عفت از منظر قرآن

جلوه های آیات عفت در قرآن

در سوره نورآیات 31 و 30 به آن اشاره گردیده است که:«به مردان و زنان مؤمن بگو که چشم از نگاه به نامحرم فروببندید .»

درقران کریم به جلوه های بارزی از عفت اشاره گردیده که مهمترین آنان عبارتند از :
 

الف) عفت چشم

که درسوره نور آیات 31 و 30 به آن اشاره گردیده است که:«به مردان وزنان مؤمن بگو که چشم از نگاه به نامحرم فروببندید .»1

و امام سجاد (ع) دربیان حق چشم می فرمایند:«حق چشم این است که آن را به حرام ندوزی و جز آنجا که عبرتی در کار باشد و بصیرتی افزاید یا علمی بدست آورد، به کارش نگیری که چشم دریچه عبرت (قلب) است .»2
 

ب) عفت زبان

زبان ابزاری است که اگر برای خیر و نیکی استفاده گردد شخص راحفظ کرده به بهشت می رساند و اگر برای شر و بدی استفاده گردد شخص را به هلاکت و نابودی می کشاند لذا خداوند درآیه 33 احزاب خطاب به همسران پیامبر(ص) می فرمایند : «با صدای نرم به گونه هوس انگیز سخن نگویید که بیماردرلان در شما طمع کنند (بلکه) بر خوبی و شایستگی سخن بگویید.»
 

ج) عفت بطن

علمای اخلاق فوائد زیادی برای گرسنگی وسبک بودن شکم بیان داشته اند که عبارتند از:صفای قلب، رقت قلب، انکسار و تواضع در برابر پروردگار، فراموش نکردن گرسنگان، دوری ازگناه، دفع خواب و دوام بیداری، سهولت عبادت، سلامتی بدن.

قرآن کریم درآیه 60 سوره بقره می فرمایند : «و گفتیم از آنچه خداوند روزی شما ساخته بخورید و بیاشامید و در زمین به فتنه و فساد انگیزی نپردازید .»
 

د) عفت درراه رفتن

چگونگی راه رفتن و قدم برداشتن در دین مبین اسلام بسیار حائز اهمیت است به طوری که خداوند درآیه 31 نور زنان را مخاطب قرار داده می فرمایند:«زنان به منظور آشکار ساختن زینتهای پنهان خود، پای برزمین نکوبند.»

در این آیه مبارکه خداوند از هرگونه راه رفتن که زمینه توجه مردان را ایجاد می کند نهی می فرماید همچنین این نکته را می توان از آیه بدست آورد که وقتی آشکار ساختن صدای پا زینت و حرام باشد قطعاً آشکار ساختن موضع زینت یعنی پاها نیز حرام می باشد .
 

ر) عفاف درخانواده

برای اینکه مایک خانوده عفیف داشته باشیم قرآن کریم دو راهکار در سوره نور آیات 58 و 59 ارائه داده است .

1- اجازه ورود به اطاق والدین درسه وقت ازشبانه روز.

2-ابرازمحبت به یکدیگردرخانواده.

آیه می فرماید : «ای کسانی که ایمان آورده اید باید بردگان شما وهمچنین کودکانتان که به حد بلوغ نرسیده اند درسه وقت ازشما اجازه (ورود) بگیرید. قبل از نماز فجر، درنیم روز هنگامی که لباس های خود را بیرون آورده اید وبعد از نماز عشاء، این سه وقت مخصوص برای شماست ،…و به گرد یکدیگر بگردید و باصفا و صمیمیت به یکدیگرخدمت نمایید.) خداوند این چنین آیات را برای شما بیان می کند وخداوند دانا وحکیم است.»
 

ه) ازدواج سنگر عفاف

یکی از غرائز طبیعی هرانسانی غریزه جنسی است که باید به طورطبیعی و شرعی ارضا شود وگرنه طغیان کرده و بسیاری از انسان ها را به بسوی بی عفتی سوق می دهد ،طریق طبیعی و مشروع ارضای آن،همان ازدواج است .قران می فرمایند :«والبته باید مردان بی زن وزنان بی شوهروکنیزان وبندگان خود را به نکاح یکدیگردرآورید اگرفقیرند خداوند به لطف خود آنان رابی نیازخواهد فرمود که خداوند به احوال آگاه ورحمتش وسیع است و آنانکه وسیله ازدواج ندارند باید عفت پیشه کنند تاخدا آنها رابه لطف خود بی نیازگرداند.»3

وپیامبر(صلی الله علیه واله)می فرمایند:بدترین شما افرادی هستید که ازدواج نکرده اند.

پی نوشت:
1 نور (24) ، آیات .31.30.
2 حسین بن شعبه الحرانی.تحف العقول.انتشارات علمیه اسلامیه .باب حقوق .
3 سوره نور (24) ،آیات 33و32.


منبع: مرکز مطالعات شیعه