یکی از مسائل مهم در تربیت، توجه به تفاوت های موجود میان دختر و پسر است. این تفاوت ها از هنگام تولد شروع می شود و بتدریج پا به پای رشد آنها، بر عمق و گستردگی این تفاوتها افزوده می شود و در زمان بلوغ به اوج خود می رسد. وجود این تفاوتها سبب می شود که از هر یک از دختر و پسر نقش ویژه ای انتظار رود که با نقش دیگری متفاوت است.
 
شایان ذکر است که کمال هر موجود در این است که استعدادهای فطری خود را شکوفا سازد و توانائیهایی را که دست آفرینش در نهاد او به ودیعت نهاده است، به ظهور برساند؛ از این رو رشد، پرورش و تقویت خصوصیات مربوط به هر یک از دو جنس زن و مرد در رشد شخصیت او تأثیری قابل ملاحظه دارد؛ یعنی، هر یک از آن دو هنگامی شخصیتی سالم و متعادل خواهد داشت که خصوصیات مربوط به او (خصوصیات زنانه در زن و خصوصیات مردانه در مرد) به قدر کافی رشد یابد؛ بنابراین، کمال زن در این است که زن باشد و زن باقی بماند. کمال مرد نیز در این است که مرد باشد و مرد باقی بماند.
 
هر یک از این دو اگر بخواهد پا در جای پای دیگر بگذارد یا خود را به دیگری شبیه سازد، از مسیر فطرت خارج شده به موجودی «مسخ شده» و « از خود بیگانه» تبدیل می شود.
 
توجه به این مسئله در محیط خانواده در تمام مراحل زندگی فرزندان اهمیتی ویژه دارد و در رفتار اجتماعی آنها بویژه در حیات زناشویی آنها تاثیری بسزا دارد؛ زیرا سعادت خانوادگی در گرو این است که هر یک از زن و شوهر نقش خاص خود را ایفا کند. از این رو تربیت، حق دختر و پسر است و هر دو باید از این حق بهره مند گردند؛ اما تربیت آنان با یکدیگر تفاوت دارد.
 
بررسی‌ها نشان داده اند چگونگی یادگیری پسران با دختران متفاوت است. اسکن های مغزی تا حدی دلیل این تفاوت را روشن کرده اند؛ نواحی بیشتری از مغز دختران شامل قشر مخ (که مسوول کارکردهای حافظه، توجه، فکر و زبان است)، به کارکردهای کلامی اختصاص داده شده اند و هیپوکامپ (ناحیه ای از مغز که برای ذخیره حافظه کلامی ضروری است، در دخترها زودتر از پسرها رشد می کند و در زنان بزرگ تر از مردان است.
 
این تفاوت اثر عمیقی بر توانایی های کلامی و نوشتن دختران و پسران دارد. در مقابل، در پسرها بخش بزرگتری از قشر مخ به کارکردهای مکانیکی و مکانی (فضایی) اختصاص دارد. به همین دلیل پسرها به حرکات و تصاویر بیشتر علاقه دارند تا به کلمات. اگر آموزگاران اجازه دهند پسرها پیش از نوشتن درباره یک موضوع، درباره آن تصویرهایی بکشند، درک بهتری از رنگ و سایر جزئیات موضوعی که درباره آن می نویسند، پیدا می کنند زیرا پسرها با این کار اطلاعات بیشتری در مورد موضوع به دست می آورند. از طرفی مغز پسران و دختران از لحاظ بیوشیمیایی هم تفاوت دارد.
 
مغز پسران هورمون سروتونین و اکسی توسین کمتری نسبت به مغز دخترها ترشح می کند؛ این هورمونها در ایجاد حس آرامش نقش دارند. به همین دلیل است که پسران کم سن بیشتر ممکن است وول بخورند و به طور آنی و تکانهای عمل کنند. گاهی آموزگاران این بی تابی و وول خوردن یا سروصدا کردن پسران را به نافرمانی او تعبیر می کنند اما در واقع آنها نمی توانند آرام بگیرند.
 
به این ترتیب تفاوتی در توانایی یادگیری پسران و دختران وجود ندارد، اما شیوه تدریس به آنها باید متفاوت باشد. گرچه نمی توان به طور دقیق تعیین کرد تربیت پسرها مشکل تر است یا دخترها اما پرورش فرزند پسر همیشه با فرزند دختر تفاوت دارد. حتی اگر فرزندان دختر و پسر شما به طور کامل کلیشه های مربوط به جنسیتشان را بروز ندهند، تا حدودی با یکدیگر متفاوت خواهند بود .
 

تفاوت های تربیتی پسران و دختران

با توجه به خصوصیات متفاوت پسران و دختران، تربیت پسران با دختران هم متفاوت است. پسرها و دخترها به طور کلی برحسب طبیعت و بسته به جنسیتشان ممکن است رفتارهای کاملا متفاوتی داشته باشند اما این مساله به معنای آن نیست که هر دختر و هر پسری تفاوت بسیار زیادی با هم دارند و ضرورتا هر دختر یا پسری به طور کامل از الگوهای معمول آن جنسیت پیروی خواهند کرد.
 
گرچه نمی توان به طور دقیق تعیین کرد تربیت پسرها مشکل تر است یا دخترها اما پرورش فرزند پسر همیشه با فرزند دختر تفاوت دارد. حتی اگر فرزندان دختر و پسر شما به طور کامل کلیشه های مربوط به جنسیتشان را بروز ندهند، تا حدودی با یکدیگر متفاوت خواهند بود. به همین دلیل باید شیوه برخورد شما با آنها متفاوت باشد. شیوه منضبط کردن، بازی و ارتباط برقرار کردن باید مطابق با رفتار کودکی که با او سر و کار دارید، باشد.
 

تفاوت در بازی

پسرها گرایش دارند همیشه این ور و آن ور بروند و خودشان را در حال حرکت و مشغول نگه دارند. آنها معمولا اسباب بازی های پر سر و صدا و پرزرق و برق مانند اتومبیل های دارای چراغ و آژیر را دوست دارند. گاهی پسرها هنگام بازی کمی خرابکاری می کنند، اما معمولا این خرابکاری ها اتفاقی است.
 
والدین باید بر بازی پسران نظارت بیشتری داشته باشند زیرا آنها کمی بی احتیاط هستند. اما دخترها معمولا بازی های آرام تر را ترجیح می دهند. آنها نیازی ذاتی به پرستاری از دیگران دارند و به همین دلیل به بازی با عروسک و حیوانات خانگی علاقه نشان می دهند. آنها هنگام صحبت با اسباب بازی هایشان، از تعارفات ملایم و تک گویی استفاده می کنند که متضاد شیوه ارتباطی بیشتر پسرها هنگام بازی است.
 

تفاوتهای گفتاری

شیوه ارتباط برقرار کردن با فرزندتان با توجه به اینکه پسر باشد یا دختر، متفاوت است. دختران معمولا زودتر یاد می گیرند حرف بزنند و تمایل بیشتری به حرف زدن نشان می دهند. آنها از گوش دادن به صحبت های پدر و مادرشان لذت می برند و معمولا به طور مفصل آنچه برایشان اتفاق افتاده تعریف می کنند و پاسخ های طولانی می دهند، اما پسران معمولا ترجیح می دهند زیاد حرف نزنند.
 
آنها به اندازه دختران به جزئیات گفتگوها توجه نشان نمی دهند و پاسخ هایشان یکی دو کلمه ای و در حدی است که اصل قضیه را برساند. این خصوصیت پسران احتمالا به خاطر طبیعت شلوغ کار آنها و عدم علاقه شان به نشستن و حرف زدن در هنگامی است که می توانند این ور و آن ور بروند.
 
منبع: تعیین جنسیت جنین، فاطمه تقدسی‌نیا، نوید حکمت، چاپ دوم، قم، 1396