچنین می‌توان از فوتودیودها برای تولید برق استفاده کرد که از آن به عنوان سلول خورشیدی یاد می‌شود و حتی در نور سنج از آنها استفاده می‌شود. برخی از فوتودیودها دارای لایه‌ای تقویت نشده هستند که بین لایه‌های p و n قرار گرفته است، و به چنین دیودهایی فوتودیودهای PIN گفته می‌شود. این نوع فتودیودها امروزه به دلیل بهره وری بالاتر، از محبوبیت بیشتری برخوردار هستند.
 

دیود Varicap یا دیود  Varactor

این دیودها دارای ظرفیت متغیر هستند. این‌ها دیودهایی با اتصالات p-n استاندارد هستند که همیشه با بایاس معکوس عمل می‌کنند. در این حالتِ بایاس معکوس، آنها دارای ظرفیت خازنی متغیر با ولتاژ متغیر هستند. با افزایش ولتاژ معکوس، ظرفیت این دیود کم می‌شود. مقدار دوپینگ میزان خازنی بودن را کنترل می کند، یعنی هر چه دوپینگ بیشتر شود، دامنه خازنی بودن دیود بیشتر می‌شود. این دیودهای وکتور، عمدتاً در مدارهای با فرکانس رادیویی کاربرد خود را پیدا می‌کنند، که در آنها، مانند تجهیزات ارتباطی،  برای تنظیم مدارها مورد استفاده قرار می‌گیرند. به همین دلیل به این دیودها، دیودهای تنظیم کننده نیز گفته می‌شود.
 
منبع: پریا جانسون