دندان‌هايي که بدموقع درمي‌آيند

نويسنده:دکتر شيرين معماران




گاهي در شرايطي که هنوز دندان شيري کودک نيفتاده، يکي از دندان‌هاي دايمي‌ او کج درمي‌آيد و والدين را نگران مي‌كند. اين يکي از مشکلات نسبتا شايعي است که كودكان موقع رويش دندان‌ها با آن مواجه مي‌شوند...
اين پديده ممکن است در مورد ساير دندان‌ها نيز اتفاق بيفتد؛ مثلا دندان آسياي کوچک دنداني دايمي ‌که به جاي دندان شيري درمي‌آيد؛ بنا به عللي کج درمي‌آيد، بدون اينکه دندان شيري افتاده باشد. در اين صورت هم چنين اتفاقي مي‌افتد و در يک محل، دندان دايمي ‌و دندان شيري‌ را هم‌زمان و به صورت رويش نابه‌جا خواهيم داشت.

وقتي دندان‌هاي شيري‌ مرخص مي‌شوند

يک كودك 6 ساله 20 عدد دندان شيري دارد که همه اين دندان‌ها تا 12 سالگي مي‌افتد و به جاي آنها دندان دايمي ‌رويش پيدا مي‌کند. مکانيسم افتادن دندان شيري به اين صورت است که وقتي موعد رشد دندان دايمي ‌فرامي‌رسد هم‌زمان با رويش دندان دايمي ‌به مرور به دندان شيري که دقيقا بالاي دندان دايمي ‌قرار گرفته فشار مي‌آيد و اين فشار رفته‌ رفته باعث خورده شدن ريشه دندان شيري شده و اين اتفاق تا حدي صورت مي‌گيرد که ديگر دندان شيري فاقد ريشه باشد. در اين حالت دندان شيري لق شده و درنهايت لقي آن‌قدر زياد مي‌شود که دندان بيفتد.

دندان‌هاي تنبل، دندان‌هاي عجول

اين پديده در تمام دندان‌هاي شيري اتفاق مي‌افتد و اين روند در رويش تمامي ‌دندان‌ها در بچه‌ها اتفاق مي‌افتد، بدون اينکه مساله‌اي باشد که ما را متوجه اين روند بکند. حال اگر اختلالي در اين روند اتفاق بيفتد در اين صورت است که ما متوجه ناهنجاري‌هاي رويشي مي‌شويم؛ از جمله اين اختلالات، نبودن دندان دايمي ‌به صورت مادرزادي است که باعث مي‌شود ريشه دندان شيري مرتبط با آن خورده نشود و دندان شيري تا ساليان سال دست نخورده باقي بماند.
در برخي از اين موارد، مشکل به اين صورت است که دندان دايمي ‌که شروع به رشد کرده، بنا به عللي در مسير اصلي خود نبوده و رشد دندان دايمي ‌مسير انحرافي را طي کرده است. در دندان‌هاي دايمي ‌قدامي ‌پايين اين انحراف معمولا به سمت داخل دهان اتفاق مي‌افتد.
اين انحراف در رويش دندان دايمي ‌باعث مي‌شود که ريشه دندان شيري خورده نشود و يا به صورت ناقص خورده شود به طوري که بعضي مواقع که به کشيدن دندان شيري اقدام مي‌شود مي‌بينيم ريشه دندان شيري به صورت نصفه خورده شده و نيمه ديگر ريشه آن‌قدر نازک شده که احتمال شکستن موقع کشيدن‌اش زياد است.

توصيه‌هايي براي والدين

1 دندان شيري موقع افتادن اصلا ريشه ندارد. ولي دندان دايمي از ريشه کامل برخوردار است. دوم اينکه ريشه دندان شيري باريک شده و در ناحيه‌اي که در مجاورت دندان دايمي ‌بوده خورده شده و نازک مي‌باشد.
2 مرتبا دندان‌هاي فرزند‌تان را کنترل کنيد، و لازمه اين کار اين است که اطلاعات کاملي از سن رشد و افتادن دندان‌ها در فرزندتان داشته باشيد.
3 در صورتي که متوجه رويش دندان دايمي ‌شديد بدون اينکه دندان شيري بيفتد سريعا به دندانپزشک مراجعه فرماييد تا نسبت به کشيدن دندان‌هاي شيري اقدام گردد.
4 دنداني که کج درآمده معمولا جاي نگراني ندارد و در صورتي که به موقع تشخيص داده شود و نسبت به کشيدن دندان شيري اقدام گردد به مرور به جاي اصلي خود برمي‌گردد. به فرزندتان تذکر بدهيد که به مرور با زبانش به دندان دايمي ‌که کج درآمده از پشت فشار بياورد تا به اصلاح رويش دندان کمک کند و اين اتفاق واقعا مي‌افتد.
5 در صورتي که اين اختلال رويشي دير تشخيص داده شود به صورتي که دندان دايمي ‌در مسير انحرافي کاملا رشد کرده و به سطح دندان مقابل برسد و تثبيت شود ديگر اين انحراف خود‌به‌خود اصلاح نخواهد شد و حتما نيازمند ارتودنسي است. اين حالت را کراس‌بايت مي‌گويند و جزو اختلال‌هايي است که درمان‌هاي ارتودنسي را لازم خواهد داشت. تشخيص به موقع شما را از درمان‌هاي گران‌قيمت ارتودنسي راحت خواهد کرد.
6 در صورتي که کار از کار گذشته باشد و دندان دايمي کودک شما در داخل کراس و ريش پيدا کرده باشد در اين صورت بايد از متخصص ارتودنسي کمک بگيريد. اگر شما در سنين مناسب کودک خود را براي معاينه نزد متخصص ارتودنسي ببريد ممکن است او بتواند با استفاده از دستگاه‌هاي متحرک ارتودنسي يا همان پلاک مشکل کودک شما را حل کند و دندان را از داخل کراس خارج کند ولي اگر کار از کار گذشته باشد و سن کودک شما از سنين بلوغ گذشته باشد لازم است با دستگاه‌هاي ثابت ارتودنسي و براکت و سيم دندان‌ها را مرتب کرد. البته همه اين مشکلات با تشخيص به موقع تاخير در رويش دندان دايمي و دير افتادن دندان شيري قابل پيشگيري است.
منبع: http://salamatiran.com